Vikipedi

Paolo Borsellino

İtalyan yargıç (1940-1992)

Paolo Borsellino (d. 19 Ocak 1940 - ö. 19 Temmuz 1992) İtalyan sulh mahkemesi yargıcı. Profesyonel hayatının çoğunu, Palermo Adalet sarayı'ndaki ofisinde Sicilya Mafyası'nı çökertmeye çalışarak geçirdi. Uzun ve seçkin bir kariyerin ardından, 1986-1987 arasında Maxi Davası ile doruğa ulaşan Borsellino 19 Temmuz 1992'de annesinin evinin önünde, arabasına koyulan bombanın patlaması sonucu suikaste kurban giderek Palermo'da yaşamını yitirmiştir.

Paolo Borsellino
Yargıç Paolo Borsellino
Doğum19 Ocak 1940
Palermo, Sicilya, İtalya
Ölüm19 Temmuz 1992
Palermo, Sicilya, İtalya
Ölüm sebebiMafya Suikastı
Milliyetİtalyan
MeslekYargıç

Borsellino'nun hayatı yakın arkadaşı Giovanni Falcone ile paraleldir. İkisi de çocukluklarında Palermo'da aynı mahallede büyümüştür. Çocukluk arkadaşlarının çoğu mafya geçmişine sahip olsa da ikisi de yargıç olarak mafyaya karşı savaşın diğer tarafında yer almışlardır. İkisi de 1992'de birkaç ay aralıkla öldürülmüştür. Mafyaya karşı yargılamalar boyunca ikilinin amansız çaba ve fedakârlıklarının karşılığında her ikisine de İtalyan "Medaglia d'oro al valore civile" (Altın Medeni Cesaret Madalyası) verildi. Ayrıca 13 Kasım 2006'da Time dergisinde son 60 yılın kahramanları olarak adlandırıldılar.[1]

İlk yılları

değiştir

Borsellino, Müttefiklerin Sicilya'yı işgali sırasında hava saldırılarından büyük zarar gören Palermo'nun bir orta sınıf mahallesi olan Kalsa'da doğdu.[2] Babası bir eczacıydı ve annesi, Paolo'nun doğduğu evin yanındaki Via della Vetriera'da bir eczane işletiyordu. Aynı mahallede doğan ve daha sonra bir yargıç olan Giovanni Falcone ile Piazza Magione'de birlikte futbol oynadılar. Mafya bölgede mevcuttu ama aktif değildi. Her ikisinin de sonunda mafya olan sınıf arkadaşları vardı.[2][3][4] 1956'da doğduğu evin güvenli olmadığı gerekçesiyle aile 1956'da taşınmak zorunda kaldı. Eczane kalmasına karşın çevresindeki mahalle yıkıldı.[2]

Borsellino ve Falcone Palermo Üniversitesi'nde tekrar bir araya geldi. Borsellino sağa yönelip, neofaşist İtalyan Sosyal Hareketi ile bağlantılı bir üniversite topluluğu olan Fronte Universitario d'Azione Nazionale (FUAN)'ye üye olurken; Falcone ailesinin muhafazakar katolikliğine zıt bir biçimde komünizme yöneldi. Fakat, ikisi de siyasi bir partiye katılmadı ve siyasi hareketlerin ideolojileri taban tabana zıt olmasına rağmen, Mafyaya karşı savaşta birlikte yer aldılar. Farklı politik eğilimleri arkadaşlıklarını etkilemedi. Her ikisi de yargıç olmaya karar verdi.[2]

Borsellino, 1962'de Palermo Üniversitesi'nden onur derecesiyle hukuk diploması aldı. Babasının ölümünden sonra 1963'te yargı sınavını geçti.[5] Bu yıllarda Sicilya'da birçok şehirde çalıştı (1965'te Enna, 1967'de Mazara del Vallo, 1969'da Monreale). 1968'de evlendikten sonra, 1975'te Rocco Chinnici ile birlikte memleketi Palermo'ya geçti ve burada Sicilya Mafyası soruşturmasına dahil oldu.

İlk Mafya Soruşturmaları

değiştir

Ne Borsellino ne de Falcone, mafyaya karşı mücadeleye dahil olmayı amaçlamıştı. Mafya ile ilgili, gittikçe genişleyen ve öğrendikleri bilgilerden rahatsız oldukları davalara atandılar. Meslektaşlarının mafya ile savaşırken öldürüldüğünü gördüler ve bundan sonra geri dönüş giderek imkansız hale geldi. Başarılarından biri,1980'de mafya babası Salvatore Riina'nın kayınbiraderi Leoluca Bagarella dahil altı Mafya üyesinin tutuklanmasıydı. Araştırmadaki ortağı Carabinieri şefi Emanuele Basile, aynı yıl Mafya tarafından öldürüldü. Borsellino, cinayeti soruşturmakla görevlendirildi ve Basile cinayetini azmettirmekle suçlanan Francesco Madonia için tutuklama emrini imzaladığında mafyanın özel bir hedefi haline geldi.[6][7] Bu olayın ardından polis koruması altına alındı.

