Motorlu taşıtlar vergisi

Motorlu kara, hava ve deniz taşıtlarının tabi olduğu vergilendirmedir.

Motorlu taşıtlar vergisi, Karayolları Trafik Kanunu'na göre trafik şube veya bürolarına kayıt ve tescil edilmiş bulunan motorlu kara taşıtları; Ulaştırma Bakanlığı Sivil Havacılık Genel Müdürlüğü'ne kayıt ve tescil edilmiş olan uçak ve helikopterler, liman veya belediye siciline kayıt ve tescil edilmiş olan motorlu deniz taşıtlarının tabi olduğu vergilendirmedir.[1]

Motorlu Taşıtlar Vergisine Tabi Olan Taşıtlar

değiştir

Motorlu taşıt

değiştir

Karada, havada insan, hayvan ve eşya taşımaya yarayan ve makine kuvvetiyle hareket eden taşıtlardır.

Otomobil

değiştir

Otomobil, yapısı itibarıyla, sürücüsü dahil en çok sekiz oturma yeri olan ve insan taşımak için imal edilmiş bulunan motorlu araçtır.[2]

01/01/2018’den önce alınan otomobiller için:

Dönem Motor Silindir Hacmi  (cm³) 1 – 3 yaş 4 – 6 yaş 7 – 11 yaş 12 – 15 yaş 16 ve yukarı yaş
2024 1300 cm³ ve aşağısı 3.359 TL 2.343 TL 1.308 TL 987 TL 347 TL
2024 1301 – 1600 cm³’e kadar 5.851 TL 4.387 TL 2.544 TL 1.798 TL 690 TL
2024 1601 – 1800 cm³’e kadar 10.342 TL 8.078 TL 4.758 TL 2.896 TL 1.120 TL
2024 1801 – 2000 cm³’e kadar 16.296 TL 12.546 TL 7.374 TL 4.387 TL 1.728 TL
2024 2001 – 2500 cm³’e kadar 24.439 TL 17.741 TL 11.085 TL 6.620 TL 2.617 TL
2024 2501 – 3000 cm³’e kadar 34.081TL 29.646 TL 18.519 TL 9.956 TL 3.654 TL
2024 3001 – 3500 cm³’e kadar 51.903 TL 46.702 TL 28.129 TL 14.037 TL 5.148 TL
2024 3501 – 4000 cm³’e kadar 81.611 TL 70.470 TL 41.500 TL 18.519 TL 7.374 TL
2024 4001 cm³ ve yukarısı 133.572 TL 100.164 TL 59.319 TL 26.654 TL 10.342 TL

01/01/2018’den sonra alınan otomobiller için:

