Rudolf Nissen
Rudolf Nissen (9 Eylül 1896 - 22 Ocak 1981), Alman cerrah. Berlin’de dünyada ilk kez pnömonektomi ameliyatını yapan, fundoplikasyon işlemini dünyada ilk kez İstanbul'da gerçekleştiren cerrah.[1][2]
Rudolf Nissen | |
|---|---|
 | |
| Doğum | 5 Eylül 1896 Neisse, Alman İmparatorluğu |
| Ölüm | 22 Ocak 1981 (84 yaşında) Riehen, İsviçre |
| Kariyeri | |
| Dalı | Genel Cerrahi |
| Çalıştığı kurumlar | İstanbul Üniversitesi Boston Üniversitesi Basel Üniversitesi |
| Etkilendikleri | Ferdinand Sauerbruch |
| İmza | |
.jpg) | |
İlk yılları
değiştirNissen, 1896'da Alman İmparatorluğu'nun Neisse, Silezya kentinde Yahudi-Alman bir ailede doğdu. Tanınmış bir cerrah olan Franz Nissen'in oğluydu. Carolinum'dan mezun olduktan sonra, 1913'ten itibaren Breslau Üniversitesi'nde tıp okudu; ancak kısa süre sonra Münih Ludwig Maximilian Üniversitesi'ne taşındı. Daha sonra Freiburg Üniversitesi'nde ünlü doktor Ludwig Aschoff altında patoloji eğitimi aldı. I. Dünya Savaşı sırasında tıbbi taburda görev yaptı. Sahada asistan doktor olarak akciğerinden kurşunla ağır yaralandı ve bunun sonuçları hayatı boyunca ona yük oldu. Savaştan sonra tıp eğitimine Marburg Philipps Üniversitesi ve Breslau Üniversitesi'nde devam etti. Nissen, savaş nedeniyle ertelenen devlet sınavından sonra 1920'de Breslau'da doktorasını aldı. 1920'de Breslau'daki İç Hastalıkları Kliniğinde dahiliyeci Oskar Minkowski'nin ve 1921'de Freiburg'daki Albert Ludwigs Üniversitesi'nde patolog Ludwig Aschoff'un asistanı oldu.
Nissen cerrahi uzmanlık eğitimini 1921'den 1927'ye kadar Münih'teki Ludwig Maximilian Üniversitesi'nde Ferdinand Sauerbruch'un yanında doktor yardımcısı olarak tamamladı. Daha sonra cerrahide habilitasyon yaptı. Kıdemli bir hekim ve Sauerbruch'un gözde öğrencilerinden biri olarak, 1927 yılında yeni göğüs cerrahisi yöntemlerini Arjantin Cerrahlar Derneği'ne göstermek için Sauerbruch'a eşlik etti. Sauerbruch 1927'de Charité'ye çağrılmayı kabul ettiğinde, Nissen onunla birlikte kıdemli hekim olarak Berlin'e gitti. 1930 yılında gayri resmi profesör olarak atandı ve Charité'nin cerrahi kliniğinde Sauerbruch'un yardımcılığını yaptı. 1931'de Berlin'de kıdemli hekim olarak, bir ana bronşun yırtılması ve sol plevranın ampiyemi nedeniyle mediastinal amfizem ve tansiyon pnömotoraks ile göğsün taşması sonrasında bronşektaziden muzdarip 12 yaşındaki bir kız çocuğuna başarılı bir şekilde (üç aşamalı) pnömonektomi (tüm bir akciğer lobunun çıkarılması) yapan dünyadaki ilk cerrah oldu.