Antimafya Çalışma Grubu

değiştir
 
Antimafya Çalışma Grubu üyeleri Falcone (solda), Borsellino ve Caponnetto

Bu yıllarda, yargıç Falcone ve Chinnici ile birlikte çalışan Borsellino, mafya ve bunun Sicilya ve İtalya'daki siyasi ve ekonomik güçlerle bağlantıları hakkındaki araştırmalarına devam etti. Chinnici'nin yarattığı Palermo'nun Antimafya Çalışma Grubu'nun bir parçası oldu. Antimafya grubu, soruşturmalardaki sorumluluğu dağıtmak ve bir kişinin tek kurumsal hafıza ve tek hedef haline gelmesini önlemek için yakın bir şekilde bilgi paylaşımında bulunan soruşturma hakimlerinden oluşan bir gruptu. Grup, Falcone, Borsellino, Giuseppe Di Lello ve Leonardo Guarnotta'dan oluşuyordu.[8]

1983'te Rocco Chinnici, arabasına yerleştirilen bomba ile öldürüldü. Chinnici'nin Antimafya Grubu'ndaki yerini Antonino Caponnetto aldı. Grup, Mafya ile ilgili birkaç araştırmayı bir araya getirdi ve bu, Mafya'ya karşı Şubat 1986'da başlayan ve Aralık 1987'ye kadar süren Maxi Davası ile sonuçlandı.[8] Mafya faaliyetleriyle ilgili çok sayıda suçtan toplam 475 mafya üyesi suçlandı. Çoğu mahkûm edildi ve pek çok kişiyi şaşırtacak şekilde, mahkûmiyetler birkaç yıl sonra, temyizin son aşamasından sonra Ocak 1992'de onaylandı. Duruşmanın önemi, Cosa Nostra'nın varlığının nihayet hukuki olarak doğrulanmasıydı.[8]

1986'da Borsellino, mafyaya karşı kişisel kampanyasını sürdürdüğü sırada Trapani vilayetinin en kalabalık kenti Marsala'nın başsavcılığına atandı. Palermo'da kalan Falcone ile olan bağlantıları, soruşturmaların Batı Sicilya'nın tamamını kapsamasına olanak sağladı.

Son Aylar

değiştir

23 Mayıs 1992'de, Falcone, karısı ve üç koruması, Palermo'nun dışındaki otoyolun altına yerleştirilen bombayla öldürüldü. Giovanni Brusca Falcone'nin öldürülmesinden sonra, 'patronların patronu' Salvatore Riina'nın kendisine hükûmetle dolaylı görüşmeler yapıldığını söylediğini iddia etti. Eski İçişleri Bakanı Nicola Mancino daha sonra bunun doğru olmadığını söyledi.[9] Temmuz 2012'de Mancino'nun, Falcone ve Borsellino cinayetleri hakkında delilleri saklamak ve İtalyan devleti ile Mafya arasındaki 1992 görüşmeleri nedeniyle yargılanması kararı verildi.[10] Bazı savcılar, Borsellino'nun müzakerelerden haberdar olduğu için öldürüldüğü teorisini ortaya attı.[11]

Borsellino, Falcone cinayetiyle ilgili soruşturmaya atanamadı. 25 Haziran 1992'deki halka açık bir basın toplantısında, Falcone'nin neden öldürüldüğünü açıklayabilecek bazı bilgilere sahip olduğunu söyledi. Borsellino gayri resmi olarak Carabinieri Albayı Mario Mori'den, Bayındırlık işleri sözleşmelerindeki mafya kontrolüne ilişkin Falcone tarafından yapılan yarım kalan soruşturmaya devam etmesini istedi. Ancak Mori, Borsellino'nun haberi olmadan Riina'nın teğmeni Bernardo Provenzano'ya yakın olan Vito Ciancimino ile gizli toplantılara katıldı. Mori daha sonra Provenzano'nun tutuklanmasını engellediği ve Riina'nın Ciancimino'nun ilettiği taleplerinin bir listesini aldığı iddia edildikten sonra devlete bir tehlike oluşturduğu şüphesiyle soruşturuldu. Mafya hakkında daha fazla araştırma yapmak için Ciancimino ile konuştuğunu, Ciancimino'nun Mafya üyelerini tanıdığını dolaylı olarak kabul etmenin ötesinde pek az şey ifşa ettiğini ve kilit toplantıların Borsellino'nun ölümünden sonra olduğunu ileri sürdü.[12] 2014'te İtalya Cumhurbaşkanı Giorgio Napolitano, aralarında eski içişleri bakanı Nicola Mancino'nun da bulunduğu 10 sanığın Mafya ile pazarlık yapmakla suçlandığı bir duruşmada ifade verdi.[13]

