Olcay Poyraz

Olcay Poyraz (18 Mart 1943, Adana - 8 Temmuz 2023), Türk oyuncu, yönetmen, çevirmen.

Olcay Poyraz
Doğum	18 Mart 1943 Seyhan, Adana, Türkiye
Ölüm	8 Temmuz 2023 (80 yaşında)
Defin yeri	Alaçatı Mezarlığı, İzmir
Meslek	Oyuncu, yönetmen, çevirmen

Olcay Poyraz Bertrand, Ankara Devlet Konservatuvarı'nda yedi yıl piyano eğitiminden sonra sınavla tiyatro bölümüne geçti. 1964 yılında Devlet Tiyatrosu'na oyuncu olarak girdi. Devlet tiyatrolarında, Carlo Goldoni’nin "Yabanlar", Alejandro Casona’nın "Yedi Balkonlu Ev", Friedrich Dürrenmatt’ın "Yaşlı Bayanın Ziyareti", August Strindberg’in "Rüya Oyunu", Alan Jey Lerner'in "My Fair Lady" oyunlarında rol aldı.

Yaşamı

1967 yılında Fransa’ya giden sanatçı, Odéon Tiyatrosunda, Tania Balachova’nın tiyatro kursuna devam etti. Aynı zamanda Arakelian’ın makyaj kursundan diploma aldı. Odeon Tiyatrosunda Jean-Louis Barrault’nun, Comédie Française’de Jean-Paul Roussillon’un, Villeurbanne’da Roger Planchon’un çalışmalarını yakından izleyen Olcay Poyraz, 1969’da Türkiye’ye döndüğünde Nezihe Meriç’in yedi kadın tipinden oluşan tek kişilik "Sular Aydınlanıyordu" piyesini iki sezon oynadı. Devlet Tiyatrolarında eser sahneye koyan Fransız rejisörlerden Roland Pietri ve Jean-Pierre Miquel'e asistanlık yaptı. Eric Westphal, Guy Foissy, Maurice Yendt, Vladimir Volkoff, Victor Haim, Agnès Jaoui, Jean-Pierre Bacri, Josiane Balasko, Catherine Anne, Christine Reverho, Sébastien Thiéry gibi Fransız çağdaş yazarların piyeslerini Türkçeye kazandırdı.

Jean Cocteau’nun monologlarından düzenlediği bir gösteriyi, Guy Foissy’nin “Soirées Bourgeoises”, René de Obaldia'nın “Deux Femmes pour un Fantôme” ve “La Baby Sitter” adlı eserlerini Fransızca olarak Ankara Fransız Kültür Merkezi'nde oynadı. Yaşar Kemal’in üç hikayesinden oluşan "Anadolu'da Hasat" gösterisini, Fransızca, önce Fransız büyükelçiliğinde, sonra Fransız Kültür Merkezleri'nde sergiledi ve 1998 yılında da, Cumhuriyetimizin 75. Yıl etkinlikleri arasında Paris’te “Théâtre de l’Ile Saint-Louis”de iki temsil yaptı.

1992 sonunda gittiği Kahire’de üç ay boyunca Hannager Tiyatrosu'nda tiyatro atölye çalışmaları yaptı. 1998-1999 eğitim yılında Üsküp Dram Akademisindeki Türk talebelere diksiyon ve fonetik dersleri verdi. Üsküp Türk Tiyatrosunda "Asiye Nasıl Kurtulur'u", 2005 yılında da Azerbaycan Yuğ Devlet Tiyatrosu'nda "Midas'ın Kulakları" adlı eseri sahneledi.

Nâzım Hikmet’in şiirlerinden oluşan "Ben Nazım Hikmet" gösterisini Fransızca olarak yine Paris'de “Maison de la Poésie-Théâtre Molière”de oynadı Aynı yıl Paris’de Studio Théâtre’da ve Brüksel’de tekrarladı. Gösterinin türkçesini 2004 Haziranında Azerbaycan’da gerçekleştirdi. 2005'te Ankara’da ve Karadeniz turnesinde ve İzmir ve İstanbul'da da oynadı.

2005 Nisanında Ankara Müzik Festivalinde oynanan Eric Westphal’ın "Sizlerle Mozart" piyesini çevirdi ve sahneledi.

Sanatçı 1988 yılından ölümüne dek Sevda - Cenap And Müzik Vakfı'nda yönetim kurulu üyeliği yapmıştır.

TRT televizyonunda 1970'li ve 1980'li yıllarda pek çok yabancı dizi ve filmde ünlü başrol oyuncularını seslendirmiştir. Ayrıca TRT radyolarında Radyo Tiyatrosu ve Arkası Yarın gibi programlarda görev yapmıştır.

