Paraquat
Paraquat (N,N′-dimetil-4,4′-bipiridinyum diklorür) ya da metil violojen, sıklıkla herbisit olarak kullanılan [(C6H7N)2]Cl2 formülüne sahip bir kimyasaldır. Hızlı etkili ve seçici olmayan bir maddedir, temas halinde yeşil bitki dokusunu öldürür.
| |
| |
| Adlandırmalar | |
|---|---|
Tercih edilen IUPAC adı 1,1′-Dimetil[4,4′-bipiridini]-1,1′-diyum diklorür | |
Diğer adlar Metil violojen diklorür; MVCl2; Crisquat; Dexuron; Esgram; Gramuron; Ortho Paraquat CL; Para-col; Pillarxone; Tota-col; Toxer Total; PP148; Cyclone; Gramixel; Gramoxone; Pathclear; AH 501; Bai Cao Ku. | |
| Tanımlayıcılar | |
3D model (JSmol)
|
|
| ChEBI | |
| ChEMBL | |
| ChemSpider | |
| ECHA InfoCard | 100.016.015 |
PubChem CID
|
|
| UNII | |
CompTox Bilgi Panosu (EPA)
|
|
| |
| |
| Özellikler | |
| Kimyasal formül | C12H14Cl2N2 |
| Molekül kütlesi | 257,16 g mol−1 |
| Görünüm | sarı katı[1] |
| Koku | hafif, amonyak benzeri[1] |
| Yoğunluk | 1.25 g/cm3 |
| Erime noktası | 175 ila 180 °C (347 ila 356 °F; 448 ila 453 K)[2] |
| Kaynama noktası | > 300 °C (572 °F; 573 K)[2] |
| Çözünürlük (su içinde) | High |
| Buhar basıncı | <0,0000001 mmHg (20 °C)[1] |
| Tehlikeler | |
| İş sağlığı ve güvenliği (OHS/OSH): | |
| Ana tehlikeler | Toxic, environmental hazard |
| GHS etiketleme sistemi: | |
| Piktogramlar |   
|
| Tehlike ifadeleri | H301, H311, H315, H319, H330, H335, H372, H410[3] |
| Önlem ifadeleri | P260, P273, P280, P284, P301+P310, P305+P351+P338 |
| Öldürücü doz veya konsantrasyon (LD, LC): | |
LD50 (medyan doz)
|
57 mg/kg (rat, oral) 120 mg/kg (mouse, oral) 25 mg/kg (dog, oral) 22 mg/kg (guinea pig, oral)[4] |
LC50 (medyan konsantrasyon)
|
3 mg/m3 (mouse, 30 min respirable dust) 3 mg/m3 (guinea pig, 30 min respirable dust)[4] |
LCLo (yayınlanan en düşük)
|
1 mg/m3 (rat, respirable dust, 6 h) 6400 mg/m3 (rat, nonrespirable dust, 4 h)[4] |
| NIOSH ABD maruz kalma limitleri: | |
| PEL (izin verilen) | TWA 0.5 mg/m3 (resp) [skin][1] |
| REL (tavsiye edilen) | TWA 0.1 mg/m3 (resp) [skin][1] |
| IDLH (anında tehlike) | 1 mg/m3[1] |
| Güvenlik bilgi formu (SDS) | Aldrich MSDS |
| Aksi belirtilmediği sürece madde verileri, Standart sıcaklık ve basınç koşullarında belirtilir (25 °C [77 °F], 100 kPa).
| |
| Bilgi kutusu kaynakları | |
Paraquat insanlar ve hayvanlar için toksiktir. Paraquat zehirlenmesi ve öldürücülüğü doza ve herbisitin vücut tarafından nasıl emildiğine bağlıdır. İnsanlarda paraquat yutulduğunda ağız, mide ve bağırsaklara zarar verir. Paraquat emildiğinde akciğerlere, böbreklere ve karaciğere özel zararlar verir. Paraquat'ın öldürücü etkisi, süperoksit anyonlarının üretimini artırmasına ve insan akciğer hücrelerinin paraquat biriktirmesine atfedilir.[5] Paraquat maruziyetinin Parkinson hastalığının gelişimiyle bağlantısı olduğu görülmüştür.[6]
Kaynakça
değiştir- ^ a b c d e f NIOSH Pocket Guide to Chemical Hazards. "#0478". National Institute for Occupational Safety and Health (NIOSH).
- ^ a b "Paraquat dichloride". International Programme on Chemical Safety. October 2001. 19 Aralık 2010 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Eylül 2007.
- ^ Sigma-Aldrich Co., 1,1′-Dimethyl-4,4′-bipyridinium dichloride hydrate. Retrieved on 29 Mart 2015.
- ^ a b c "Paraquat". Immediately Dangerous to Life or Health Concentrations (IDLH). Ulusal İş Sağlığı ve Güvenliği Enstitüsü (NIOSH).
- ^ "CDC | Facts about Paraquat". emergency.cdc.gov (İngilizce). 16 Mayıs 2019. Erişim tarihi: 28 Ekim 2024.
- ^ Kamel, F. (2013). "Paths from Pesticides to Parkinson's". Science. 341 (6147). ss. 722-723. Bibcode:2013Sci...341..722K. doi:10.1126/science.1243619. PMID 23950519. 27 Kasım 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 13 Eylül 2018.