Naim Tirali

Türk yazar, gazeteci ve siyasetçi

Naim Şafak Tirali (25 Aralık 1925 - 26 Mayıs 2009); yazar, gazeteci ve siyaset adamı.

Naim Şafak Tirali
Doğum25 Aralık 1925(1925-12-25)
Piraziz, Giresun
Ölüm26 Mayıs 2009 (83 yaşında)
İstanbul
MeslekGazeteci, Yazar
MilliyetTürk
Dönem1948 -
Önemli ödülleriBurhan Felek Basın Hizmet Ödüllü
Resmî site

Giresun doğumludur. İlkokulu Piraziz ve Giresun'da okumuş, orta öğrenimini Galatasaray Lisesi'nde yapmıştır. Öyküler yazmaya henüz lise çağlarında başlayan Naim Tirali'nin ilk öyküsünü 1943 yılında Yeşil Giresun gazetesinde, ilk kitabı Park 1948'de yayınlanmıştır. 1946 yılında Giresun'da Karadeniz Postası gazetesini çıkaran Tirali İstanbul Üniversitesi Hukuk Fakültesi mezunudur. Hukuk doktorası için Paris'te bir yıl kalıp yurda dönmüştür.

1950'li yıllarda yayımcılıkla da ilgilenen Naim Tirali, Yenilik matbaasını kurmuş ve aynı adlı dergiyi beş yıl boyunca yayımlamıştır. 1956 yılında Vatan gazetesine girmiş, 1962'de Ahmet Emin Yalman'ın sahibi olduğu Vatan gazetesinin tüm hisselerini satın alarak gazete sahibi olarak 1975 yılına kadar Ankara ve İstanbul'da yayınını devam ettirmiştir.[1][2] Tirali, 1960'ta Pulliam davasından (1959 yazı işleri müdürüyken, bir Amerikalı yazarın Adnan Menderes'i eleştiren yazısını yayımlaması nedeniyle 16 ay hapse mahkûm olup) hapse girmiş,[3] 27 Mayıs 1960 ertesinde (100 gün hapis yattıktan sonra[2]) salıverilmiştir. Bu dönemde öykü kitapları Yirmibeş Kuruşa Amerika ve Aşka Kitakse'yi yayımlamıştır. 1977 yılında basın şeref kartı almıştır.

Siyasete de 1950'lerin sonunda giren Tirali, 1957 Genel Seçimlerinde Manisa'dan CHP kontenjan adayı olmuş, fakat seçilememiştir. Aynı partiden 1961 seçimlerinde Giresun milletvekili seçilmiş ve TBMM'de bir dönem bulunmuştur. 1960'lı yıllarda Türkiye Gazete Sahipleri Sendikası İkinci Başkanlığı; milletvekilliği sırasında ise, Dünya Parlamentolar Birliği Türkiye Grubu Başkanlığı ve CHP Meclis Grubu Onur Kurulu Üyeliği yapmıştır.[2]

1980'lerde öykücülüğe geri dönmüş, Piraziz Nere Berlin Nere, Aşk Dediğin ve Çılgınca Şeyler'i yayımlamıştır. 2009'da ölmüştür. Tirali, Türkiye Gazeteciler Cemiyeti'nin verdiği 1997 yılı Burhan Felek Basın Hizmet Ödüllü sahibidir.[4]

Ailesi tarafından her yıl anısına doğum gününde verilmek üzere Naim Tirali Öykü Ödülü düzenlenmektedir.[5]

Yazar kendisi ile yapılan son röportajında şöyle der:[6]

Söylemek istediğim, yapmak istediğim şeylerdir: açık ve samimi yazmak, gönülden yazmak; maddi çıkarlar için kalem oynatmamak,… bu ve buna benzer görüşlerdir. Pek de öyle gençlere şunu bunu söyleyeyim, diye tavsiyelerde bulunmayı sevmem. Herkes kendi görüşüne göre edebiyatını yapar; tarihe kalan kalır, kalmayan kalmaz.

Eserleri

değiştir
  • Park (Öykü)
  • Yirmibeş Kuruşa Amerika (Öykü)
  • Aşka Kitabe (Öykü)
  • Piraziz Nere Berlin Nere (Öykü)
  • Aşk Dediğin (Öykü)
  • Çılgınca Şeyler (Öykü)
  • İki Şalom Arasında (Gezi Yazıları)
  • Sakıncalı Yazarlardan Sakıncasız Öyküler (Çeviri Seçki)
  • Şapkasını Yiyen Bakan (Gazete Yazıları), Telos yayıncılık, ISBN 9757959200
  • Karanlığa Işık Tutmak (Gazete Yazıları), Yön yayıncılık, ISBN 9757959499

Kaynakça

değiştir
  1. ^ "Gazeteci Naim Tirali vefat etti". ntvmsnbc.com sitesi. 26 Mayıs 2009. 12 Ocak 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 11 Ekim 2011. 
  2. ^ a b c "Naim Şafak Tirali". Naim Şafak Tirali resmi sitesi. 18 Aralık 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 11 Ekim 2011. 
  3. ^ Yavuz, Hilmi (3 Haziran 2009). "Naim Tirali için". Zaman gazetesi. 6 Temmuz 2009 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 11 Ekim 2011. 
  4. ^ "Burhan Felek ödülü kazananlar". Türkiye Gazeteciler Cemiyeti sitesi. 3 Ekim 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 11 Ekim 2011. 
  5. ^ "Naim Tirali öykü ödülü". fosforlukalem.com sitesi. 2 Eylül 2011. 18 Aralık 2011 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 11 Ekim 2011. 
  6. ^ Tepe, Şinasi (5 Haziran 2009). "Naim Tirali: Her kuşağin yazari". Birgün gazetesi. 30 Temmuz 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 11 Ekim 2011.