Vikipedi

Mermer Saray

Mermer Saray (Farsça: کاخ مرمر, Kāh-i Mermer) İran'ın Tahran şehrinde tarihi bir bina ve eski kraliyet ikametgâhıdır. Şehir merkezinde bulunuyor,[1] ancak saray inşa edildiğinde konumu Tahran'ın sakin bir mahallesiydi.[2]

Mermer Saray
کاخ مرمر
Mermer Saray (ön bölüm)
Harita
Genel bilgiler
Mimari tarzKaçar mimari
AdresTehran Province, Tehran, District 11, S Felestin St, MCQ2+JRM, İran
ŞehirTahran
Ülke İran
Koordinatlar35°41′21″K 51°24′07″D / 35.68917°K 51.40194°D / 35.68917; 51.40194
Başlama1934
Tamamlanma1937
Tasarım ve inşaat
Mimar(lar)Fethullah Firdevs
Üstad Cafer Han
Üstad Haydar Han
MühendisJoseph Leon
Resmî site

Tarihi

değiştir
 
1974 yılındaki 100 İran riyali banknot üzerinde Mermer Saray'ın görüntüsü.

Mermer Saray 1934 ve 1937 yılları arasında inşa edilmiştir.[3] Fransız mühendis Joseph Leon ve İranlı mimar Fethullah Firdevs tarafından Rıza Şah'ın emriyle inşa edilmiştir.[4] Başlangıçta resmi işlevlere ve resepsiyonlara ev sahipliği yapmak için inşa edildi.[2]

Saray, Rıza Şah ve daha sonra oğlu Muhammed Rıza Şah tarafından ikametgâh olarak kullanılmıştır.[5] Rıza Şah ve dördüncü eşi İsmet Devletşahi, 1941'de Rıza Şah'ın sürgününe kadar beş çocuğuyla birlikte sarayda yaşadılar.[6] Rıza Şah tahttan feragat mektubunu Eylül 1941'de bu sarayda imzaladı.[7]

Muhammed Rıza Şah döneminde çok sayıda önemli kraliyet olayı meydana geldi. Gülistan Sarayı'nın yanı sıra iki önemli sarayından biriydi.[4] Mermer Saray, 1950'lerde Şah'ın kişiliğiyle özdeşleştirildi.[4] Saray, Şah'ın üç evlilik törenine de ev sahipliği yaptı. Şah ve ilk eşi Prenses Fevziye'nin İran'daki düğün töreni 1939'da sarayda yapıldı ve 1945'teki boşanmalarına kadar ikametgâhlarıydı.[8]

Ekim 1950'de nişan töreni ve Şubat 1951'de Şah ve ikinci eşi Süreyya İsfendiyari'nin düğün töreni sarayda yapıldı.[9][10] Şah'ın üçüncü karısı Farah Diba ile hem nişanı hem de evliliği de bu sarayda gerçekleşti.[11][12] Şah ve Prenses Fevziye'nin kızı Şehnaz Pehlevi de Ekim 1957'de bu sarayda Erdeşir Zahidi ile evlendi.[13] Ayrıca saray, Şah'ın 48. doğum günü partisine de ev sahipliği yaptı.[14]

Bu olayların yanı sıra Şah, 10 Nisan 1965'te sarayda İranlı bir asker tarafından gerçekleştirilen bir suikast girişiminden de kurtuldu.[15][16] Mermer Saray Komplosu[17] olarak bilinen bu olaydan sonra saray artık kullanılmamıştır[1] ve 1970 yılında müze haline getirilmiştir.[18]

Stil ve teknik özellikler

değiştir

İki katlı sarayın tasarımı ilk olarak Üstad Cafer Han tarafından geliştirildi.[18][19] Ancak, son taslak Üstad Haydar KHan tarafından üretildi.[19] Sarayın genel mimari tarzı, Kaçar mimari özellikleri de dahil olmak üzere Doğu ve Batı mimari tarzlarını birleştiren eklektiktir.[5][20]

