NGC 1316 (ayrıca Fornax A veya Ocak A olarak da bilinir), Ocak takımyıldızı bölgesinde yaklaşık olarak 62 milyon ışık yılı uzaklıkta bulunan bir merceksi gökadadır. James Dunlop tarafından 2 Eylül 1826 tarihinde keşfedildi.[5] Halton Arp tarafından görüntülenmiş ve Arp 154 olarak "İç emilim ile bozulmuş gökadalar" kategorisi altında Tuhaf Gökadalar Atlası'na dahil edilmiştir.[6] NGC 1316 bir radyo gökadadır. Gökyüzündeki dördüncü en parlak radyo kaynağıdır (1400 MHz seviyesinde).[7]

Fornax A
NGC 1316
NGC 1309, Hubble Uzay Teleskobu fotoğrafı
Kaynak: HST/NASA/ESA.
Gözlem verisi (Dönem J2000)
TakımyıldızOcak
Sağ açıklık (α)03sa 22d 41.7s[1]
Dik açıklık (δ)-37° 12′ 30″[1]
Galaksi sınıfı(R')SAB(s)0^0 LINER[1]
Görünür büyüklük (V)8,4[2]
Yüzey parlaklığı (SB)13,0[2]
Görünür boyut (V)12,0′ × 8,5′[1]
Özellikler
Grup veya kümeOcak kümesi[1]
Kırmızıya kayma (z)0,005871 ± 0,000033[1]
Helyo dikey hız ()(1760 ± 10) km/sn[1]
Mesafe62,0 ± 2,9 MIy (19.0 ± 0.9 Mpc)[3][4][a]
Yarı-ışık yarıçapı ()112.500 Iy
Keşif
James Dunlop (2 Eylül 1826)
Katalog belirtmeleri
NGC 1316 • PGC 12651 • ESO 357-22 • MCG -6-8-8 • IRAS 03208-3723 • 2MASX J03224178-3712295 • SGC 032047-3723.2 • Arp 154 • GC 697 • h 2527 • FCC 21 • AM 0320-372 • Dun 548
  Wikimedia Commons'ta ilgili ortam

Yapı ve oluşum

değiştir

François Schweizer, 1970 sonlarında kapsamlı olarak bazı çalışmalar yaptı. O, gökadanın yıldız kümelerinin alışılmadık bazı toz hatlarında gömülü olduğu küçük bir eliptik gökada gibi göründüğünü buldu. Dış katmanlar; pek çok dalgalanmalar, döngüler ve yaylar içerir. Schweizer, ayrıca merkez yakınındaki yoğun gaz diskini tanımladı. Bu sonuçlar ışığında Schweizwer, NGC 1316'nın birkaç küçük gökadanın birleşmesi sonucu oluştuğunu önermiştir. Birleşme olayları, merkezdeki süper büyük kütleli kara deliğin gaz ile yakıtı ve sonuç olarak da gökadanın bir radyo gökada olmasını sağlamış olabilir.[7] Parlak küresel kümeler ve spektroskopi tekniği kullanılarak, birleşmenin yaklaşık olarak 3 milyar yıl önce olduğu hesaplanmaktadır.[8]

Bulunduğu yer

değiştir

NGC 1316, Ocak takımyıldızı yönünde Ocak kümesi içerisinde bulunur. Ancak, Başak kümesi'nin merkezinde bulunan benzer eliptik gökada Messier 87'nin aksine, Ocak kümesi'nin kenarındadır.[9]

NGC 1316, kuzeydeki küçük bir sarmal gökada olan NGC 1317 ile etkileşim halinde gibi görünmektedir. Ancak bu küçük sarmal gökadanın, NGC 1316'daki büyük bozulmaların sebebi olabileceği pek düşünülmemektedir.[7]

NGC 1316 içerisinde 1980N(Ia) ve 1981D(Ia) olmak üzere iki adet tip Ia süpernova gözlenmiştir.[4]

Uzaklık tahminleri

değiştir

NGC 1316'nın uzaklık ölçümü için en az iki metot kullanılabilir: 2003 yılında kullanılan yüzey parlaklık dalgalanması[3] ve 2006'da kullanılan gezegenimsi bulutsu aydınlatma işlevi (PNLF) metotları.[4] Merceksi bir gökada için sefe değişeni metodunun kullanılması ise pek uygun değildir. İlk teknik kullanılarak gökadanın uzaklığı 20.0 ± 1.6 Mpc[3] olarak hesaplanmıştır. İkinci teknik kullanılarak gökadanın uzaklığı ise 17.9 +0.8-0.9 Mpc olarak hesaplanmıştır.[4] Bu iki tekniğin ulaştığı sonuçların ortalamasıyla gökadanın uzaklığı 62.0 ± 2.9 MIy (19.0 ± 0.9 Mpc) olarak hesaplanmaktadır.[a]

Ayrıca bakınız

değiştir

Dış bağlantılar

değiştir
  1. ^ ortalama(20.0 ± 1.6, 17.9 +0.8-0.9) = ((20.0 + 17.9) / 2) ± ((1.62 + 0.82)0.5 / 2) = 19.0 ± 0.9

Kaynakça

değiştir
  1. ^ a b c d e f g "NASA/IPAC Extragalactic Database". NGC 1316 için sonuçlar. 12 Eylül 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Temmuz 2006. 
  2. ^ a b "SEDS". Revised NGC Data for NGC 1316 (İngilizce). 24 Eylül 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. 
  3. ^ a b c Jensen, Joseph B.; Tonry, John L.; Barris, Brian J.; Thompson, Rodger I.; Liu, Michael C.; Rieke, Marcia J.; Ajhar, Edward A.; Blakeslee, John P. (Şubat 2003). "Measuring Distances and Probing the Unresolved Stellar Populations of Galaxies Using Infrared Surface Brightness Fluctuations". Astrophysical Journal. 583 (2). ss. 712-726. doi:10.1086/345430. 10 Mart 2008 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 26 Mayıs 2009. 
  4. ^ a b c d Feldmeier, John J.; Jacoby, George H.; Phillips, Mark M. (Kasım 2006). "Calibrating Type Ia Supernovae using the Planetary Nebula Luminosity Function I. Initial Results". Eprint arXiv:astro-ph/0611231. Cilt 657. s. 76. doi:10.1086/510897. 5 Ekim 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 26 Mayıs 2009. 
  5. ^ Seligman, Courtney. "NGC 1316 (= PGC 12651) = Fornax A, and Arp 154". 31 Ocak 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 24 Ekim 2019. 
  6. ^ Arp, Halton (1966). "Atlas of Peculiar Galaxies". Figure 2. 25 Ekim 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Ekim 2019. 
  7. ^ a b c F. Schweizer (1980). "An Optical Study of the Giant Radio Galaxy NGC 1316 (Fornax A)". Astrophysical Journal. Cilt 237. ss. 303-318. doi:10.1086/157870. 
  8. ^ Goudfrooij, Paul; Alonso, M. Victoria; Maraston, Claudia; Minniti, Dante (Kasım 2001). "The star cluster system of the 3-Gyr-old merger remnant NGC 1316: clues from optical and near-infrared photometry". Monthly Notices of the Royal Astronomical Society. 328 (1). ss. 237-256. doi:10.1046/j.1365-8711.2001.04860.x. 
  9. ^ H. C. Ferguson (1989). "Population studies in groups and clusters of galaxies. II - A catalog of galaxies in the central 3.5 deg of the Fornax Cluster". Astronomical Journal. Cilt 98. ss. 367-418. doi:10.1086/115152.