NHIndustries NH90
NHIndustries NH90; orta boy, çift motorlu, çok amaçlı bir askeri helikopterdir. NHIndustries tarafından üretilmiştir. İlk prototip 1995 yılının Aralık ayında ilk uçuşunu gerçekleştirdi. bu tarihten beri on dört ülke toplamda 573 tane helikopter sipariş etti. Bu helikopterlerin teslimine 2006 yılında başlandı. Helikopterin adı "NATO Helicopter 90's"in (90'lar için NATO Helikopteri) kısaltmasından gelmektedir.
.jpg)
Tasarımı ve gelişimi
değiştir
1985 yılında Fransa, Batı Almanya, İtalya, Hollanda ve Birleşik Krallık bir araya gelerek 1990'larda kullanılmak üzere, NATO için, savaş alanına taşıma ve anti-gemi/anti-denizaltı helikopteri üretmeye çalıştı. Ancak Birleşik Krallık takımı, grubu 1987'de terk etti.[1] 1 Eylül 1992'de NHIndustries NH90 modeli için NAHEMA (NATO Helicopter Manegement Agency) ile bir tasarım ve gelişim antlaşması imzaladı.[2] Bu kurum dört katılımcı ülkeyi temsil ediyordu: Almanya, Fransa, İtalya ve Hollanda. 2001 yılında Portekiz de bu ajansa katıldı. Helikopterin tasarım çalışmalarına 1993'te başlandı.[3] İlk prototip olan PT1 türünün ilk deneme uçuşunu 18 Aralık 1995 gerçekleştirdi.[1][3] İkinci prototip PT2 ilk uçuşunu 19 Mart 1997'de ve üçüncü prototip PT3 ilk uçuşunu 27 Kasım 1998'de gerçekleştirdi.[3] İki farklı ana çeşit NH90 üretilmiştir: Taktik Taşıma Helikopteri (TTH) ve NATO Firkateyn Helikopteri (NFH).[1] Bu ana türlere rağmen sipariş veren çoğu ülke bazı özel değişiklikler yapılmasını istemiştir. Programın 1990'lı yıllarda bazı teknik ve mali sorunları olmuştu. Sonrasında partner ülkeler Haziran 2000'de 366 gibi büyük bir üretim gerçekleştirdi. Bunu Avrupa, Asya ve Okyanusya'dan siparişler takip etti. Programın üretim sürecindeki iki yıllık bir aksamanın sonunda ilk siparişler 2006 yılının sonuna doğru teslim edildi. Finlandiya'nın istediği değişikliklerin de ekli olduğu tasarım 19 Şubat 2008'de kabul edildi ve böylece NH90 helikopterleri son şeklini almış oldu.
İşletme Tarihçesi
değiştirSiparişler
değiştirİskandinav Ülkeleri
değiştir2001 yılında üç İskandinav ülkesi helikopterlerden satın almak için anlaşma imzaladı.
İsveç bu helikopterlerden 18 tane (yedi tane daha almak opsiyonuyla), Norveç 14 tane (on tane daha alma opsiyonuyla) ve Finlandiya 20 tane sipariş etti.
Aralık 2011 ilk Norveç NH90 helikopterleri teslim edildi.
Yunanistan
değiştirAğustos 2003'te Yunanistan 20 tane NH90 sipariş etti (14 tane daha alma opsiyonuyla).[4] Bunlardan dördü Mart 2012'de Yunan silahlı kuvvetlerine teslim edildi. Bu helikopterler Yunan Ordusunda eğitim amacıyla kullanılmaktadır.
Avustralya
değiştirAvustralya 2005 yılında hurdaya çıkardığı UH-1 Iroquoislerin yerine 12 tane NH90 sipariş etti. Bu sayı Haziran 2006'da Avustralya Savunma Bakanlığı tarafından arttırıldı. Siparişe hurdaya çıkarılan diğer helikopterlerin yerine geçmek üzere 34 tane daha helikopter eklendi. Böylece sipariş edilen helikopter sayı 46'ya çıkmış oldu. Bu helikopterlerden dördü Avrupa'da üretildi. kalan 42 tanesi ise Avustrailian Aerospace (Eurocopter alt kuruluşu) tarafından üretildi. Avustralya'da NH90lar MRH90 (Multi Role Helicopter) olarak da adlandırılır.
