Onuncu Köy (roman)

Onuncu Köy, ilk baskısı 1961 yılında Remzi Kitabevi tarafından yayımlanmış bir Fakir Baykurt romanı. Onuncu Köy, sosyalist bir ideolojiye sahip yazar için otobiyografik izler taşımaktadır, buna uygun bir şekilde yazarın doğduğu Burdur, mekansal öge olarak karşımıza çıkmaktadır.[1] Kendisi de öğretmen olan Fakir Baykurt bu romanının sosyal gerçekçilik anlayışı ile yazılmış olup henüz o yıllarda (1954) kapatılmış olan Köy Enstitüleri mezunu öğretmenlerin horlanması sorununu da içermektedir.

Durana isimli köylünün kızı Asiye'yi okula göndermek istememesiyle başlayan roman, bir köy öğretmeninin mevcut zihniyeti değiştirme konusundaki mücadelesini konu almaktadır. Bu konudaki asıl sorun, karma eğitim anlayışıdır.[2] Gerçekten Durana oğlunu okula göndermesine rağmen kızını okula göndermeye yanaşmaz; böylece esas karşı olduğu konu eğitim değil, karma eğitim olarak karşımıza çıkar.

Romanda eğitim sorunlarının yanı sıra, yozlaşmış düzen, rüşvet, yolsuzluk gibi birçok sosyal ve politik sorun romanda ele alınmaktadır.[3]

Romanın baş kahramanı olan öğretmen, yalnızca okuma-yazma öğretmenin ötesinde, köyü eğitme gibi bir misyona da sahiptir. Bu da dönemin Köy Enstitüsü öğretmenlerinin genel bir özelliği olarak görülmektedir.[2]

Romanda ayrıca hükûmetin öğretmene karşı tavırları, Demokrat Parti Döneminin Köy Enstitüsü öğretmenlerine karşı olumsuz tavrını da aktarmaktadır.[4] Mevcut düzenin değişmesinden rahatsızlık duyacak büyük toprak sahiplerine daha yakın duran hükûmet, ögretmenin köylüyü eğitmesini ve bilinçlendirmesini istemez.

Kaynakça

değiştir
  1. ^ "Fakir Baykurt Onuncu Köy Romanı Özet ve İnceleme". edebiyatvesanatakademisi.com. 16 Mayıs 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 2 Mayıs 2020. 
  2. ^ a b "Onuncu Köy Romanında Modernleşen Eğitim ve Toplum". Gizem Henden. Erişim tarihi: 3 Mayıs 2020. 
  3. ^ "SOCIAL AND POLITICAL PROBLEMS IN ONUNCU KÖY AND KURTLAR SOFRASI NOVELS" (PDF). Ferhat Çetinkaya. ACADEMIC STUDIES. Mart 2020. Erişim tarihi: 3 Mayıs 2020. 
  4. ^ Eda Şahin, Fakir Baykurt'un köy romanlarında sosyal yapı, Ege Üniversitesi / Sosyal Bilimler Enstitüsü (yüksek lisans tezi), 2006, s.78