Sabah el-Ahmed el-Cabir es-Sabah

Sabah el-Ahmed el-Cabir es-Sabah
الشيخ صباح الأحمد الجابر الصباح
Sabah el-Ahmed el-Cabir es-Sabah; الشيخ صباح الأحمد الجابر الصباح
Kuveyt Emiri
Hüküm süresi	29 Ocak 2006 - 29 Eylül 2020
Önce gelen	Saad el-Abdullah el-Salim el-Sabah
Sonra gelen	Nevaf el-Ahmed el-Cabir es-Sabah
Kuveyt Başbakanı
Hüküm süresi	13 Temmuz 2003 - 29 Ocak 2006
Önce gelen	Saad el-Abdullah el-Salim el-Sabah
Sonra gelen	Nâsır el-Muhammed el-Ahmed el-Sabah
Veliaht(lar)	Nevaf el-Ahmed el-Cabir es-Sabah
Doğum	16 Haziran 1929; Kuveyt Şehri, Kuveyt
Ölüm	28 Eylül 2020 (91 yaşında); Rochester, Minnesota, Amerika Birleşik Devletleri
Hanedan	Es-Sabah Hanedanı
Babası	Ahmed el-Cabir el-Sabah
Annesi	Münire El-Ayyar
Dini	İslam

Sabah el-Ahmed el-Cabir es-Sabah (Arapça: الشيخ صباح الأحمد الجابر الصباح; (d. 16 Haziran 1929, Kuveyt Şehri - ö. 29 Eylül 2020, Rochester), Kuveyt emiri ve Kuveyt Askeri Kuvvetleri Komutanıydı. 29 Ocak 2006 tarihinde Milli Meclisinin onayıyla başa geçti ve 29 Eylül 2020'de ölümüne kadar görev yaptı. Şeyh Sabah eski Kuveyt Emirlerinden Şeyh Ahmed el-Cabir el-Sabah'ın dördüncü oğludur ve hayatta iken Es-Sabah ailesinin başıydı. Unvanlarından biri "insanlık prensi" idi, aynı zamanda körfez devletlerinde ve Arap dünyasında insani çalışmaları ve diplomatik siyasetiyle sevildi.

Hayatı

1930 yıllarında ilkokulu El-Mubarekiyye Ana Okulu'nda okudu ve sonradan tahsilini özel öğretmenlerin yardımlarıyla bitirdi. 1954 ve 1955 yılları arası Merkezi Belediye Konseyi Komitesi'nde üye olarak görev yaptı. 1955 yılında Sosyal İsleri ve Çalışma Otoritesi başkanı, 1956 yılında da Ülke İşleri Yüksek Konseyi üyesi oldu. 9 Eylül 1956 ve 17 Ocak 1962 tarihleri arası Basın ve Yayın Otoritesi Başkanı olarak görev yaptı. Şeyh Abdullah es-Salim es-Sabah zamanında bağımsızlık sonrası 17 Ocak 1962'de başa geçen ilk kabinede Enformasyon Bakanı olarak görev yaptı.

Şeyh Sabah kendisini Temmuz 2003'te Şeyh Saad el-Abdullah es-Salim es-Sabah'ın yerine başbakan olarak atayan önceki Emir Cabir el-Ahmed es-Sabah'ın üvey kardeşidir. Daha önce 1963-2003 arası 40 yıl sureyle Dışişleri Bakanı olarak görev yaptı ve dünyanın en uzun süre görev yapan Dışişleri Bakanları'ndan biriydi.

Sabah, Kuveyt Emiri olmadan önce 1963-1991 ve 1992-2003 yılları arasında Kuveyt Dışişleri Bakanıydı. Dışişleri Bakanı olarak Basra Körfezi Savaşı'ndan sonra Kuveyt'in uluslararası ilişkilerini eski haline getirdi. Dışişleri Bakanı olarak görev yaptığı sırada da Birinci Başbakan Yardımcısıydı. 1965'ten 1967'ye kadar Maliye Bakanı vekilliği yaptı.

13 Temmuz 2003 - 29 Ocak 2006 tarihleri arasında Kuveyt Başbakanı olarak görev yaptı.

1990 senesinde Irak Savaşı öncesi eşi Şeyha Fitooh'u kaybetti. İki oğlu ve bir kızı vardır. İlk oğlu Şeyh Nasir Kraliyet Sarayının (Divan Emiri) bakanıdır ve dünyanın en büyük İslami Sanat Koleksiyonunun (Es-Sabah Koleksiyonunun) sahibidir. İkinci oğlu Şeyh Hamid iş adamıdır ve Burgan Bank, Gulf Insurance ve Marina Mall gibi Kuveyt'teki en büyük holdinglerin başındadır. Kızı Şeyha Salwa Temmuz 2002 tarihinde göğüs kanseri nedeniyle hayatını kaybetti. Şeyh Sabah kızına olan düşkünlüğü dolayıyla sarayına "Salwa Sarayı" (Dar Salwa) adını verdi. Oğlu Şeyh Ahmet gençken 1969 yılında trafik kazası nedeniyle öldü.

en zengin on üçüncü devlet başkanı olarak yer aldı.