Dönem Motor Silindir Hacmi  (cm³) Araç Değeri (KDV Hâriç) 1 – 3 yaş 4 – 6 yaş 7 – 11 yaş 12 – 15 yaş 16 ve yukarı yaş
2024 1300 cm³ ve aşağısı 180.600 TL’ye kadar 3.359 TL 2.343 TL 1.308 TL 987 TL 347 TL
2024 1300 cm³ ve aşağısı 180.600 TL ile 316.500  TL arası 3.692 TL 2.576 TL 1.437 TL 1.088 TL 383 TL
2024 1300 cm³ ve aşağısı 316.500 TL üzeri 4.032 TL 2.809 TL 1.573 TL 1.188 TL 413 TL
2024 1301 – 1600 cm³’e kadar 180.600 TL’ye kadar 5.851 TL 4.387 TL 2.544 TL 1.798 TL 690 TL
2024 1301 – 1600 cm³’e kadar 180.600 TL ile 316.500 TL arası 6.439 TL 4.828 TL 2.801 TL 1.972 TL 754 TL
2024 1301 – 1600 cm³’e kadar 316.500 TL üzeri 7.026 TL 5.265 TL 3.050 TL 2.153 TL 823 TL
2024 1601 – 1800 cm³’e kadar 452.900 TL’ye kadar 11.374 TL 8.894 TL 5.227 TL 3.189 TL 1.235 TL
2024 1601 – 1800 cm³’e kadar 452.900 TL üzeri 12.413 TL 9.697 TL 5.710 TL 3.484 TL 1.348 TL
2024 1801 – 2000 cm³’e kadar 452.900 TL’ye kadar 17.920 TL 13.800 TL 8.111 TL 4.828 TL 1.898 TL
2024 1801 – 2000 cm³’e kadar 452.900 TL üzeri 19.553 TL 15.061 TL 8.848 TL 5.265 TL 2.072 TL
2024 2001 – 2500 cm³’e kadar 565.500 TL’ye kadar 26.885 TL 19.517 TL 12.193 TL 7.282 TL 2.880 TL
2024 2001 – 2500 cm³’e kadar 565.500 TL üzeri 29.332 TL 21.290 TL 13.299 TL 7.948 TL 3.142 TL
2024 2501 – 3000 cm³’e kadar 1.131.900 TL’ye kadar 37.485 TL 32.615 TL 20.373 TL 10.957 TL 4.016 TL
2024 2501 – 3000 cm³’e kadar 1.131.900  TL üzeri 40.898 TL 35.575 TL 22.227 TL 11.955 TL 4.383 TL
2024 3001 – 3500 cm³’e kadar 1.131.900 TL’ye kadar 57.093 TL 51.374 TL 30.944 TL 15.446 TL 5.657 TL
2024 3001 – 3500 cm³’e kadar 1.131.900 TL üzeri 62.289 TL 56.039 TL 33.756 TL 16.845 TL 6.179 TL
2024 3501 – 4000 cm³’e kadar 1.811.800 TL’ye kadar 89.767 TL 77.517 TL 45.649 TL 20.373 TL 8.111 TL
2024 3501 – 4000 cm³’e kadar 1.811.800 TL üzeri 97.937 TL 84.560 TL 49.807 TL 22.227 TL 8.848 TL
2024 4001 cm³ ve yukarısı 2.151.400 TL’ye kadar 146.932 TL 110.177 TL 65.252 TL 29.326 TL 11.374 TL
2024 4001 cm³ ve yukarısı 2.151.400 TL üzeri 160.285 TL 120.196 TL 71.186 TL 31.991 TL 12.413 TL

Motosiklet

değiştir

Motosiklet, İki veya üç tekerlekli sepetli veya sepetsiz motorlu araçlardır. Bunlardan karoserisi yük taşıyabilecek şekilde sandıklı veya özel biçimde yapılmış olan ve yolcu taşımalarında kullanılmayan üç tekerlekli motosikletlere yük motosikleti (triportör) denir.

Dönem Motor Silindir Hacmi  (cm³) 1 – 3 yaş 4 – 6 yaş 7 – 11 yaş 12 – 15 yaş 16 ve yukarı yaş
2024 100 –   250 cm³’e kadar 625 TL 467 TL 345 TL 212 TL 80 TL
2024 251 –   650 cm³’e kadar 1.294 TL 979 TL 625 TL 345 TL 212 TL
2024 651 –  1200 cm³’e kadar 3.341 TL 1.985 TL 979 TL 625 TL 345 TL
2024 1201 cm³ ve yukarısı 8.106 TL 5.355 TL 3.341 TL 2.652 TL 1294 TL

Minibüs

değiştir

Minibüs, yapısı itibarıyla sürücüsü dahil dokuz ile on beş oturma yeri olan ve insan taşımak için imal edilmiş bulunan motorlu araçtır.

Otobüs, yapısı itibarıyla sürücüsü dahil en az on altı oturma yeri olan ve insan taşımak için imal edilmiş bulunan motorlu araçtır. Troleybüsler de bu sınıfa dahildir.