8 Temmuz 2023 tarihinde vefat etmiştir. Alaçatı Kabristanında, eşinin yanına defnedilmiştir.

Çalışmaları

Rol aldığı oyunlar (seçmeler)

• Yabanlar, Carlo Goldoni
• Yedi Balkonlu Ev, Alejandro Casona
• Yaşlı Bayanın Ziyareti, Friedrich Dürrenmatt
• Rüya Oyunu, August Strindberg
• My Fair Lady, Alan Jey Lerner
• Sular Aydınlanıyordu, Nezihe Meriç
• Cocteau ile Buluşma, Jean Cocteau’nun monologları, Olcay Poyraz düzenlemesi, Fransızca
• Soirées Bourgeoises, Guy Foissy, Fransızca
• Deux Femmes pour un Fantôme, René de Obaldia, Fransızca
• La Baby Sitter, René de Obaldia, Fransızca
• Ruhlar Gelirse, Noël Coward
• Cadı Kazanı, Arthur Miller
• Chaillot Delisi, Jean Giraudoux
• Yanlışlık, Albert Camus
• Yerma, Federico García Lorca
• Yüz Yüze, Aleksandr Gelman
• Moisson d'Anatolie (Anadolu'da Hasat), Yaşar Kemal'in Bana bak kardeş, Sinek ve Yolda isimli öykülerinden oluşan gösteri. Fransızca
• Moi Nazım Hikmet (Ben Nâzım Hikmet), Nâzım Hikmet’in şiirlerinden oluşan fransızca gösteri. Paris’de "Maison de la Poésie-Théâtre Molière"'de ve Studio Théâtre'da oynadı. Brüksel'de tekrar edildi. Gösterinin Türkçesi 2004 Haziranında Azerbaycan'da, 2005'te Ankara'da ve Karadeniz turnesinde ve İzmir ve İstanbul'da da oynandı.

Yönettiği oyunlar (seçmeler)

• Hüzzam, Güner Sümer, Bu oyun Almanya'da beş şehirde gösterildi.
• Rita, Willy Russell
• Bağış, Refik Erduran
• Aşk Öldürür, Vladimir Volkoff
• Çın Sabahta Balkıyan Ne, Nezihe Meriç
• Sular Adınlanıyordu, Nezihe Meriç, Bu oyunu 1990'da kendisi sahneleyerek tekrar oynadı. Oyun 1991'de Almanya’da sekiz şehirde gösterildi.
• La Mère, Orhan Asena, Comedie Francaise, Fransızca
• Tiyatro Makinesi, Maurice Yendt
• Asiye Nasıl Kurtulur, Vasıf Öngören, Üsküp Türk Tiyatrosu
• Midas'ın Kulakları, Güngör Dilmen, Azerbaycan Yuğ Devlet Tiyatrosu
• Sizlerle Mozart, Eric Westphal, Ankara Müzik Festivali

Çevirdiği oyunlar

• Kocaman Çocuklar, Paul Géraldy
• Tiyatro Makinası, Maurice Yendt (Ankara Sanat Tiyatrosu'nda oynandı)
• Yarın 2000, Eric Westphal, (Devlet Tiyatroları Oda Tiyatrosu'nda oynandı)
• Lady Macbeth, Tania Balachova
• Beklenmedik Ziyaret, Victor Haim (TRT için çekildi )
• Aşk Öldürür, Vladimir Volkoff (Devlet Tiyatroları Şinasi Sahnesi'nde oynandı)
• Canlı Yayın, Guy Foissy (Devlet Tiyatroları Oda Tiyatrosu'nda oynandı)
• Köprüdeki Adam, Guy Foissy (Devlet Tiyatroları Oda Tiyatrosu'nda oynandı)
• Sizlerle Mozart, Eric Westphal (Ankara Müzik Festivali'nde oynandı)
• Üç Kadın, Catherine Anne (Konya Devlet Tiyatrosunda oynandı)
• Öğret Bana Celine, Maria Pacôme
• Ne Aile Ama, Agnès Jaoui / Jean- Pierre Bacri
• Büyük Bir Aşk Çığlığı, Josian Balasco
• Mutfaktakiler, Salondakiler, Agnès Jaoui / Jean-Pierre Bacri
• Çikolata Biber, Christine Reverho
• Bahçede Bir Fil, Eric Westphal
• İndia Bankası, Sebastien Thiéry

Filmografi

• Yaşama Sevinci, Yönetmen: Mete Yıldızcı, TRT yapımı

Ödülleri

• 1969: Sanat Sevenler Derneği - Övgüye Değer Görülenler, "Sular Aydınlanıyordu"daki oyunuyla
• 1985: Sanat Kurumu - Övgüye Değer Görülenler, "Hüzzam" adlı oyundaki reji çalışmasıyla