Vikipedi

NGC 253

Heykeltıraş takımyıldızı bölgesinde bir ara sarmal galaksi

Heykeltıraş Galaksisi (NGC 253), Heykeltıraş takımyıldızı bölgesinde bulunan bir ara sarmal galaksidir. Caroline Herschel tarafından 23 Eylül 1783 tarihinde keşfedilmiştir. Heykeltıraş Galaksisi bir yıldız patlama galaksisidir ve şu anda yoğun yıldız oluşumları devam etmektedir.

Heykeltıraş Gök Adası
NGC 253, Heykeltıraş Gök Adası
Kaynak: Courtesy Hunter Wilson
Gözlem verisi (Dönem J2000)
TakımyıldızHeykeltıraş
Sağ açıklık (α)00sa 47d 33s[1]
Dik açıklık (δ)-25° 17′ 18″[1]
Galaksi sınıfıSAB(s)c[1]
Görünür büyüklük (V)+7,3[2]
Yüzey parlaklığı (SB)+12,9[2]
Görünür boyut (V)26,91′ × 5,89′[3]
Özellikler
Grup veya kümeHeykeltıraş Grubu
Kırmızıya kayma (z)(814 ± 20) ∙ 10-6[3]
Helyo dikey hız ()244 ± 6 km/s[3]
Mesafe11,4 ± 0,7 · 106 Iy (3,5 ± 0,2 ∙ 106 pc)
Keşif
[[Caroline Herschel]] (1783)
Katalog belirtmeleri
NGC 253 • IRAS 00450-2533 • 2MASX J00473313-2517196 • ESO 474-29 • H 5.1 • h 61 • MCG -4-3-9 • PGC 2789 • UGC 13 • MRC 0045-255
  Wikimedia Commons'ta ilgili ortam

Gözlem tarihi

değiştir
 
NGC 253'ün Hubble Uzay Teleskobu (HUT) tarafından alınan yakın görünüşü. Kaynak: HST/NASA/ESA.

NGC 253, düzenli bir şekilde kuyruklu yıldız aramaları yapan Caroline Herschel tarafından 23 Eylül 1783 tarihinde keşfedilmiştir.[4][5] Yaklaşık yarım yüzyıl sonra John Herschel, 460 mm (18 in) metal aynalı teleskobuyla Ümit Burnu'nda gözlemler yaptı.[5]

B. Y. Mills, Heykeltıraş Gök Adası'nda oldukça güçlü bir radyo kaynağı keşfetti.[5]

1998 yılında Hubble Uzay Teleskobu NGC 253'ün soldaki fotoğrafta görülen yakın bir görünümünü elde etti.[6]

Süpernovalar

değiştir

NGC 253'te yoğun yıldız oluşumu etkinliği sürmektedir. Her ne kadar süpernovalar bu tür etkinliklerin sürdüğü ortamlarda ortaya çıkma eğilimini gösterseler de, NGC 253'te ancak bir adet süpernova (SN 1940E) gözlemlenmiştir.[1] Süpernova SN 1940E, galaksi çekirdeğinin yaklaşık olarak 50′ güneybatı bölgesinde bulunur.[7] Kasım 1940'ta keşfedilmiştir.[7]

Son uzaklık tahminleri

değiştir

Son on yıl içinde Heykeltıraş Gök Adası'nın uzaklığını ölçmek için en az iki teknik kullanılmıştır.

2006 yılında Gezegenimsi bulutsu aydınlatma işlevi metoduyla uzaklık yaklaşık olarak 10,89 +0,85-1,24 MIy (3,34 +0,26-0,38 Mpc) olarak hesaplandı.[8]

Uzaklığı ölçmek için galaksiye yakın kırmızı dev türleriyle (TRGB) metodu da kullanılabilir. 2004 yılında bu teknik kullanılarak Heykeltıraş Gök Adası'nın tahmini uzaklığı 12,8 ±1,2 MIy (3,94 ±0,37 Mpc) olarak hesaplanmıştır.[9][10]

En güvenilir uzaklık tahmin yöntemlerinin ulaştığı sonuçlar birleştirilerek, elde edilen otalama tahmini uzaklık 11,4 ± 0,7 MIy (3,5 ± 0,2) Mpc) olarak hesaplanabilir.[8]