17 Temmuz 1992'de Borsellino Roma'ya gitti ve burada eski bir mafya üyesi olan muhbir Gaspare Mutolo, yolsuzluk yaptığı iddia edilen iki yetkiliden söz etti: Gizli servis (SISDE) için çalışan eski Palermo Reparto Volanti başkanı Bruno Contrada ve anti-mafya savcısı Domenico Signorino. Signorino'yu bir arkadaş olarak gören Borsellino, bu iddiadan çok rahatsız oldu. Toplantı, İçişleri Bakanı Nicola Mancino'nun derhal makamında hazır bulunmasını talep ettiği bir çağrıyla bölündüğünde daha da rahatsız oldu. Borsellino, Contrada'nın da orada olduğunu gördü ve Contrada muhbirle gizli olduğu varsayılan toplantıyı biliyordu.[14]

Ölümü

değiştir

19 Temmuz 1992'de Borsellino, yakın arkadaşı Falcone'nin ölümünden 57 gün sonra, Palermo'daki annesinin evinin yakınında, Via D'Amelio'da bombalı suikast sonucu öldürüldü. Bombalı saldırıda beş polis memuru da hayatını kaybetti: Agostino Catalano, Walter Cosina, Emanuela Loi (görev başında öldürülen ilk İtalyan polis memuru), Vincenzo Li Muli ve Claudio Traina.[15]

Borsellino, 21 Mayıs 1992'de Jean Pierre Moscardo ve Fabrizio Calvi'ye verdiği son röportajında Cosa Nostra ile geleceğin Başbakanı Silvio Berlusconi gibi zengin İtalyan işadamları arasındaki olası bağlantıdan bahsetti.[16] Röportaj İtalyan televizyonunda çok kısa bir süre yayınlandı; 2007 itibarıyla, yalnızca bir kez yayınlandı ve 2000 yılında RaiNews 24 uydu kanalı tarafından yalnızca 30 dakika uzunluğundaki kısaltılmış bir versiyonu (orijinal hali 50 dakika uzunluğunda) yayınlandı.

Hatırası

değiştir
 
Via d'Amelio, Palermo'daki Paolo Borsellino hatıra ağacı. Zeytin ağacının altındaki plakada «Buraya bakmaya gelen, hatırla: Bütün Sicilyalılar mafya değildir ve bütün mafyalar Sicilyalı değildir» yazmaktadır.

Borsellino bugün Sicilya Mafyası tarafından öldürülen en önemli hakimlerden biri olarak kabul ediliyor ve İtalya'nın mafyaya karşı savaşının ana sembollerinden biri olarak hatırlanıyor. Yerel heykeltıraş Tommaso Geraci tarafından yapılan bir anıt olan Palermo Uluslararası Havaalanı (daha sonra adı Falcone-Borsellino Havaalanı olarak değiştirildi) ve Palermo'daki Velodromo Paolo Borsellino Çok Amaçlı Stadyumu da dahil olmak üzere birçok okul ve kamu binasına adı verildi. Mafya karşıtı davalardaki çabaları nedeniyle, o ve Giovanni Falcone, 13 Kasım 2006 tarihli Time dergisinde son 60 yılın kahramanları olarak gösterildi.[1]

Kız kardeşi Rita Borsellino, 2006 yılında Sicilya bölge seçimlerinde merkez sol başkan adayı olarak yarıştı. Bölgesel ön seçimi kazanmasına karşın daha sonra mafya ile gizli anlaşma yapmaktan yedi yıl hapis cezasına çarptırılan görevdeki başkan Salvatore Cuffaro'ya yenildi.[17]

Sicilya hakkındaki ünlü sözü, "en güzel O olacak", Diventerà Bellissima partisinin adının ilham kaynağıdır.[18]

