Olomouc
(Olomuts sayfasından yönlendirildi)
Olomouc (Almanca: Olmütz), Çekya'da bir kenttir. Brno'dan önce (1641'e kadar) Olomouc Moravya eyaletinin başkentiydi. 2010 itibarıyla şehir nüfusu 102.004 kişidir.
| Olomouc Olomouc | |
|---|---|
Şehir | |
 | |
 Bayrak  Arma | |
  Olomouc | |
| Ülke |  Çekya |
| İl | Olomouc |
| İlçe (Okres) | Olomouc |
| İdare | |
| • Belediye başkanı | Miroslav Žbánek |
| Yüzölçümü | |
| • Toplam | 103,33 km² |
| Rakım | 219 m |
| Nüfus (2021)[1] | |
| • Toplam | 100.514 |
| • Yoğunluk | 970/km² |
| Zaman dilimi | UTC+01.00 (OAS) |
| • Yaz (YSU) | UTC+02.00 (OAYS) |
| Posta kodu | 779 00 |
Resmî site http://www.olomoucko.cz/ | |
| UNESCO Dünya Mirası | |
|---|---|
Kutsal Teslis Sütunu | |
| Konum |  Çekya |
| Kriter | Kültürel: i, iv |
| Referans | 859 |
| Tescil | 2000 (24. oturum) |
| Bölge | Avrupa ve Kuzey Amerika |
| Koordinatlar | 49°35′54.996″K 17°16′9.984″B / 49.59861000°K 17.26944000°B |
Şehirde birçok tarihî yapıt ve mimari değeri büyük kiliseler bulunmaktadır. Belediye Sarayı önünde bulunan astronomik meydan saati çok ilgi çekmektedir. Bu binanın önünde bulunan meydanda çok ilgi çekici antik Romalı tanrıların heykellerini gösteren fıskiyeli havuzlar bulunmaktadır.
Şehrin merkezî meydanında bulunan 1717-1754 döneminde yapılan ve son şekli Moravyalı heykeltıraş Ondrej Zahne tarafından hazırlanan Barok mimari üslubunun çok önemli bir örneği olarak kabul edilen "Kutsal Teslis Sütunu", 2000 yılından itibaren UNESCO Dünya Mirası listesine alınmıştır.
Olomouc Üniversitesi, Morovya'da bulunan en eski ve Çekya'daki ikinci eski üniversite eğitim merkezidir. 1572'de, o zaman Avusturya'ya bağlı Çek Krallığının halkının %90'ı Hristiyan Protestan iken, bunları Katolikliğe dönüştürmek için Cizvitler tarafından Cizvit Koleji olarak kurulmuştur.
Politika
değiştirBelediye Başkanları
değiştir- 1851-1865 Franz Kreilm
- 1865-1866 Franz Hein
- 1866-1872 Karl Boromäus Johann Nepomuk Alois Schrötter
- 1872-1896 Josef von Engel
- 1896-1918 Karl Brandhuber
- 1918-1919 münhal
- 1919-1923 Karel Mareš
- 1923-1939 Richard Fischer
- 1939-1941 Fritz Czermak
- 1942-1945 Julius Schreitter
- 1945-1947 Václav Stibor-Kladenský
- 1947-1949 Jan Kučera
- 1949-1950 Ladislav Bernatský
- 1950-1956 Antonín Eliáš
- 1957-1960 Josef Drmola
- 1960-1970 František Řeháček
- 1970-1986 Jan Tencian
- 1986-1989 Josef Votoček
- 1989-1990 Břetislav Baran
- 1990-1994 Milan Hořínek
- 1994-1998 Ivan Kosatík
- 1998-2006 Martin Tesařík
- 2006'dan beri Martin Novotný
Spor
değiştirMerkezi şehirde bulunan Sigma Olomouc, ülkenin en üst seviye futbol ligi olan 1. liga'da mücadele etmektedir. Şehirde, 12.541 kapasiteli olup,[2] 1940 yılında hizmete giren Andrův Stadyumu yer alır.[3]
Tanınmış kişiler
değiştirKamu hizmeti
değiştir- Joseph von Petrasch (1714–1772), asker, yazar ve dilbilimci; 1758'den beri burada yaşamıştır.