Saray bir bahçe ile çevrilidir.[21] Sarayın dış yüzeyi beyaz mermerdendir.[1][2] Ahameniş askerlerinin ok tutan iki heykelinin dikildiği sarayın taş girişi, özellikle eklektik mimari üslubu yansıtıyor.[20] Bu heykeller İranlı sanatçı Cafer Han tarafından oyulmuştur.[20] Sarayın farklı illerden yerel ustalar tarafından yapılmış başka kapıları da vardır.[2] Saray, İsfahan'daki Şeyh Lütfullah Camii'nin bir kopyası olan devasa bir kubbe ile örtülüdür.[4][22] Kubbe, helezon motifli arabesk çinilerle kaplıdır.[21]

Sarayın iç alanı, yoğun oyma kapıları ve son derece yüksek tavanları ile oldukça resmidir.[21] Saray, ülkedeki birçok cami ve kutsal türbede olduğu gibi aynaların kullanıldığı oldukça geniş bir kabul salonuna sahiptir.[23] Oda "Aynalı Salon" olarak bilinir.[24] Sarayın içi zengin kumaşlar ve kilimlerle döşenmiştir.[2] Süslemeler İranlı mimar Hüseyin Lurzade tarafından yapılmıştır.[18][19]> Sarayda kullanılan çiniler Üstad Yezdi, tablolar Üstad Behzad tarafından yapılmıştır.[18]

Sarayın arsa alanı 35,462 metrekare (381,71 ft2), 2.870 metrekare (30.900 ft2) ikamet için kullanılmaktadır.[5][18]

Mevcut kullanım

değiştir
 
Mermer Saray

1979 İran İslam devriminden sonra saray 1981 yılına kadar müze olarak kullanılmıştır.[25] Daha sonra Düzenin Maslahatını Teşhis Konseyi'ne verildi.[25] Yerel halk, sarayın İran İslam Cumhuriyeti'ndeki üst düzey politikacılar tarafından kullanıldığını bildirdi.[26] Tahran'daki dekoratif sanatlar müzesinde, mobilya da dahil olmak üzere sarayda kullanılan tarihi eşyalar sergileniyor.[27] Saray, 2019 yılında Mustazafan Vakfı tarafından satın alınmasının ardından sanat müzesi olarak yeniden tasarlandığı Temmuz 2020'ye kadar halka kapalıydı.[25]

