Nikolay Umov

Nikolay Alekseevich Umov (Rusça: Никола́й Алексе́евич У́мов; d. 23 Ocak 1846 – ö. 15 Ocak 1915), Umov etkisi ve poynting vektörü olgusunun kâşifi olarak bilinen Rus fizikçi ve matematikçidir.

Nikolay Umov

Hayatı

Umov 1846'da askeri doktor bir ailede Simbirsk'de (bugünkü Ulyanovsk) doğmuştur. Moskova Devlet Üniversitesi'nin Fizik ve Matematk bölümlerinden 1867 yılında mezun oldu ve 1875 yılında Fizik Profesörü olmuştur. Gabriel Lame, Clebsch ve Clausius'un eserlerini okuyarak teorik fizik üzerine çalışmıştır ve bu çalışma, onun fiziğe dair geç dönem fikirlerinin orijinalliği üzerinde kayda değer bir etki yaratmıştır. 

Aleksandr Stoletov'ın 1896 yılında vefat etmesinden sonra Umov, Moskova Devlet Üniversitesi Fizik Bölümü'nün başına geçmiştir. Pyotr Lebedev ile birlikte Moskova Devlet Üniversitesi Fizik Enstitüsü'nün kurulmasında aktif olarak rol oynamıştır.  

Çeşitli eğitsel topluluklar organize etmiştir. 17 yıl boyunca Moscow Society of Nature Explorers (Moskova Doğa Kaşifleri Derneği) ın başkanlığını yapmıştır. Rus bilim insanları arasında  görelilik kuramının önemini kabul eden ilk bilim insanı olmuştur. 1911 yılında, önde gelen bir grup profesör ile birlikte, hükûmetin gerici eylemlerini protesto ederek Moskova Üniversitesi'ni terk etmiştir. Umov 1915 yılında Moskova'da ölmüştür. 

Fiziğe katkıları

Umov, uzayda verilen bir noktadaki, hız, şu an umov-poynting vektörü ile ilişkilendirilmiş; enerjinin hareket yönü ve enerjinin yoğunluğu gibi fiziğin temel konseptlerini ilk defa başlatan kişi olmuştur. 1873—1874 yılları arasında Odessa'daki çalışmaları sırasında enerji hareketinin temel fikrini içeren ilk tezini yayınlamıştır. Bu ilk teziyle aynı dönemde Umov, bazı ortamlarda potansiyel enerji ve kinetik enerjiyi ''bizim için algılanamaz'' olarak nitelendirmiştir. Bu hipotezden çıkarımla şu sonuca varmıştır: içinde enerjinin olduğu bir yer belirlemek her zaman için mümkündür. Dolayısı ile, enerjinin hareketi ile ilgili bu soru gayet doğal olmuştur.Takip eden çalışmalarında, Umov kendini potansiyel enerjinin doğası hipotezine bağlı tutmamıştır,ancak yalnızca enerji korunumu prensibi rehberliğinden ayrılmamıştır. Enerjinin hareketi ve yoğunluğu kavramlarını formüle ettikten sonra, elastik ortamlarda ve sıvılarda enerjinin hareketi için diferansiyel denklemler yazmıştır. Umov'un tezini yayınlamasından 10 yıl sonra, yetkin  Encyklopädie der mathematischen Wissenschaften (Matematik Bilimleri Ansiklopedisi):  "N. Umov 1874 yılında elastik ortamlardaki ve sıvılardaki enerji hareketinin problemini eksiksiz bir biçimde genellemiştir. Ancak, bu görüşe yoğun ilgi, poyntingin bir dizi Maxwell denklemlerine dayanan elektromanyetik enerji olarak sunulmasından hemen sonra atfedilmiştir''  diye belirtmiştir.

Henüz 1873 yılında, kütle ve enerji arasındaki ilişkiyi E=kmc^2 0,5 =< k =< 1 formülü ile belirten ilk bilim insanı olmuştur. 1875 yılında, Umov her türlü iletken yüzeyde elektrik akımının genel dağılım problemini çözmüştür. 1888-1891 yıllarında, su çözeltilerinde deneysel difüzyonu, opak ortamda ışığın kutuplaşmasını araştırmıştır ve ışığın renksel depolarizasyon etkisini keşfetmiştir.  1900 yılında, Dünya'nın manyetik alanının seküler değişim tanımı izin verdiği ölçüde, Gauss formülü ile yerin mıknatıs etkisi ile ilgili olarak pek çok analiz yürütmüştür.

Dış bağlantılar 

• Umov's works review3 Şubat 2007 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.  (Russian)
• Biography of Umov22 Haziran 2008 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. (Russian)
• Biography of Umov3 Mart 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. (Russian)