Kaptıkaçtı

değiştir

Şoföründen başka, oturmaları şartıyla en çok yedi (bazı kaynaklara göre 10-12 arasında [3]) yolcu alabilen, insan taşımak için imal edilmiş olan (fakat kamyondan da evrilebilen [3][4]) ve bu maksatla kullanılan, yerle temas halinde dört tekerleği bulunan, şekil ve yapılışı itibarıyla otomobilden farklı olan motorlu taşıtlardır (Carry-all, Travel-all, Jeep-station ve benzerleri bu sınıfa dahildir.).

Arazi taşıtı

değiştir

Karayollarında yolcu veya yük taşıyabilecek şekilde imal edilmiş olmakla beraber bütün tekerlekleri motordan güç alan veya alabilen motorlu araçtır.

Panel van

değiştir

Azami toplam ağırlığı 3500 kilogramı geçmeyen, kapalı kasalı (yandan camlı olanlar dahil), sürücü kısmından başka tek veya daha fazla sıralı oturma yeri bulunan, insan ve yük taşımak için imal edilmiş olan taşıtlardır.

Motorlu karavan (kamp taşıtı)

değiştir

Yük taşımasında kullanılmayan, iç tasarımı tatil yapmaya uygun teçhizatlarla donatılmış, hizmet edebileceği kadar yolcu taşıyabilen motorlu taşıttır.

Kamyonet

değiştir

İzin verilebilen azami yüklü ağırlığı 3,5 tonu geçmeyen ve yük taşımak için imal edilmiş motorlu araçtır.

Kamyon, İzin verilebilen azami yüklü ağırlığı 3,5 tondan fazla olan ve yük taşımak için imal edilmiş motorlu araçtır.

Römork ve yarı römorkları çekmek için imal edilmiş olan ve yük taşımayan motorlu araçtır.

Dönem Taşıt Cinsi / Oturma Yeri / Azami Toplam Ağırlık / Motor Silindir Hacmi (cm³) 1 – 6 yaş 7 – 15 yaş 16 ve yukarı yaş
2024 3 – Minibüs 4.016 TL 2.652 TL 1294 TL
2024 4- Panel Van ve Motorlu Karavanlar (Motor Silindir Hacmi)
2024 1900 cm³ ve aşağısı 5.355 TL 3.341 TL 1.985 TL
2024 1901 cm³ ve yukarısı 8.062 TL 5.355 TL 3.341 TL
2024 5 – Otobüs (Oturma Yeri)
2024 25 kişiye kadar 10.146 TL 6.059 TL 2.652 TL
2024 26 – 35  kişiye kadar 12.168 TL 10.146 TL 4.016 TL
2024 36 – 45  kişiye kadar 13.541 TL 11.485 TL 5.355 TL
2024 46 kişi ve yukarısı 16.245 TL 13.541 TL 8.106 TL
2024 6 – Kamyonet, Kamyon, Çekici (Azami Toplam Ağırlık)
2024 1.500 kg’a kadar 3.601 TL 2.392 TL 1.171 TL
2024 1.501 –   3.500 kg’a kadar 7.295 TL 4.226 TL 2.392 TL
2024 3.501 –   5.000 kg’a kadar 10.960 TL 9.122 TL 3.601 TL
2024 5.001 – 10.000 kg’a kadar 12.155 TL 10.333 TL 4.844 TL
2024 10.001 – 20.000 kg’a kadar 14.624 TL 12.168 TL 7.295 TL
2024 20.001 kg ve yukarısı 18.292 TL 14.624 TL 8.498 TL

Motor silindir hacmi

değiştir

Taşıtların motorlarını imal eden fabrikalarca uluslararası normlara göre tespit olunarak teknik belgelerinde gösterilen ve ilgili mevzuatları gereğince cm cinsinden ifade olunan motor hacmidir.

Azami toplam ağırlık

değiştir

Taşıtların karayollarında güvenle ve yapıya zarar vermeden geçebilmeleri için saptanan toplam ağırlıktır.

Azami kalkış ağırlığı

değiştir

Bir uçak veya helikopterin; azami yakıt, yük, yolcu ve teçhizatı dahil kalkışı için özel teknik emirlerinde izin verilen ve yazılı olan kilogram cinsinden ağırlığıdır.