Galeri

değiştir

Kaynakça

değiştir
  1. ^ a b c Asadollah Alam (1991). The Shah and I. London; New York: IB Tauris. s. 162. ISBN 978-1-85043-340-8. 
  2. ^ a b c d e Encyclopedia Iranica. 
  3. ^ Cyrus Ghani (2001). Iran and the Rise of the Reza Shah: From Qajar Collapse to Pahlavi Power. Londra: I.B.Tauris. s. 412. ISBN 978-1-86064-629-4. 28 Haziran 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 28 Haziran 2022. 
  4. ^ a b c d Pamela Karimi (2013). Domesticity and Consumer Culture in Iran: Interior Revolutions of the Modern Era. Londra: Routledge. s. 54. ISBN 978-1-135-10137-4. 28 Haziran 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 28 Haziran 2022. 
  5. ^ a b c "Marble Palace (Kakh Marmar)". Fars Foundation. 24 Kasım 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Temmuz 2013. 
  6. ^ Diana Childress (2011). Equal Rights Is Our Minimum Demand: The Women's Rights Movement in Iran 2005. Minneapolis, MN: Twenty-First Century Books. s. 40. ISBN 978-0-7613-7273-8. 
  7. ^ Fariborz Mokhtari (Bahar 2005). "No One will Scratch My Back: Iranian Security Perceptions in Historical Context". The Middle East Journal. 59 (2). doi:10.3751/59.2.12. 
  8. ^ "Colorful Fetes Mark Royal Wedding that will Link Egypt and Persian". The Meriden Daily Journal. 13 Mart 1939. 9 Nisan 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Ağustos 2013. 
  9. ^ "Iran's Shah will marry". The Michigan Daily. Tahran. AP. 12 Ekim 1950. 13 Mart 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 26 Temmuz 2013. 
  10. ^ "Gifts for wedding". Daytona Beach Morning. Tahran. AP. 12 Şubat 1951. 12 Mart 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Temmuz 2013. 
  11. ^ "Teheran - Shah's Wedding 1959". British Pathe. 26 Haziran 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Temmuz 2013. 
  12. ^ Ibrahim Hadidi. "Betrothal of Mohammad Reza Pahlavi and Farah Diba". IICHS. 5 Mayıs 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Temmuz 2013. 
  13. ^ "Iran Shah's daughter to wed engineer in simple ceremony". Lewiston Evening Journal. Tahran. AP. 10 Ekim 1957. 13 Mart 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Temmuz 2013. 
  14. ^ "Mohamad Reza Shah and Shahbanu Farah Pahlavi's Coronation". Iran Politics Club. 18 Mayıs 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Temmuz 2013. 
  15. ^ "Shah of Iran". NNDB. 28 Temmuz 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Temmuz 2013. 
  16. ^ Robert Muse (16 Temmuz 1975). "The rise of Shah Mohammad Reza Pahlevi". Ludington Daily News. Londra. UPI. 25 Ocak 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Temmuz 2013. 
  17. ^ James A. Bill (February 1970). "Modernization and Reform From Above: The Case of Iran". The Journal of Politics. 32 (1): 29. doi:10.2307/2128863. 28 Haziran 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 28 Haziran 2022. 
  18. ^ a b c d e Mir M. Hosseini (30 Ekim 1973). "Marmar Palace Becomes Museum". Fouman. 23 Ekim 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 22 Ağustos 2013. 
  19. ^ a b c Habibollah Ayatollahi (2003). The Book of Iran: The History of Iranian Art. Tahran: Alhoda UK. s. 290. ISBN 978-964-94491-4-2. 28 Haziran 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 28 Haziran 2022. 
  20. ^ a b c Kamran Safamanesh (2009). "Architectural Historiography 1921–42" (PDF). Touraj Atabaki (Ed.). Iran in the 20th Century. Historiography and Political Culture. London; New York: I.B.Tauris. ISBN 978-1-84885-224-2.  r eksik |soyadı1= (yardım)
  21. ^ a b c William E. Warne (1999). Mission for Peace: Point 4 in Iran. Bethesda, MD: Ibex Publishers, Inc. s. 36. ISBN 978-0-936347-84-4. 28 Haziran 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 28 Haziran 2022. 
  22. ^ Reza Sarhangi (1999). "The Sky Within: Mathematical Aesthetics of Persian Dome Interiors". Nexus Network Journal. 1 (1–2): 87-98. doi:10.1007/s00004-998-0007-z. 
  23. ^ Elaine Sciolino (2001). Persian Mirrors: The Elusive Face of Iran. New York; London: Free Press. s. 6. ISBN 978-0-7432-1453-7. 28 Haziran 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 28 Haziran 2022. 
  24. ^ Iraj Isaac Rahmim (July 2003). "Where the Shah Went Alone". Reason. 23 Şubat 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 28 Haziran 2022. 
  25. ^ a b c "Pahlavis' Marmar Palace re-opens as art museum". Iran Times International. 50 (1). 24 Temmuz 2020. 
  26. ^ Rasool Nafisi (5 Temmuz 2001). "Firmly planted". The Iranian. 3 Mart 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 28 Haziran 2022. 
  27. ^ "Decorative Arts Museum of Iran". Persia Tours. 2 Ekim 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Temmuz 2013. 
"https://tr.wikipedia.org/w/index.php?title=Mermer_Saray&oldid=32704742" sayfasından alınmıştır