Meydan Larousse: Büyük Lugat ve Ansiklopedi 1969-1973 arasında 12 cilt halinde yayımlanan Türk ansiklopedisi. Yayıncılar Safa Kılıçlıoğlu, Nezihe Araz, Hakkı Devrim'dir. Meydan Gazetecilik ve Neşriyat Limited Şirketi tarafından yayımlandı.

Meydan Larousse : Büyük Lugat ve Ansiklopedi
Grand Larousse Encyclopedique'
YazarlarSafa Kılıçoğlu, Hakkı Devrim, Nezihe Araz
ÇevirmenAdnan Benk
ÜlkeTürkiye Türkiye
TürAnsiklopedi / Sözlük
Yayım1969
YayımcıMeydan Gazetecilik ve Neşriyat
SayfaHer Cildi Yaklaşık 1000 sayfadır.

Cağaloğlu Sultanmektebi sokağında yayına başlayan ansiklopedinin genel yayın müdürü Hakkı Devrim'di. Telif servisinin başında Nezihe Araz, tercüme servisinin başında Adnan Benk, lügat servisinin başında Ali Karamanlıoğlu vardı. Danışma kurulunda Münir Aktepe, Şükrü Baban, Besim Darkot, Nihat Erim, Burhan Felek, Macit Gökberk, Mehmet Kaplan, Sabri Esat Siyavuşgil, Faruk Timurtaş vardı. 200'e yakın madde yazarı bulunuyordu.

Meydan Larousse, Grand Larousse Encyclopedique'i esas alıyor ve Türkçe telif maddeler ekleniyordu. 12 cilt tamamlandıktan sonra 2 ek ciltle yeni maddeler eklendi. 1990'larda Hürriyet, Milliyet ve Sabah gazeteleri arasında yaşanan promosyon rekabeti[1] sırasında Sabah gazetesi kupon karşılığında Meydan Larousse'un tıpkıbasımını 3. hamura basarak okurlarına verdi.

Ansiklopedi çıkarken önsözde Hakkı Devrim özetle şöyle diyordu: Türkiye henüz yaşayan Türkçenin tam bir lügatinden ve A'dan Z'ye tamamlanmış büyük ve ciddi bir ansiklopediden yoksundur. Cumhuriyet öncesi lügatler faydalanılamaz durumdadır. Meydan, Türkiye'nin iki büyük ihtiyacını tek elde topluyor. Dünyanın ilk büyük lügat ve ansiklopedisini Fransa'da Pierre Larousse, herkesi her konuda aydınlatmak sloganıyla çıkardı. 1897-1904 arasında 17 ciltte tamamlandı. 1960-64 arasında basılan son Larousse ise Grand Larousse adıyla 10 ciltti, 450 bin madde vardı, 31.458 resim, 1058 harita bulunuyordu. Meydan ile Larousse kurumları 1966'da ansiklopedinin Türkçede yayını konusunda anlaştılar. 1969'a kadar 2,5 yıllık hazırlık sürecinde Grand Larousse Türkiye'de yayımlansaydı nasıl olurdu diye sorularak buna göre yayına hazırlandı. 450.000 madde yeniden fişlendi. Konular 147 bölüme ayrıldı. Yüzlerce uzman konularında tercüme ve telifte çalıştılar ve Türkçe madde başlıkları alfabetik olarak yeniden yazıldı. Grand'da yer alan Fransızca lügat çıkarıldı, yerine Türkçe lügat konuldu. Böylece aslında üç eser birlikte verildi: Dünya çapında bir ansiklopedi, bir Türk-İslam ansiklopedisi, bir de Türkçe lügat. Baskı tekniği Larousse gibi yapıldı, ofset tekniği kullanıldı, kâğıt kalitesi Larousse ile aynıydı ve eser 6 punto ile basıldı. Her cildin sonunda madde yazarları, genel kaynaklar ve bibliyografya verildi.(ML, cilt 1, önsöz).

Meydan Larousse'un her cildi yaklaşık 1000 sayfadır.[2] Sayfa tasarımı 3 sütuna 6 punto ve yanlarda resim ve grafiklerin yer aldığı bir düzendir. Özel isimlerin yazılışında soyadı esası ve eski söyleyiş tarzı uygulandı. Her cildin başında renkli resimler ve haritalar belirtildi. İlk cildin başına bir kısaltmalar listesi konuldu.

Meydan Larousse Büyük Lugat ve Ansiklopedi, 2000'li yıllarda bile Türkçenin en kapsamlı lügati olma özelliğini korumaktadır. Pek çok ansiklopedi maddesi güncellenmediği için lügat dışındaki maddeler eskimiş olmasına rağmen, tarihsellik içermeyen maddeler tarafsız yazılışlarıyla hâlâ kaynaktır. Pek çok resim ve grafik kaynak olmuştur.

Kaynakça

değiştir
  1. ^ Karakartal, Melike (19 Mart 2017). "O Meydan Larousse'lar atılmayacak!". hurriyet.com.tr. 25 Kasım 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 25 Mayıs 2020. 
  2. ^ "Meydan Larousse Büyük Lugat ve Ansiklopedisi". Kültür ve Turizm Bakanlığı. 10 Haziran 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 25 Mayıs 2020.