Türkiye'ye gelişi
değiştir1933 Üniversite Reformu, Atatürk'ün gösterdiği hedefler doğrultusundaki Türkiye Cumhuriyeti'nin eğitim alanındaki gelişmelerinden biridir. Aynı dönemde de Almanya'da Nazi rejimi kendini iyiden iyiye belli etmeye başlıyordu. Nazilerin yürürlüğe koyduğu kısıtlayıcı yasalar nedeniyle Almanya'da artık çalışma olanağı kalmayan bilim adamlarından biri de Rudolf Nissen'dir. Patolog Philipp Schwartz ile birlikte Türk Hükûmetiyle anlaşmaları imzalayan öncülerden olmuştur. Nazilerin yürürlüğe koyduğu kısıtlayıcı yasalar nedeniyle Almanya’da artık çalışma olanağı kalmayan bilim adamlarından biri de tanınmış genç cerrahi profesörü Rodolf Nissen’dir. Nissen, rejim karşıtı ve saf ırkdan olmayanlar için kısıtlayıcı yasaların yürürlüğe girmesinden önce olağanüstü sezgisi ile ayrılma kararı veren bir bilim insanıdır. Ayrıca Philipp Schwartz ile birlikte Türk Hükûmetiyle anlaşmaları yürütmede de görev almıştır. Böylelikle Türkiye’nin davetiyle sadece tıp alanında değil pek çok bilim dalında birçok Alman bilim insanına İstanbul ve Ankara’da görev verilmiştir. 1933 yılından itibaren Profesör unvanıyla İstanbul Üniversitesi Tıp Fakültesi'nin Cerrahpaşa'daki 1. Cerrahi Kliniğinde direktör olarak çalışmaya başlamıştır. Cerrahpaşa Cerrahi Kliniğinde sonrasında adıyla anılacak olan yeni ameliyat teknikleri uygulamış ve yetiştirdiği cerrahlarla Türk Cerrahisine katkıları büyük olmuştur. Yeni bir cerrahi binasının planlanmasını ve inşaatını sağlamıştır.[3]
Türkiye sonrası yılları
değiştirAmerika
değiştirTürk hükûmeti sözleşmesini uzatma konusunda kendisine yardımcı olsa da Nissen, II. Dünya Savaşı'nın başlamasının ardından 1939 yılında sağlık sorunları nedeniyle Türk Kültür Bakanlığı'nın izniyle Amerika Birleşik Devletleri’ne gitti. Kronik akciğer rahatsızlığı sürgünde daha da kötüleşmişti ve bu nedenle ABD'de planlanandan daha uzun süre kaldı. Henüz Cerrahpaşa'dayken planladığı İstanbul'daki bir cerrahi kliniğinin inşaatı 1943 yılında onun fikirleri doğrultusunda tamamlandı. New York'ta tüm çalışma ve eğitim sınavlarını tekrarlamak zorunda kaldı. 1939'dan 1941'e kadar Boston'daki Massachusetts General Hospital'da Cerrahi Araştırma Görevlisi ve 1941'den 1952'ye kadar Brooklyn Jewish Hospital'nde Cerrahi Bölüm Şefi ve New York'taki Maimonides Tıp Merkezi'nde Cerrahi Direktörü olarak görev yaptı. 1944'ten itibaren Brooklyn'deki Long Island College Hospital'da Yardımcı Cerrahi Profesörü olarak görev yapmıştır.
İsviçre
değiştir1951'de Basel Üniversitesi'nde cerrahi kürsüsüne yapılan teklifi 1952'de kabul etti ve üniversite hastanesinin cerrahi bölümünün direktörlüğüne atandı. Açılış dersi 18 Aralık 1952'de Cerrahide Zamansız ve Zamana Bağlı konusundaydı. Hamburg Üniversitesi (1948) ve Viyana Üniversitesi'nden (1954) gelen teklifleri geri çevirdi. 1955’de 20. yüzyılın en önemli ameliyatlarından biri olan ve ilk adımlarını Türkiye'de attığı "Nissen fundoplikasyonu" ameliyatını gerçekleştirmiştir. 1967'de emekli olduktan sonra 1970'e kadar Basel'de muayenehane işletti.