Motorlu taşıtlarda model yılına göre geçen süredir. Bu süre takvim yılı itibarıyla tespit edilir

Motorlu Taşıtlar Vergisi Uygulamaları

değiştir

197 sayılı Motorlu Taşıtlar Vergisi Kanunun 1 inci maddesi gereğince; Trafik şubesine tescil edilmiş olan her türlü motorlu taşıtları, Ulaştırma Bakanlığı Sivil Havacılık Genel Müdürlüğüne tescil edilmiş olan uçak ve helikopterler, Liman veya belediye siciline tescil edilmiş olan ve özel amaçla kullanılan yat, kotra ve her türlü motorlu deniz taşıtları motorlu taşıtlar vergisine tabidir.

Mükelleflerin, “Motorlu Taşıtlar Vergisi mükellefiyeti motorlu taşıtların trafik...siciline kayıt ve tescili ile başlamakta olup, “Motorlu taşıtların trafik... siciline ait kayıtlarının silinmesi halinde, silinme takvim yılının ilk altı ayı içinde yapılmış ise ikinci altı aylık dönemin başından, ikinci altı aylık dönem içinde yapılmışsa takip eden takvim yılı başından itibaren mükellefiyet sona ermektedir. Motorlu taşıtlar vergisini taksit ödeme zamanı olan Ocak ve Temmuz ayı içerisinde ödemeyen mükellefler bu vergiyi gecikme zamlı olarak ödemek zorundadırlar. Ayrıca vergisi ödenmemiş taşıtların kanun gereği periyodik olarak yapılması zorunlu olan fenni muayeneleri yapılamaz ve denize veya uçuşa elverişle belgeleri verilmez.

Motorlu Taşıtlar Vergisi her yılın Ocak ayında tahakkuk edilir. Ocak ve Temmuz ayları içerisinde iki eşit taksitte aracın bağlı bulunduğu Vergi Dairesine veya Motorlu Taşıtlar Vergisi tahsilat yetkisi verilen banka şubelerine makbuz karşılığı ödenir. Vadesi geçen borçların ödenmesi vergi dairelerine yapılır. Ancak, içinde bulunulan yıla ait motorlu taşıtlar vergisinin 1.ve 2. Taksitlerinin mükellefler tarafından süresinde yatırılmaması, halinde, vadesi geçmiş bu vergiler gecikme zammı tatbik etmek suretiyle, motorlu taşıtlar vergisi tahsilat yetkisi verilen banka şubeleri tarafından tahsil edilebilmektedir.

Motorlu Taşıt Vergisinin İstisnaları

değiştir

Sakatlık Dereceleri % 90 ve Daha Fazla Olan Malûl ve Engellilere Ait Taşıtlarda İstisna Uygulaması

değiştir

Sakatlık dereceleri % 90 ve daha fazla olan malûl ve engellilerin bu durumlarını tam teşekküllü Devlet hastanesinden alınmış olan sağlık kurulu raporu ile ilgili vergi dairelerine belgelendirmeleri halinde, söz konusu malûl ve engellilerin kendi adlarına kayıt ve tescil edilmiş olan taşıtları, motorlu taşıtlar vergisine tabi tutulmayacaktır. Bu istisnadan yararlanmak için, söz konusu malûl ve engellilere ait taşıtın özel tertibatlı veya özel tertibatlı hale getirilmiş olması şartı aranmayacaktır.

Diğer Malûl ve Engellilere Ait Taşıtlarda İstisna Uygulaması

değiştir

Sakatlık dereceleri % 90 dan az olan malûl ve engellilerin bu durumlarını; tam teşekküllü Devlet hastanesinden alınan sağlık kurulu raporu ile belgelendirmeleri ve kendi adlarına kayıt ve tescilli olan taşıtların engellilik haline uygun özel tertibatlı veya özel tertibatlı hale getirilmiş taşıtlar olduğunu belirten "Motorlu Araç Tescil Belgesi"nin ilgili tescil kuruluşlarınca onaylanmış örneği ile "Araçlar İçin Teknik Belge" ve "Proje Raporu"nun aslı veya noter onaylı örneğini ilgili vergi dairelerine ibraz etmeleri halinde bu istisna hükmünden yararlanabileceklerdir.

