Piroklast veya tefra, yanardağın püskürmesi esnasında sıkışmış volkanik gazların itmesi ile fırlayan lav kütleleridir. Çoğu piroklast, yere çarptıktan sonra birçok parçaya ve külle dağılır, bu vaziyette bulunurlar. Bir piroklast, çok uzun mesafelere fırlayabilir ve çevreye oldukça zarar verebilir. Piroklastın böyle fırlaması, yanardağda sıkışmış haldeki gazlar ve küldür. Ani volkanik patlamalarda (Vulkano tipi patlamalar), piroklastlar yüzlerce kilometre mesafeye düşebilir. Piroklastlar, havada yol alırken de parçalara bölünebilir. Piroklast parçalarının yeryüzüne bıraktığı zehirli maddeler, bireylere zarar verebilmektedir ve volkanik kış olaylarında piroklastların önemi büyüktür.

Soldaki, sıkıştırılmamış tüf kaya, sağdaki ise sıkıştırılmış kayadır
Volkanik bomba (Grand Teton National Park)

Sınıflandırma

değiştir
  • Blok veya bomba adı verilen piroklast biçimlerinin uzunlukları 6 cm'den fazladır. Bazı bloklar, kamyon büyüklüğünde olabilmektedir.
  • Volkanik bomba, püskürmeden sonra havada yuvarlak (Bazen sivri uçlu) biçim alır ve katılaşır.
  • Lapilli denilen küçük piroklastların boyutu 2 mm ila 6 cm arasında olabilir. Damla biçiminde olanlar, çok akışkan lavlardan oluşmuştur.

Kaynakça

değiştir
  • TÜBİTAK, Depremler ve Yanardağlar, s. 19, Fiona Watt