Çok yöne yayın

Çok yöne yayın (multicast13 Eylül 2006 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.), bir mesajı birçok kişiye en az bant genişliği kullanarak ulaştırma tekniğidir. TCP/IP'de birçok kişiye yayın yapmak istersek, üç seçimimiz vardır:

• Her yöne yayın yapmak ve yayınla ilgilenmeyenlerin o yayının mesajlarını çöpe atmak zorunda kalması. Bu işlem, birçok yayının olduğu durumlarda maliyetli olabilir.
• Her ilgilenen kişiye doğru tek yöne yayın yapmak. Bu durumda, her yeni kullanıcı için sunucunun bir o kadar ekstra bant genişliğine ihtiyacı olacaktır. Bu strateji de çok pahalı bir stratejidir.
• Mesajı sunucunun bir kez yollaması ve router'ların gerekiyorsa mesajı kopyalayıp diğer routerlara vermesi. Bu sayede, sunucu mesajı tek bir kez yollar, alıcı istemediği mesajları almaz; öte yandan router'lara biraz daha "akıl" eklemek gerekir.

Çok yöne yayın ile birçok tek yöne yayın karşılaştırması: sadece en son router mesajı kopyaladığı için, yayının toplam maliyeti en az kullanıcı sayısı kadar kat azalır!

Çok yöne yayında, üçüncü teknik kullanılır. Yayını alma ve yayını almayı kesme istekleri ise IGMP (İngilizce Internet Group Management Protocol, yani Internet Grup Yönetim Protokolü) kullanılarak yapılır.

Çok yöne yayın yapan internet protokolü

Ana madde: IP multicast

Çok yöne yayın yapan internet protokolü; bir ağdaki internet protokolü altyapısı üzerinde birden fazla iletişim için kullanılan bir tekniktir. Öncelikli bilgi gerektirmeyen ya da çok fazla alıcıların olduğu büyük bir populasyonu ölçeklendirir. Çok yöne yayında bir kaynağa sadece bir kez paket göndermek için, çok büyük sayıdaki alıcılar olsa bile ağ alt yapısını verimli bir şekilde kullanır. Çok yönlü alıcılarda yol alan paketlerin gerekli olduğunda tekrar etmesini ağ düğümleri özen gösterir. Çok yöne yayın adreslemeyi en yaygın şekilde taşıma katmanındaki UDP yapar. Doğası gereği güvenilir mesajları kaybedebilir ya da gitmesi gereken yere iletemeyebilir.

Çok yöne yayın yapan güvenilir protokolün örneği olan PGM, internet protokolünün çok yönlü yayını, kayıpları algılamak ve tekrar taşıma konusunda geliştiriliyordu. Çok yöne yayın yapan internet protokolü yayılan işletmeler, ticari borsalar ve multimedya içerik dağıtıcıları tarafından yaygınlaşmıştır.

2006 yılından itibaren, büyük ağlarda tek kaynaktan çok noktaya hesaplamanın basitliği üzerine yoğunlaşmıştır. hâlâ, yönlendiricilerin durumunun büyük gereksinimleri doğrultusunda, kullanılan büyük numaralı uygunsuz ağaçların çok yöne yayın yapan internet protokolünü kullanırken çalışması için uygulamalar yapılmaktadır. Mekanizmasız çok yöne yayın yapan internet protokol modeli ve grubu için artabilen milyonlarca gönderici olması söz konusudur. Böylelikle pratikte tüm yönleri ile çok yöne yayını uygulamaları yapmak, henüz mümkün olmadığı ortaya konmuştur. Sadece bu nedenlerle ve özellikle ekonomik sebeblerle değil, genel olarak ticari internet bağlantıları içinde kullanılır.

Ayrıca bakınız

• Multicast için Yazılmış Türkçe Belge19 Ağustos 2007 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
• IP Multicast İngilizce Belge4 Mayıs 2014 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
• Çanakkale Onsekiz Mart Bilgisayar Mühendisliği22 Ekim 2013 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.