Paranoya romanı
Paranoya romanı, edebiyatta bir roman türü. XX. yüzyıldan itibaren yaygınlaşmaya başlamıştır.
Paranoya romanları bazen gerçekliğin özel doğasını araştırıyor. Bu tür romanlarda insan yapısının bir parçası olan paranoya en önemli konumdadır. "Paranoya romanları" terimi iktidara güçler tarafından nasıl manipüle edilebilmesi ile ilgili olan edebiyat eserleri tanımlamak için kullanılan bir terimdir.[1] Bu güçler, totaliter bir hükûmet gibi harici olabilir. Ya da bir karakterin dünyanı olduğu gibi kabul etmeyib, reddetmesi olabilir. Bu roman karakterleri aşırı endişe veya korkuyla karakterize edilir. Onlar sıkça mantıksız kuruntularla bilinen rahatsızlıklar yaratıyorlar.
Tarih
değiştir
Paranoya romanı öğeleri 20. yüzyılın ilk yarısı kadar olan eserlerde görülebilir. Özellikle Franz Kafka'nın eserlerinde bunu görmek olur.
Modern paranoid kurgu atası olarak ise Amerikalı bilimkurgu roman ve kısa hikâye yazarı Philip K. Dick görülüyor. Onun eserleri tam anlamıyla paranoya ve halüsinasyondan ibarettir.[2]
Howard Phillips Lovecraft ise kendi deliliklerinden ilhamlanarak çok önemli paranoya romanları yazmıştır. O, eserlerinde bilimkurgu ile korkuyu birleştiren ilk yazardır.[3]
Paranoya romanı yazarları
değiştir- William S. Burroughs
- Philip K. Dick
- Howard Phillips Lovecraft
- Thomas Pynchon
- Stephen R. Donaldson
- Robert Anton Wilson
Yapılmış filmler
değiştirXX. yüzyılda paranoya romanıları en önemli film konularından biri olmuştur. Esasen Amerikan filmlerinde bu konuya daha çok rastlanmaktadır.
- Bıçak Sırtı
- Dövüş Kulübü
- Oyun
- Jacob's Ladder
- Matrix
- Amerikan Sapığı
- Zindan Adası
- Vanilla Sky
- Melvin Goes to Dinner
- Primer
- Ada
- The Prisoner
- Taksi Şoförü
Kaynakça
değiştir- ^ Şablon:Ansiklopedik dergi kaynağı
- ^ Davis, Erik. "Philip K. Dick's Divine Interference." 5 Aralık 2006 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
- ^ "Biography of H. P. Lovecraft". 13 Temmuz 2006 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Haziran 2011.