Pelops
Pelops, "Frigyalı", hatta "Frigya Kralı"[1] olarak anılan, Frigya ülkesinin en batı ucunda, İzmir-Manisa arasındaki Spil Dağı ve Yamanlar Dağı çevresinde, dağ ile aynı adı taşıyan, ancak günümüze pek az izi erişmiş Sipylus kenti merkezli olarak, muhtemelen MÖ 12. yüzyılda hüküm sürmüş yerel bey Tantalus'un ve eşi Dione'nin oğlu, Niobe'nin erkek kardeşidir. Hakkındaki anlatı şeklinde günümüze ulaşan bilgiler eski Yunan mitolojisi yolu ile olmuştur.
Çağı, tarihsel kişi ve olayların efsane ve anlatılara yansımalarını ve özellikle Batı Anadolu'da Hitit/Luvi/Frig/Lidya kültürlerini ayrıştırmanın zor olduğu bir dönem olmakla birlikte, anayurdu kendisinden birkaç yüzyıl sonra Lidya uygarlığının doğacağı bölge olduğundan, bazı kaynaklar, Pelops'u ve dolayısıyla Tantalus ve Niobe'yi, Lidyalı kabul etmek için sağlam bir zemin bulunduğu sonucuna varmışlardır.[2]
Efsaneye göre, Tantalus oğlu Pelops'u Tanrılara kurban etmiş ve etini onlara yedirmişti. Tanrılar bunu fark edince Pelops'u yeniden yaşama döndürdüler ve Tantalus'u cezalandırdılar. Pelops daha sonra Pisa kralı Oenomaus'un kızı Hippodameia ile evlendi.
Anadolu'lu Pelops Spil'den çok büyük bir servetle Yunanistan’a gitmiş ve orada onu Kral yapmışlardı. Mora Yarımadası'nın Batı dillerindeki ismi olan Peloponnese Pelops'un isminden gelir. Bazı kaynaklar, kurduğu hanedanda kendisinden sonra gelen oğlu Atreus'u, Hitit Kralı III. Hattuşili'nin saltanatı sırasında (M.Ö. 1275-1250) Batı Anadolu sahil şeridine akınlar düzenlediği, Hitit kayıtlarına geçmiş Ahhiyalı Attarsiya ile ilişkilendirirler.[3]
Spil Dağı, Yarıkkaya mevkiinde "Pelops'un Tahtı" şeklinde adlandırılan ve varsayım bazında da olsa Pelops ile ilişkilendirilen, Frig kült sanatının izlerini taşıdığı ve evvelce bir heykelin yerleştirilmiş olması muhtemel bir "oturak" veya "sunak" bulunmaktadır.[4]
Ayrıca bakınız
değiştirKaynakça
değiştir- ^ Thomas Bulfinch. Bulfinch's Mythology ISBN 1-4191-1109-4, 1855 - 2004 (İngilizce). Kessinger Publishing Company, ABD.
- ^ Sir James Frazer. Pausanias, and other Greek sketches (1900 baskısı, s. 11), Pausanias's Description of Greece (1965 baskısı, s. 19) ISBN 1-4286-4922-0, ISBN 978-1-4286-4922-4 (İngilizce). Kessinger Publishing Company, ABD.
- ^ Trevor Bryce (1998). The kingdom of the Hittites, s. 402 ISBN 0-19-814095-9 (İngilizce). Claredon Press, Oxford.
- ^ Hasan Dedeoğlu (2003). Lydians and Sard ISBN 978-975-7199-99-1 (İngilizce). A Turizm.
Kitaplar
değiştir- Ekrem Akurgal (1998). Anadolu Uygarlıkları ISBN 975-479-031-0. Net Yayıncılık.
- George E. Bean (1967). Aegean Turkey: An archaeological guide ISBN 978-0-510-03200-5 (İngilizce). Ernest Benn, Londra.