Popüler Kültürde

değiştir
  • Giovanni Falcone (1993), yönetmen Giuseppe Ferrara, oynayan Giancarlo Giannini;
  • Excellent Cadavers (1999), yönetmen Ricky Tognazzi, oynayan Andy Luotto;
  • Gli angeli di Borsellino (2003), yönetmen Rocco Cesareo, oynayan Toni Garrani;
  • Paolo Borsellino (2004), televizyon dizisi Gianluca Maria Tavarelli, oynayan Giorgio Tirabassi;
  • Giovanni Falcone - L'uomo che sfidò Cosa Nostra (2006), Andrea and Antonio Frazzi'nin televizyon dizisi, oynayan Emilio Solfrizzi;
  • Paolo Borsellino - Essendo Stato (2006), tiyatro oyunu, yazan ve yöneten Ruggero Cappuccio;
  • Il Capo dei Capi (2007), tv dizisi, Enzo Monteleone ve Alexis Sweet, oynayan Gaetano Aronica;
  • Paolo Borsellino: una vita da eroe (2010), belgesel, Lucio Miceli ve Roberta Di Casimirro;
  • Paolo Borsellino - I 57 giorni (2012), televizyon filmi Alberto Negrin, oynayan Luca Zingaretti;
  • Vi perdono ma inginocchiatevi (2012), televizyon filmi Claudio Bonivento, oynayan Lollo Franco;
  • The Mafia Kills Only in Summer (2013), yönetmen Pif;
  • Era d'estate (2016), yönetmen Fiorella Infascelli, oynayan Giuseppe Fiorello;
  • Paolo Borsellino. Adesso tocca a me (2017), kurgu belgesel, Giovanni Filippetto, oynayan Cesare Bocci.

Kaynakça

değiştir
  1. ^ a b ISRAELY, JEFF (24 Ekim 2006). "Giovanni Falcone & Paolo Borsellino". 29 Ağustos 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 9 Eylül 2018 – content.time.com vasıtasıyla. 
  2. ^ a b c d Stille, Excellent Cadavers, pp. 22-27
  3. ^ "Last Update". web.archive.org. 21 Ekim 2012. 8 Ekim 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 12 Eylül 2020. 
  4. ^ "Obituary: Paolo Borsellino". The Independent (İngilizce). 21 Temmuz 1992. 28 Nisan 2010 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 12 Eylül 2020. 
  5. ^ Newton, Michael (17 Nisan 2014). Famous Assassinations in World History: An Encyclopedia [2 volumes] (İngilizce). ABC-CLIO. ISBN 978-1-61069-286-1. 
  6. ^ Stille, Excellent Cadavers, pp. 47-51
  7. ^ Follain, Vendetta, p. 144
  8. ^ a b c "012-10-21 at the Wayback Machine, Peter Schneider & Jane Schneider, May 2002, essay is based on excerpts from Chapter Six of Jane Schneider and Peter Schneider, Reversible Destiny: Mafia, Antimafia, and the Struggle for Palermo Archived 28 April 2016 at the Wayback Machine, Berkeley: University of California Press". web.archive.org. 21 Ekim 2012. 8 Ekim 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 12 Eylül 2020. 
  9. ^ Folain, Vendetta, p. 150
  10. ^ "Italy: Ex-interior minister implicated in mafia negotiations - Adnkronos Politics". web.archive.org. 23 Haziran 2013. 8 Ekim 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 12 Eylül 2020. 
  11. ^ Follain, Vendetta, p. 187
  12. ^ Follain, Vendetta, p. 44 & pp. 187-8
  13. ^ Pianigiani, Gaia (28 Ekim 2014). "President of Italy Questioned in Mafia Case". The New York Times (İngilizce). ISSN 0362-4331. 9 Eylül 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 12 Eylül 2020. 
  14. ^ Folain, Vendetta, pp. 144-145
  15. ^ Stille, Excellent Cadavers, p. 372
  16. ^ Mascagna, Fabio. "Terzo Occhio". Terzo occhio.org - fonte di domanda per informare se stessi (İtalyanca). 5 Ekim 2008 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 12 Eylül 2020. 
  17. ^ "Talpe Dda, Cuffaro condannato a 7 anni in appello"L'ex governatore ha favorito Cosa Nostra"". La Repubblica. 23 Ocak 2010. 24 Ocak 2010 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 12 Eylül 2020. 
  18. ^ "Musumeci, Rampelli: Come diceva Borsellino, la Sicilia "diventerà bellissima"". Fratelli d'Italia (İtalyanca). 27 Temmuz 2017. 1 Aralık 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 12 Eylül 2020. 
"https://tr.wikipedia.org/w/index.php?title=Paolo_Borsellino&oldid=33422872" sayfasından alınmıştır