Galaksi grubu bilgisi

değiştir

Heykeltıraş Gök Adası, Heykeltıraş Grubu'nun merkezinde bulunmaktadır[11] ve grup içindeki en parlak galaksidir. NGC 247, PGC 2881, PGC 2933, Sculptor-dE1 ve UGCA 15, grup merkezi yakınlarında çekirdeğe kütleçekimi etkisiyle bağlı diğer üyelerdir. Grubun üyesi olan diğer galaksiler ise bu çekirdeğe sadece zayıf bir kütleçekimi etkisiyle bağlıdır.[11][12]

Popüler kültür

değiştir

The Event isimli dizide dünyadışı varlıkların geldiği yer olarak belirtilmiştir.

Kaynakça

değiştir
  1. ^ a b c d "NASA/IPAC Extragalactic Database". NGC 253 için genişletilmiş sonuçlar. 14 Mayıs 2011 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 25 Kasım 2006. 
  2. ^ a b SEDS (İngilizce)
  3. ^ a b c "SIMBAD". 24 Mayıs 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 20 Mayıs 2009. 
  4. ^ Dreyer, J. L. E. (1888). "A New General Catalogue of Nebulae and Clusters of Stars,being the Catalogue of the late Sir John F.W. Herschel, Bart., revised, corrected, and enlarged". Memoirs of the Royal Astronomical Society. Cilt 49. ss. 1-237. 
  5. ^ a b c Burnham, Robert (1978). Burnham's Celestial Handbook; An Observers Guide to the Universe Beyond the Solar System; Volume Three, Pavo Through Vulpecula. Dover Publications, Inc. s. 1736. ISBN 0-486-24065-7. 
  6. ^ "HubbleSite NewsCenter". NGC 253 için sonuçlar. 4 Mart 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Nisan 2007. 
  7. ^ a b R. Barbon, E. Cappellaro, F. Ciatti, M. Turatto, C. T. Kowal (1984). "A revised supernova catalogue". Astronomy & Astrophysics Supplement Series. Cilt 58. ss. 735-750. 
  8. ^ a b Rekola, R.; Richer, M. G.; McCall, Marshall L.; Valtonen, M. J.; Kotilainen, J. K.; Flynn, Chris (2005). "Distance to NGC 253 based on the planetary nebula luminosity function". Monthly Notices of the Royal Astronomical Society. 361 (1). ss. 330-336. doi:10.1111/j.1365-2966.2005.09166.x. 
  9. ^ I. D. Karachentsev, V. E. Karachentseva, W. K. Hutchmeier, D. I. Makarov (2004). "A Catalog of Neighboring Galaxies". Astronomical Journal. Cilt 127. ss. 2031-2068. doi:10.1086/382905. 12 Ekim 2007 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 20 Mayıs 2009. 
  10. ^ Karachentsev, I. D.; Kashibadze, O. G. (2006). "Masses of the local group and of the M81 group estimated from distortions in the local velocity field". Astrophysics. 49 (1). ss. 3-18. doi:10.1007/s10511-006-0002-6. 
  11. ^ a b I. D. Karachentsev (2005). "The Local Group and Other Neighboring Galaxy Groups". Astronomical Journal. Cilt 129. ss. 178-188. doi:10.1086/426368. 21 Şubat 2008 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 20 Mayıs 2009. 
  12. ^ I. D. Karachentsev, E. K. Grebel, M. E. Sharina, A. E. Dolphin, D. Geisler, P. Guhathakrta, P. W. Hodge, V. E. Karachentseva, A. Sarajedini, P. Seitzer (2003). "Distances to nearby galaxies in Sculptor". Astronomy and Astrophysics. Cilt 404. ss. 93-111. doi:10.1051/0004-6361:20030170. 16 Temmuz 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 2 Ekim 2020. 

Ayrıca bakınız

değiştir
  • 2MASX J00482185-2507365 NGC 253 fotoğrafıyla keşfedildi.
  • Küresel yıldız kümesi NGC 288, Heykeltıraş Gök Adası'nın 1.8° güney-güneydoğusundadır.

Dış bağlantılar

değiştir

  Liste

 
Wikimedia Commons'ta NGC 253 ile ilgili ortam dosyaları bulunmaktadır.
"https://tr.wikipedia.org/w/index.php?title=NGC_253&oldid=32191066" sayfasından alınmıştır