SN 1006

süpernova


SN 1006 yaklaşık olarak 7,200 ışık yılı uzaklıkta bulunan ve 1006 yılında Dünya'dan yaygın olarak gözlemlenen bir süpernova. Yaklaşık -7.5 kadir'e ulaşan görsel büyüklüğüyle tarihin en parlak görünen yıldızlarından oldu.[3] Bu "misafir yıldız" ilk olarak Kurt takımyıldızı içinde 1006 yılının 30 Nisan ve 1 Mayıs'ında Çin, Mısır, Irak, Japonya, İsviçre ve bir ihtimal Kuzey Amerika'dan gözlenmiştir.

Süpernova SN 1006
SN 1006 süpernova kalıntısı.
Olay türüSüpernova, Süpernova kalıntısı, astronomik radyo kaynağı, Astrofiziksel X-ışını kaynağı Bunu Vikiveri'de düzenleyin
Tip Ia
Tarih1 Mayıs 1006
TakımyıldızKurt
Sağ açıklık15sa 02d 22.1s[1]
Dik açıklık−42° 05′ 49″[1]
DönemJ2000
Galaktik koordinatlarG.327.6+14.6
Uzaklık7,200 ışık yılı
KalıntıKabuk
Ana gökadaSamanyolu
Renk (B-V)görünür tayfta sarımsı
En yüksek kadir (V)-7.5[2]
BelirtmelerSN 1006, SN 1006A, SN 1016, SNR G327.6+14.6, SNR G327.6+14.5, 1ES 1500-41.5, MRC 1459-417, XSS J15031-4149, PKS 1459-41, AJG 37, 4U 1458-41, 3U 1439-39, 2U 1440-39, MSH 14-4-15, PKS 1459-419, PKS J1502-4205
  Wikimedia Commons'ta ilgili ortam

Tarihçe

değiştir

Çinli ve Arap gök bilimciler bu süpernova hakkında hazırlanmış en kapsamlı tarihsel açıklamaları vermektedirler.

Mısırlı Arap astrolog ve gök bilimci Ali bin Rıdvan, Batlamyus'un Tetrabiblos'unu tefsirinde şöyle bahseder "...Venüs'ten 2.5, 3 kat daha büyük dairesel bir cisim. Işığı gökyüzünü aydınlatıyor. Işık yoğunluğu Ay'ın dörtte birinden daha fazla." Diğer gözlemciler gibi Ali bin Rıdvan da bu yeni yıldızı güney ufuk noktasının aşağısında olarak kaydetti.

Kalıntı

değiştir

Bu patlamayla ilişkili süpernova kalıntısı 1965 yılına kadar teşhis edilemedi. Ta ki Doug Milne ve Frank Gardner'ın Parkes radyo teleskobu ile Beta Lupi yıldızı yakınlarındaki önceden bilinen bir radyo kaynağı olan PKS 1459-41'i gözlemlerken 30 yay-dakika dairesel kabuğu görene kadar.[4] Sonraki birkaç yıl içinde kalıntıda X-ışını ve optik emisyon tespit edildi. 2010 yılında H.E.S.S. gama-ışın gözlemevi kalıntıdan gelen çok yüksek enerjili Gama ışını emisyonu algılandığını duyurdu.[5]

Ayrıca bakınız

değiştir

Kaynakça

değiştir
  1. ^ a b "SIMBAD basic query result". NAME LUPUS SN -- SuperNova Remnant. SIMBAD. 29 Ağustos 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 30 Aralık 2010. 
  2. ^ Winkler, P. Frank; Gupta, Gaurav; Long, Knox S. (2003). "The SN 1006 Remnant: Optical Proper Motions, Deep Imaging, Distance, and Brightness at Maximum". The Astrophysical Journal. Cilt 585. ss. 324-335. doi:10.1086/345985. 
  3. ^ "Astronomers Peg Brightness of History's Brightest Star" (Basın açıklaması). National Optical Astronomy Observatory. 5 Mart 2003. 12 Mayıs 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 12 Ocak 2009. 
  4. ^ Gardner, F. F.; Milne, D. K. (1 Kas 1965). "The supernova of A.D. 1006". The Astronomical Journal. 70: 754. doi:10.1086/109813. 18 Ocak 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Şubat 2024 – NASA ADS vasıtasıyla. 
  5. ^ "First detection of VHE γ-rays from SN 1006 by HESS". Astronomy and Astrophysics. 516: A62. 1 Haz 2010. doi:10.1051/0004-6361/200913916. 12 Ekim 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Şubat 2024 – NASA ADS vasıtasıyla. 

Dış bağlantılar

değiştir