Ocak 2006 Krizi

15 Ocak 2006 tarihinde önceki Emir Şeyh Cabir el-Ahmed es-Sabah hayatını kaybetti ve yerine Veliaht Prensi Şeyh Saad el-Abdullah es-Salim es-Sabah geçti. Bu durumda Şeyh Sabah Başbakanlık görevini sürdürerek Veliaht Prensi olacaktı. Ama sağlık durumu nedenleriyle Şeyh Saad bu görevi sürdüremedi. Alzheimer hastalığına yakalandığına iddia edilen Şeyh Saad çekilmek zorunda kaldı ve bu nedenle kraliyet ailesinde büyük tartışmalar sonrası 23 Ocak 2006 tarihinde Şeyh Saad Emir görevini bırakmayı kabullendi. Aynı zamanda 24 Ocak günü Kuveyt Parlamentosu Şeyh Saad'in çekilme dilekçesini almadan önce Şeyh Saad'in Emir olamayacağına karar vermişti. Bu durumda Kuveyt Kabinesi Şeyh Sabahı Emir adayı olarak gösterdi. Bu görevi kabul eden Şeyh Sabah 29 Ocak 2006 tarihinde Milli Millet Meclisinin onayıyla Emir ilan edildi.

Şeyh Sabah zamanında yapılan değişikler

Kadınların oy hakki verildi (Kuveyt kabinesinde su anda üç bayan bakan bulunmaktadır).
Kamu toplantılarını yasaklayan kanunun iptali.
Özel gazete ve televizyonların ruhsat almalarının kolaylaştırılması .
El-Sabah ailesinin aylıklarının 8 milyon Kuveyt Dinarından (25 milyon USD) 50 milyon Kuveyt Dinarına (171 milyon USD) çıkarılması.
Arap dünyasında Kuveyt'e en özgür basına sahip olması için getirilen yeni medya kanunu.^[1]^[2]

İnsan hakları ihlali

Al-Sabah, kendisine açıkça saygısızlık ettiği için birkaç milletvekilini hapse attı.^[3]^[4]

Ölümü

Es-Sabah, aylarca hastanede kaldıktan sonra uzun süreli sağlık sorunları nedeniyle 29 Eylül 2020'de Amerika Birleşik Devletleri'nin Minnesota Eyaleti'nin Rochester şehrinde bir hastanede 91 yaşında öldü.^[5] Ölümünün ardından Kuveyt'te 40 gün boyunca ulusal yas ilan edildi.^[6]

Ödülleri

Azerbaycan – Haydar Aliyev Nişanı (14 Haziran 2009)^[7]
Türkiye – Türkiye Cumhuriyeti Devlet Nişanı (21 Mart 2017)^[8]

Kaynakça

^ "Washington post". 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Mayıs 2007.
^ "Arab Times". 5 Nisan 2007 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Mayıs 2007.
^ "Arşivlenmiş kopya". 23 Temmuz 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 29 Eylül 2020.
^ "Arşivlenmiş kopya". 24 Temmuz 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 29 Eylül 2020.
^ "Kuwait's Emir Sheikh Sabah dies at age 91". Al Jazeera. 29 Eylül 2020. 29 Eylül 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 29 Eylül 2020.
^ "Kuwait announces 40-day mourning following Amir's demise". Kuveyt Haber Ajansı. 29 Eylül 2020. Erişim tarihi: 1 Ekim 2020.
^ "Küveyt Dövlətinin Əmiri şeyx Sabah əl-Əhməd əl-Cabir əs-Sabahın “Heydər Əliyev” ordeni ilə təltif edilməsi haqqında" Azərbaycan Respublikası Prezidentinin 9 fevral 2009-cu il tarixli, 136 nömrəli Sərəncamı. e-qanun.az 9 Mart 2012 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. (Azerice)
^ "Kuveyt Emiri el Sabah'a Devlet Nişanı". Anadolu Ajansı. 21 Mart 2017. 21 Mart 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Mart 2017.

Resmî unvanlar
Sabah el-Ahmed el-Cabir es-Sabah Es-Sabah Hanedanı Doğumu: 16 Haziran 1929
Önce gelen: Saad el-Abdullah el-Salim el-Sabah	Kuveyt Emiri 2006-2020	Sonra gelen: Nevaf el-Ahmed el-Cabir es-Sabah
Siyasi görevi
Önce gelen: Saad el-Abdullah el-Salim el-Sabah	Kuveyt Başbakanı 2003-2006	Sonra gelen: Nâsır el-Muhammed el-Ahmed el-Sabah

[1] "Washington post". 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Mayıs 2007.

[2] "Arab Times". 5 Nisan 2007 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Mayıs 2007.

[3] "Arşivlenmiş kopya". 23 Temmuz 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 29 Eylül 2020.

[4] "Arşivlenmiş kopya". 24 Temmuz 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 29 Eylül 2020.

[5] "Kuwait's Emir Sheikh Sabah dies at age 91". Al Jazeera. 29 Eylül 2020. 29 Eylül 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 29 Eylül 2020.

[KUNA-6] "Kuwait announces 40-day mourning following Amir's demise". Kuveyt Haber Ajansı. 29 Eylül 2020. Erişim tarihi: 1 Ekim 2020.

[7] "Küveyt Dövlətinin Əmiri şeyx Sabah əl-Əhməd əl-Cabir əs-Sabahın “Heydər Əliyev” ordeni ilə təltif edilməsi haqqında" Azərbaycan Respublikası Prezidentinin 9 fevral 2009-cu il tarixli, 136 nömrəli Sərəncamı. e-qanun.az 9 Mart 2012 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. (Azerice)

[8] "Kuveyt Emiri el Sabah'a Devlet Nişanı". Anadolu Ajansı. 21 Mart 2017. 21 Mart 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Mart 2017.

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]

[8]