Salvator Mundi (Leonardo)

Leonardo da Vinci'ye atfedilen tablo (özel koleksiyon)

Salvator Mundiİsa'nın Salvator Mundi (Dünyanın Kurtarıcısı) olarak betimlendiği tablodur. 2005 yılında yeniden keşfedilmesinden bu yana, önde gelen akademisyenler tarafından Leonardo da Vinci'nin bir eseri olarak atfedildi.[1] Bu atıf, diğer uzmanlar tarafından tartışılmaktadır.[2] Uzun zamandır kayıp olduğu düşünülen tablo, restore edildikten sonra 2011'de sergilendi. Tabloda Rönesans kıyafetleri giyen İsa, sağ elini kaldırmış bir şekilde kutsama yaparken sol eliyle kristal bir küre tuttuğu görülmektedir.[3] Resim, 15 Kasım 2017 tarihinde New York'ta müzayede şirketi Christie's Müzayede Evi tarafından açık artırmada  450.3 milyon Amerikan dolarına satıldı ve bu satışla, bugüne kadar satılan en pahalı tablo oldu.

Salvator Mundi
See adjacent text.
Sanatçı Leonardo da Vinci
Yıl c.1500
Tür Ceviz tahtası üzerine yağlı boya
Boyutlar 45.4 cm × 65.6 cm (25.8 in × 19.2 in)

Tablonun Suudi Arabistan Veliaht Prensi Muhammed bin Selman tarafından, kuzeni Bader bin Abdullah aracılığı ile satın aldığı iddia edildi. Tablo sergilenmek üzere Birleşik Arap Emirlikleri'nde Kasım 2017'de açılan Louvre Abu Dabi Müzesine gönderildi.

Geçmişi

değiştir
 
Leonardo da Vinci, c.1500, Salvator Mundi (çerçeveli)

Leonardo da Vinci'nin Salvator Mundi tablosu muhtemelen Fransız XII. Louis ve onun eşi Breton'lu Anne için resmedildi. Muhtemelen Milano ve Cenova'nın 1500 civarında fethedilmesinden kısa süre sonra sipariş edildi.[4][5]

Daha sonra İngiltere kralı I. Charles tabloya sahip oldu ve 1649'daki sanat koleksiyonunda kayda geçirildi. 1763'te Buckingham Dükü ve Normanby'nin oğlu tarafından açık artırmada satıldı. Bundan sonra, 1900'de, bir İngiliz koleksiyoncusu olan Francis Cook tarafından satın alınırken ortaya çıktı. Tablo,  daha önceki restorasyon girişimlerinden ötürü zarar görmüştür ve sahibi belli değildir. Cook'un torunları 1958'de yapılan bir açık artırmada tabloyu 45 pounda sattı.

2005'te Robert Simon'ın da aralarında olduğu bir sanat simsarları konsorsiyumu tarafından satın alındı. Aşırı bir biçimde üstüne boyama yapıldığı için kopya gibi duruyordu ve restore edilmeden önce "enkaz, karanlık ve kasvetli" olarak tanımlandı.[6]

Restorasyon ve atıf

değiştir
Leonardo da Vinci, Salvator Mundi, restorasyon öncesi, Cook Koleksiyonu (siyah ve beyaz)
Leonardo da Vinci, Salvator Mundi, restorasyon sonrası

Sanat simsarları konsorsiyumu, tablonun düşük kaliteli parçanın (aşırı boyanması nedeniyle) uzun zamandır kayıp olan da Vinci'nin orijinal eseri olabileceğini düşündü. Sonraki birkaç yılı tabloyu restore edip Leonardo'nun resmini doğrulamış olarak geçirdiler.

Temizlendikten ve restore edildikten sonra, resim Salvator Mundi'nin yirmi değişik versiyonuyla karşılaştırıldı ve üstün kalitelisi olarak bulundu. 2011'den Şubat 2012'ye kadar Leonardo da Vinci: Painter at the Court of Milan sergisi sırasında Londra Ulusal Galerisi tarafından sergilendi.[7][8] Resimdeki birçok özellik olumlu atıf yapmayı sağladı: en önemlisi sağ başparmağın konumu olan bir dizi pentimenti belirgindir.  Ayrıca Rönesans döneminde kullanılan dört kanonik resim modlarından biri ve avucun kenarına bastırma alışılmadık tekniği olan sfumato, Leonardo'nun birçok çalışmasında tipik olarak yer almaktadır. Saç kıvrımları ile örgünün meydana geliş şekli, Leonardo'nun tarzının göstergesi olarak da görülmektedir. Ayrıca, çalışmanın yapıldığı pigmentler ve ceviz paneli, diğer Leonardo tablolarıyla tutarlıdır.[9] Ayrıca Leonardo'nun bilindiği özelliklerden biri olan ayrıntılı eller, resimde mevcuttur.[10]

Dünyanın önde gelen Leonardo uzmanlarından biri olan Martin Kemp,[11] çalışmanın sahibini belirlemede yardımcı oldu ve restore edilmiş tabloyu ilk gördüğünde tablonun Leonardo'ya ait olduğunu anladığını belirtti: "[Tablo] Leonardo'nun sahip olduğu bir tavra ... Leonardo tablolarının ortaya koyduğu o sıra dışı garipliğe sahipti."[12]

