Orca

Orca (Gürcüce: ორჯა), Gürcistan'ın Samtshe-Cavaheti bölgesinde, Ahalkalaki Belediyesi'nde bir köydür. Ahalkalaki Platosu'nda, Paravani Irmağı'nın sağ kolu olan Baraleti Deresi kıyısında, deniz seviyesinden 1.680 metre yükseklikte yer alır.

Tarihçe

Orca köyü, Samtshe-Saatabago sınırları içindeyken, 1578 yılında Osmanlılar tarafından ele geçirildi. Osmanlı idaresinin Orcua veya Orcva (اورجوا) şeklinde kaydettiği köy, Gürcistan Vilayeti içinde Ahakalak livasının Meşe-Cavaheti nahiyesine bağlıydı. Köyde 18 Hristiyan hane bulunuyordu ve bu nüfusun tamamı Gürcülerden oluşuyordu. Orca köyünde, buğday, arpa, çavdar ve keten tohumu tarımı ile arıcılık yapılıyor, domuz ve koyun besleniyordu. Orca'da ikisi harabeye dönmüş üç adet su değirmeni ve bir adet bezirhane vardı.

Orca köyü, yaklaşık 250 yıl Osmanlı egemenliğinde kaldıktan sonra, 1828-1829 Osmanlı-Rus Savaşı'nın ardından Çarlık Rusya'nın eline geçti. 1830 yılında köye Rus idaresi tarafından Erzurum vilayetinden göç etmiş Ermeniler yerleştirildi. Nitekim Rus idaresinin 1886 nüfus sayımında Orca (Орджа) olarak kaydettiği köyün nüfus sadece Ermenilerden oluşuyordu. Köydeki 84 hanede, 356'sı erkek ve 303'ü kadın olmak üzere, 659 kişi yaşıyordu. Bu sırada Orca, Ahalkalaki sancağının (uyezd) Baraleti kazasına bağlı Aragva nahiyesinin 13 köyünden biriydi.

Köyün kilisesi olan Orca Kilisesi, 16. yüzyılda, Osmanlıların köyü ele geçirmesinden önce inşa edilmiştir. Büyük ölçüde yıkılmış olan tek nefli kilise, 2018 yılında koruma altına alınmıştır.