- Anton Schübirz von Chobinin (1748–1801), Avusturyalı tümgeneral.
- Alexander von Krobatin (1849–1933), Avusturyalı Mareşal ve İmparatorluk Savaş Bakanı, 1912-1917.
- Hermann Hiltl (1872–1930), Avusturyalı ordu subayı.
- Paul Engelmann (1891–1965), Avusturyalı-İsrailli mimar.
- Zdeněk Fierlinger (1891–1976), diplomat ve politikacı, 1944–1946 yıllarında Çekoslovakya Başbakanı olarak görev yaptı.
- Franz Karmasin (1901–1970), Çekoslovakya'da Alman politikacı ve SS subayı.
- Jaroslav Otruba (1916–2007), mimar, şehir plancısı, tasarımcı ve sanatçı.
- Jiří Pelikán (1923–1999), gazeteci ve politikacı.
- Pavel Dostál (1943–2005), 1998-2005 yılları arasında kültür bakanı.
- Franz Josef Wagner (1943 doğumlu), Alman gazeteci.
- Jiří Paroubek (1952 doğumlu), politikacı ve 2005-2006 yıllarında başbakan.
- Ivan Langer (1967 doğumlu), politikacı.
Din
değiştir- Augustinus Olomucensis (1467–1513), hümanist ve ilahiyatçı.
- Lorraine'den Charles Joseph (1680–1715), prelat, Olomouc Piskoposu olarak Charles III olarak bilinir.
- Avusturya Arşidükü Rudolf (1788–1831), 1819'da Olomouc Başpiskoposu olarak kutsandı.
- Franziskus von Sales Bauer (1841–1915), 1904-1915 yıllarında Roman Katolik Kilisesi Kardinali ve Olomouc Başpiskoposu.
- Berthold Oppenheim (1867–1942), 1892-1939 yıllarında Olomouc'un hahamı.
- John M. Oesterreicher (1904–1993), Roman Katolik ilahiyatçı ve Yahudi-Katolik uzlaşmasının önde gelen savunucusu.
- Jan Graubner (1948 doğumlu), 1992-2022 yıllarında Olomouc Roman Katolik başpiskoposu.
Bilim ve akademi
değiştir- Valentin Stansel (1621–1705), Brezilya'da çalışan Cizvit ve astronom.
- Karel Ferdinand Irmler (1650–?), Olomouc Üniversitesi'nde ilk laik hukuk profesörü olan avukat.
- Josef Vratislav Monse (1733–1793), hukukçu, tarihçi ve hukuk profesörü, 1780'de Olomouc Üniversitesi'nin rektörü.
- Anton Schrötter von Kristelli (1802–1875), Avusturyalı kimyager ve minerolog.
- Rudolf Eitelberger (1817–1885), Avusturyalı sanat tarihçisi ve Viyana Sanat Tarihi Okulu'nun kurucusu.
- Ludwig Karl Schmarda (1819–1908), Avusturyalı doğa bilimci ve gezgin.
- Berthold Hatschek (1854–1941), Avusturyalı zoolog.
- Olga Taussky-Todd (1906–1995), Avusturyalı ve daha sonra Çek-Amerikan matematikçi.
- Jan G. Švec (1966 doğumlu), ses bilimcisi, ses bozukluklarının teşhisinde kullanılan videokimografiyi icat etti.
- Jaroslav Miller (1971 doğumlu), Palacký Üniversitesi'nde tarih profesörü ve rektör.
- Tomáš Hudeček (1979 doğumlu), üniversite profesörü ve politikacı.
Sanatlar
değiştir- Georg Flegel (1566–1638) Alman ressam.
- Gottfried Finger (1655/6–1730), besteci.