Hollanda
değiştirProgramın asıl destekçilerinden biri olan Hollanda'nın 20 tane siparişi bulunmaktadır. Ancak tasarımda yapılan değişiklikler sonuncu helikopter Hollanda'nın istediğinden daha ağır olmuştur. Hollanda'nın istekleri doğrultusunda değişiklikler yapılıp yapılmayacağı belirsizliğini korumaktadır.
Suudi Arabistan
değiştirSuudi hükûmeti Temmuz 2006'da 64 tane NH90 almak üzere anlaşma imzalamıştır.
Almanya
değiştirAlman Deniz kuvvetleri yeni Maritime Helikopteri için 2009 30 adet NFH üretti.
Diğer Ülkeler
değiştirYeni Zelanda hükûmeti hava kuvvetlerindeki UH-1 Iroqious filosunu yerine 8 adet (bir tane yedek parça için) NH90 almak için antlaşma imzaladı. 2007'deki Paris Air Show sırasında Belçika 10 adet NH90 (4 NFH, 4TTH + 2 adet opsiyonel) almak için 20 Haziran 2007'de antlaşma imzaladı. Böylece NAHEMA'daki altıncı ülke oldu.
İlk Teslimatlar
değiştirİlk NH90'lar 2006'nın sonlarına doğru Alman Ordusu'na teslim edildi. Bunu 2007 yılında İtalya ve Finlandiya takip etti.
Özellikleri
değiştirGenel Özellikleri
değiştir- Mürettebat: 2 pilot (NFH'lerde sensör operatörü de olabiliyor)
- Kapasite: 20 asker veya 12 sedye veya 2 NATO paleti veya 4000 kilo'ye harici yük taşıma
- Uzunluk: 16.180 metre
Alman Silahlı Kuvvetleri'ne ait NH90 bir Wolf cipini taşırken - Pervane çapı: 16.30 metre
- Yükseklik: 5.23 metre
- Boş ağırlığı: 6,400 kg
- Taşıyabildiği maksimum ağırlık: 4,200 kg
- Maksimum kalkış ağırlığı: 10,600 kg
- Motor: 2 × Rolls-Royce Turbomeca RTM322-01/9 turboshaft, 1,662 kW (2,230 shp) veya 2 × General Electric T700-T6E turboshaft, 1,577 kW (2,115 shp)
Performans
değiştir- Maksimum hız: 300 km/h (162 knot)
- Menzil: TTH'de 800 km, NFH'de 1000 km
- Azami yükseklik: 6,000 m (20.000 ft)
- Tırmanma hızı: 8 m/s
Mühimmat
değiştir- Roketler: anti-denizaltı ve/veya havadan karaya roketler (NFH versiyonunda), 2 tane kapı silahı
Ayrıca bakınız
değiştirKaynakça
değiştir- ^ a b c Frawley, Gerald (2002). "NHIndustries NH 90". The International Directory of Military Aircraft, 2002/2003 (İngilizce). Aerospace Publications. ISBN 1-875671-55-2.
- ^ "NAHEMA". NATO. 19 Ocak 2007. 21 Şubat 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Haziran 2012.
- ^ a b c "NH90 Helicopter – 3rd Prototype in Flight" (Basın açıklaması). Eurocopter. 27 Kasım 1998. 22 Ocak 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Haziran 2012.
- ^ "Greece Signs the Contract for 20 NH90 Helicopters Plus 14 in Option". NH Industries. 1 Eylül 2003.
Genel Kaynaklar
değiştir- www.nhindustries.com
- www.savunmasanayi.net
- www.euocopter.com