Albert Einstein'ı ameliyatı
değiştir1948’de, Amerika’da iken ünlü bilim insanı Albert Einstein'ın da doktorluğunu yapmıştır. O dönem 69 yaşında olan Einstein’ın dönem dönem olan aralıklı karın ağrıları ve kusmaları vardı. Bunlara reflü şikayetleri de eşlik edince Brooklyn Jewish Hospital’de çalışan Nissen’e gitti. Nissen yapılan muayene sonrası cerrahi ile hem tanı koymaya hem tedavi sürecini başlatmaya karar verdi. Kendi adıyla bilinen antireflü ameliyatını yaptı ancak karında abdominal aorta da anevrizma olduğunu gördü. Nissen, Einstein’ın anevrizmasını dönemin şartlarına uygun şekilde onararak ameliyatı tamamladı. Ameliyatta kullandığı selofan o günkü görüşe göre, atardamar duvarında bağ dokusu reaksiyonuna neden oluyor ve damarın duvarı kuvvetleniyordu. Einstein ameliyat sonrası üç hafta hastanede kalmış ve sonra düzelerek taburcu olmuştur. Benzer nedenle ama bu sefer anevrizma rüptürü (yırtılması) ile 13 Nisan 1955’de Princeton hastanesine son başvurusunda Einstein artık 76 yaşındadır ve ikinci kez ameliyat olmak istemez. Neticede Nissen yaptığı ameliyatla, Einstein’ın yaşamını 7 yıl uzattığı dile getirilmektedir.[4]
Son yılları
değiştirAlmanya'da göç eden bilim adamları içinde ilk kez anılarını yayınlayan Nissen olmuştur. 1969'da yayınlanan anılarında Türkiye'deki yaşamını, ülkedeki şartları, gezilerini ve ayrılışını etraflıca yazmıştır. 1967 yılında emekli olan Prof. Dr. Rudolf Nissen, 22 Ocak 1981’de Riehen’de ölmüştür.
Çalışmaları
değiştirDünya'da ilk lobektomiyi 1930 yılında, ilk pnömektomiyi 1931 yılında gerçekleştirmiştir.[1] Adıyla anılan Nissen fundoplikasyonu ameliyatını 1955 yılında tam anlamıyla tariflemiştir. Sadece Türkiye yıllarında Türkçe ve Almanca 4 cerrahi kitabı, 62 Türkçe bilimsel yayın yayımlamıştır.[2]
Kitapları
değiştir- Paul Meyer-Ruegg ile; Die Knochen- und Gelenktuberkulose. Kurze Darstellung der Pathogenese, der allgemeinen Diagnostik und der Behandlung. Leipzig 1930.
- Über die neuere Entwicklung der chirurgischen Behandlung der Lungentuberkulose. Berlin 1932.
- Ferdinand Sauerbruch ile: Allgemeine Operationslehre. Leipzig 1933.
- Cerrahî Endikasyonlar (Chirurgische Indikationen, deutsch 1937), übersetzt von Kemal Baran, Istanbul 1938.
- Fahri Arel ile: Genel Şirüji Dersleri. Istanbul 1938.
- Helle Blaetter, dunkle Blaetter. Erinnerungen eines Chirurgen. Stutgart 1969 (Türkiye yılları)
- R. N. (Fritz Hartmann, Johannes Linzbach ve Hans Schäfer ile): Das Fischer-Lexikon. Bd. 16–18: Medizin 1–3; Yazar olarak: Art. "Chirurgie" kısmında (= Band 18), Fischer Bücherei TB, Frankfurt 1959, tekrar basım 1970, S. 10–47
- R. N. (Georg Brandt ve Hubert Kunz ile): Intra- und postoperative Zwischenfälle. Ihre Verhütung und Behandlung, Sammelwerk in 4 Bänden. Georg Thieme, Stuttgart 1964 ff. (son revizyon. Blm. 2: Abdomen. 1985)
Ayrıca bakınız
değiştirKaynakça
değiştir- ^ a b "Rudolf Nissen (1896-1981)-perspective". 16 Haziran 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Haziran 2021.
- ^ a b "Rudolf Nissen: Cerrahpaşa Cerrahi Kliniği'ndeki çalışmaları ve Türk Cerrahisine katkıları". 25 Temmuz 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Haziran 2021.
- ^ "Antireflü Cerrahisinin Tarihi Geliflimive Rudolf Nissen". 16 Haziran 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Haziran 2021.
- ^ "Nissen Ameliyatı, İstanbul-Ankara ve Einstein". 16 Haziran 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Haziran 2021.