Malûl ve Engelliler İstisnası İle İlgili Bildirim

değiştir

Malûl ve engelliler istisnasından yararlanacak olan malûl ve engelliler tarafından, "Malûl ve Engelliler Adına Kayıt ve Tescilli Taşıtlarda Motorlu Taşıtlar Vergisi İstisnası Bildirim Formu" düzenlenerek (Bildirim Formu'nun internetteki GELİR İDARESİ BAŞKANLIĞI adresinde bulunan örneğinin düzenlenmesi mümkün bulunmaktadır.) istisnadan yararlanmak için gerekli olan diğer belgeler ile birlikte ilgili vergi dairesine verilmelidir.

Otomatik Vitesli Taşıtlarda İstisna Uygulaması

değiştir

Anılan Kanun hükümleri ve Tebliğdeki açıklamalar uyarınca, sakatlık derecesi % 90 ve daha fazla olan malul ve engellilerin, adlarına kayıt ve tescil ettirecekleri taşıtlarda özel tertibat yapılmasına gerek bulunmamaktadır. Ancak, sakatlık derecesi % 90 dan az olan malul ve engelliler adına kayıt ve tescil edilecek taşıtların, bizzat malul ve engelli kişinin sakatlığına uygun özel tertibatlı hale getirilmesi gerekmektedir.

Sakatlık derecesi % 90 dan az olan malul ve engellilerin adlarına kayıt ve tescilli taşıtlarda sakatlıklarına uygun bir tertibat bulunmaması halinde bu taşıtlar için motorlu taşıtlar vergisi istisnası uygulanmamaktadır. Buna göre, otomatik vitesli taşıtlar, sağ ayağında veya sağ bacağında sakatlığı bulunanların engellilik hallerine uygun özel tertibatlı olması halinde motorlu taşıtlar vergisinden istisna olacaktır.

Ancak, anılan Kanun hükmünün malul ve engellilerin sakatlıklarına göre ayrım yapılmasını öngören bir amaç gütmesi söz konusu olmayacağından; sağlık raporunda sadece sol alt ekstremitede (ayak veya bacakta) sakatlığı olduğu belirtilen malul ve engellilerin otomatik vitesli taşıtlarının başkaca özel tertibat yapılmasına gerek olmaksızın, malul ve engelli adına kayıt ve tescil edildiği tarihten itibaren motorlu taşıtlar vergisinden istisna olması gerekmektedir.

Kaynakça

değiştir

<references>Motorlu Taşıtlar Vergisi Kanunu

  1. ^ "Arşivlenmiş kopya". 7 Aralık 2011 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 30 Kasım 2011. 
  2. ^ "Motorlu Taşıtlar Vergisi Genel Tebliği" (PDF). Motorlu Taşıtlar Vergisi Genel Tebliği. Hazine ve Maliye Bakanlığı (Gelir İdaresi Başkanlığı). 2 Ocak 2024. 30 Aralık 2023 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 30 Aralık 2023. 
  3. ^ a b "Yıllar ve Yollar Belgeseli". 27 Aralık 2017. 25 Aralık 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 25 Aralık 2023. 
  4. ^ "Kamyonetin yeni ismi : Kaptıkaçtı" (PDF). Milliyet. 14 Ocak 1934. 27 Aralık 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 25 Aralık 2023. Anlaşılıyor ki; Anadoluda halk otomobil azmanı ve otobüs yavrusu olan ve çaucak dolarak müşterisini almakla beraber hemen hareket eden kamyonetlere "kaptıkaçtı" gibi enfes bir isim koymuş, Bu ismi ilk önce kim buldu? 

 Dış bağlantılar

değiştir