Moonbow

Ay kuşağı (kameri kuşak ya da beyaz gök kuşağı olarak da bilinir), güneş ışığı yerine ay ışığı sebebiyle oluşan gök kuşağıdır. Işık kaynaklarının farklı olmasının haricinde, oluşumu gök kuşağıyla aynıdır: Sağanak yağmur ya da şelale gibi yerlerde ışığın su damlaları içerisinde kırılması sebebiyle meydana gelir ve gözleyen kişiye göre gökyüzünde ayın olduğu bölgenin karşıt tarafında oluşur.

Ayın yüzeyinden yansıyan güneş ışığının nispeten daha az olması sebebiyle, ay kuşakları gök kuşağından daha soluktur. Bu ışık, insan gözünde yer alan konik reseptörleri uyarmak için çok zayıf kaldığı için insan gözünün ay kuşağında yer alan renkleri ayırt etmesi zordur. Dolayısıyla ay kuşağı sıklıkla beyaz olarak görülür. Yine de uzun süreli fotoğraflama ile ay kuşağındaki renkler görülebilir.

Ay kuşaklarından en erken Aristoteles'in Meteoroloji (yaklaşık M. Ö. 350) eserinde bahsedilmektedir ve yakın geçmiş zamanda 1847 tarihli bir yayında görülmüştür.

Görüntüleme

Khei, Maui üzerinde oluşmuş bir ay kuşağı Hawaii, ABD

Ayın gökyüzünde parlaklığının doruk noktasına ulaştığı Dolunay fazı ya da ona en yakın zamanlar, ay kuşaklarının en muhtemel şekilde gözlemlenebilir olduğu zamanlardır. Daha olası bir sonuç için, ay gökyüzünde alçak bir noktada (42 dereceden az, tercihen daha düşük) ve gece olabildiğince karanlık olmalıdır. Dolunayın doğuş ya da batış aşamasında gecenin tam olarak karanlık olmayacağı göz önünde bulundurulunca, güneşin doğuşundan önce 2-3 saat önce ya da batışından sonra 2-3 saat gözlemlenebileceği anlaşılır, tabii ki ayın karşıt konumunda yağmur yağması koşuluyla beraber. Bütün bu gerekliliklerin aynı anda gerçekleşmesi olasılığı, ay kuşağının gök kuşağından daha nadir yapar. Kış ayları içerisinde yüksek enlemlerde de dolunay sırasında yağmur yağmasıyla oluşabilir; gecelerin daha uzun sürmesi sebebiyle bu olayın gözlemlenebilme ihtimali artar. Gerçek anlamda bir ay kuşağını gözlemleyebilmek için en iyi konumlardan birisi olarak Waimea 'The', Hawaii Adası, Hawaii gösterilebilir.

Yerleri

Yosemite Şelaleleri'nin aşağı kısmından görülebilen bir spreyle oluşturulmuş ay kuşağı fotoğrafı

Dünyanın birçok noktasında, spreyle -sis- ya da puslu hava ile görünülür kılınan kuşaklara rastlanılabilir. Amerika Birleşik Devletleri'nde Yosemite Ulusal Parkı, Kaliforniya ve Cumberland Falls, yakın Corbin, Kentucky. gibi yerlerde şelaler ile bağlantılı olarak bu kuşakları görebilmek mümkündür. Victoria Falls, Afrika'da, Zambiya ve Zimbabve arasında Victoria Şelaleleri ve Hırvatistan'da Plitvice Gölleri ayrıca spreyle oluşturulan ay kuşaklarıyla, yaygın olarak bilinir.

Spreyle görüntülenen ay kuşağı, Kosta Rika'da bulunan bulut ormanları civarında, Monteverde ve Santa Elena gibi dağ kasabalarında keskin olmayan bir zaman düzeni içerisinde ayrıca gözlemlenebilir. Bu olay, sis bulutlarının Karayip Okyanusu üzerinden Noel Rüzgarları ile karaya taşınmasıyla meydana gelir. Noel Rüzgarları; Aralık ayının sonundan Ocak ayı sonuna ya da Şubat ayı başına kadar devam eder. Bu sis bulutlarının hareketi ile akan çizgiler şeklinde bir görüntü oluşur, bu da, İspanyolcada popüler olarak bilinen Pelo de Gato ismiyle anılır, anlamı ise Kedinin Saçlarıdır. Aralıktan Şubata kadar olan aylarda, Kosta Rikanın bu bölgesinde hemen her Dolunayda ay kuşağını görmek mümkündür. Kedinin Saçları tarafından oluşan bu ay kuşakları sadece şafaktan önce değil tandan sonra da oluşabilir, fakat bunun olması için Dolunay ya da ona çok yakın bir zamanda olmalıdır. Doğuda ayın yükselmesi ve hafif yağmurla, ay kuşakları ayrıca Kauai'de de görülebilmektedir fakat çıplak gözle beyaz olarak görülürler, dolayısıyla iyi bir görüntü için uzun süreli fotoğraflamaya başvurulmalıdır.

Benzer ay kuşağı görüntüleri, ayrıca Hawaii Büyük Adası üzerinde Velasco Lemery Iloilo Philippines ve Kohala bölgelerinde de zaman zaman görülebilmektedir.

Kaynakça

Dış bağlantılar

"Maui's Night Sky" Time elapse photography by Wally Pacholka. Maui No Ka 'Oi Magazine Vol.14, No.3 (May 2010)
Lunar Rainbow photos from Victoria Falls6 Kasım 2015 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
Moonbow picture
Moonbow picture made with long exposure
Zambezi Guide on taking photos of Lunar Rainbows from Victoria Falls4 Ocak 2017 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
Moonbow in New Zealand14 Ocak 2018 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
Moonbow photo at Brandywine Falls, Whistler, Canada14 Ocak 2019 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
Moving rainbow over Patagonia, all night time lapse movie16 Temmuz 2011 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
Kentucky State Park Moonbow Dates At the bottom of the page under "Moonbow" tab
Moon Light Effects: Moon Rings, Moon Dogs And Other Moon Light Phenomena...10 Aralık 2017 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
Moonbow on Big Island Hawaii27 Aralık 2017 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
Moonbow over Yosemite Falls from Cook's Meadow2 Mart 2019 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.