- Joseph Ignatz Sadler (1725–1767), ressam.
- Cajetan Tschink (1763–1813), Avusturyalı yazar; burada çalışmış ve öğretmenlik yapmıştır.
- Hans Balatka (1827–1899) Amerikalı orkestra şefi ve besteci.
- Adolf Hölzel (1853–1934), Alman ressam.
- Leo Fall (1873–1925), Avusturyalı besteci.
- Adolf Kašpar (1877–1934), ressam ve illüstratör.
- Erma Zarska (1889–1971), opera şarkıcısı.
- Egon Kornauth (1891–1959), Avusturyalı besteci ve müzik öğretmeni.
- Edgar G. Ulmer (1904–1972), Avusturyalı-Amerikalı film yönetmeni.
- Peter Schmidl (1942 doğumlu), Avusturyalı klarnetçi.
- Emil Viklický (1948 doğumlu), caz piyanisti ve besteci.
- Lenka Procházková (1951 doğumlu), yazar.
- Vladimír Havlík (1959 doğumlu), performans sanatçısı, ressam ve pedagog.
- Pavel Vítek (1962 doğumlu), şarkıcı, aktör ve pop yıldızı.
- Rostislav Čtvrtlík (1963–2011), sahne, televizyon ve seslendirme sanatçısı.
- Zora Vesecká (1967 doğumlu), çocuk oyuncu.
- Veronika Vařeková (1977 doğumlu), Sports Illustrated modeli.
Spor
değiştir- Evžen Rošický (1914–1942), atlet, gazeteci ve direniş savaşçısı.
- Karel Brückner (1939 doğumlu), futbol antrenörü.
- Jiří Kavan (1943–2010), hentbolcu.
- Martin Kotůlek (1969 doğumlu), futbolcu ve teknik direktör.
- David Prinosil (1973 doğumlu), Alman tenis oyuncusu.
- Radim Kořínek (1973 doğumlu), bisikletçi.
- Josef Karas (1978 doğumlu), dekatlet ve güzellik yarışması unvan sahibi.
- František Huf (1981 doğumlu), vücut geliştirici ve model.
- Jiří Hudler (1984 doğumlu), buz hokeyi oyuncusu.
- Karlos Vemola (1985 doğumlu), karma dövüş sanatçısı, vücut geliştirici ve Greko-Romen güreşçi.
- Tomáš Kalas (1993 doğumlu), futbolcu.
- Václav Jemelka (1995 doğumlu), futbolcu.
- Karolína Muchová (1996 doğumlu), tenis oyuncusu.
- David Zima, (2000 doğumlu), futbolcu.
Kardeş şehirler
değiştir
Resimler
değiştir
-
Olomouc merkezi uçaktan -
Olomouc- "Kutsal Teslis Sütunu" -
Olomouc Belediye Sarayi -
Olomouc Belediye Sarayı önunde astronomik meydan saati -
Olomouc - Neptun fıskiyeli havuzu -
Olomouc - San Vaclava Katedrali -
Olomouc Üniversitesi Güzel Sanatlar Merkezi, eski Cizvit Koleji -
Olomouc Morova Irmağı
Ayrıca bakınız
değiştirKaynakça
değiştir- ^ "Population of Municipalities – 1 January 2021". Czech Statistical Office. 30 Nisan 2021. 1 Mayıs 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi.
- ^ "Fotbalový stadion" (Çekçe). SK Sigma Olomouc resmî web sitesi. 27 Haziran 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 7 Haziran 2017.
- ^ Habrcetl, Tomáš (2001). Football grounds of the Czech Republic (İngilizce). Volvox Globator. s. 62. ISBN 8072074482.
Dış bağlantılar
değiştir
Wikimedia Commons'ta Olomouc ile ilgili ortam dosyaları bulunmaktadır.
- Olomuck'un web sayfası27 Mart 2014 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. (Çekçe)
- Olomouc Turizm resmi web sitesi23 Şubat 2012 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. (İngilizce)