Walter Isaacson yazmış olduğu Leonardo biyografisinde İsa'nın taşıdığı kürenin, bir kürenin gerçekçi bir  şekilde görülebilecek tarzda olmadığını yazdı.[13]

Devam eden sahiplik

değiştir

2013'te resim, Rus koleksiyoncu Dmitry Rybolovlev'e 127.5 milyon ABD doları karşılığında İsviçreli simsar Yves Bouvier aracılığıyla satıldı.[14][15][16]

Kasım 2017'de New York'taki Christie's Müzayede Evi'nde yapılan açık artırmada bir sanat eseri için yeni bir rekor fiyatla 450.312.500 dolara satıldı.[17][18] Yeni rekor satış fiyatı bir önceki tablodan %50 daha fazladır.[19][20] İlk başta tablonun sahibinin adı açıklanmadı.[21][22] Aralık 2017'de The New York Times gazetesi Amerikalı ve Arap kaynaklara dayandırdığı haberinde, Suudi Arabistan Veliaht Prensi Muhammed bin Selman'ın tabloyu kuzeni Preans Bader bin Abdullah aracılığıyla satın aldığını, asıl alıcının veliaht prens olduğunu iddia etti. Prens Bader yaptığı açıklamada New York Times'ın haberini yalanladı.[23] 7 Aralık 2017'de tablonun Birleşik Arap Emirlikleri'nin başkentinde 8 Kasım 2017'de açılan Louvre Abu Dabi Müzesi'nde sergileneceği duyuruldu.[24]

İhtilaf

değiştir

Ayrıca resmin Leonardo'ya atfını sorgulayanlar var.[25] ArtWatchUK müdürü Michael Daley, resmin orijinalliği konusunda şüphe uyandırdı. Leonardo'nun şimdiye kadar bir Salvator Mundi konusunu resmettiğine dair hiçbir delil bulunmadığını belirtti ve böylece resmin Leonardo'ya atfedilmesi lehinde olan önemli argümana yani resmin pentimenti içerdiği için Leonardo'ya ait olabileceğine itiraz etti.[26]

Paris merkezli bir sanat tarihçisi ve Leonardo uzmanı Jacques Franck, parçayı birden çok kez çerçeve dışına çıkarak yorumladı ve şunları belirtti: "Kompozisyon Leonardo'dan gelmiyor, Leonardo bükümlü hareketleri tercih ederdi. Tablo, en iyi ihtimalle küçük bir Leonardo'yla iyi bir stüdyo çalışması [ürünüdür]."[27]

Diğer versiyonları

değiştir

Kaynakça

değiştir
  1. ^ Hartley-Parkinson, Richard (16 Kasım 2017). "Leonardo Da Vinci portrait of Jesus Christ 'Salvator Mundi' sells for $450,000,000". metro.co.uk. 18 Kasım 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 17 Kasım 2017. 
  2. ^ "Mystery over Christ's orb in $100m Leonardo da Vinci painting". The Guardian. 19 Ekim 2017. 17 Kasım 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 17 Kasım 2017. 
  3. ^ "Video: The Last da Vinci - Christie's". Christies.com. 17 Kasım 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Kasım 2017. 
  4. ^ "Salvator Mundi — The rediscovery of a masterpiece: Chronology, conservation, and authentication - Christie's'". Christies.com. 17 Kasım 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Kasım 2017. 
  5. ^ correspondent, Mark Brown Arts (10 Ekim 2017). "Only Leonardo da Vinci in private hands set to fetch £75m at auction". theguardian.com. 18 Kasım 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Kasım 2017. 
  6. ^ Esterow, Milton (Haziran 2011). "A Long Lost Leonardo". ARTnews. 25 Ekim 2011 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 30 Haziran 2011. 
  7. ^ BBC News (12 Temmuz 2011). "Lost Leonardo Da Vinci painting to go on show". BBC. 16 Kasım 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 12 Temmuz 2011. 
  8. ^ "Scholars authenticate a painting that was missing for centuries". En.99ys.com. 18 Ocak 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 22 Temmuz 2013. 
  9. ^ "Salvator Mundi - Newly Attributed da Vinci Painting". Arthistory.about.com. 13 Ekim 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Kasım 2017. 
  10. ^ "Leonardo da Vinci's 'Male Mona Lisa' can be yours for just $100M (or more)". Usatoday.com. 16 Kasım 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Kasım 2017. 
  11. ^ Charney, Noah (6 Kasım 2011). "The lost Leonardo". Los Angeles Times. 15 Ocak 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Kasım 2017. 
  12. ^ Goldstein, Andrew M. (17 Kasım 2011). "The Male "Mona Lisa"?: Art Historian Martin Kemp on Leonardo da Vinci's Mysterious "Salvator Mundi"". Blouin Artinfo. 13 Kasım 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 17 Kasım 2017. 
  13. ^ Isaacson, Walter (17 Ekim 2017). Leonardo da Vinci (İngilizce). Simon and Schuster. ISBN 9781501139178. 
  14. ^ Reyburn, Scott (3 Mart 2014). "Recently Attributed Leonardo Painting Was Sold Privately for Over $75 Million". The New York Times. 16 Kasım 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Kasım 2017. 
  15. ^ Grosvenor, Bendor. "Salvator Mundi at heart of art fraud case". arthistory.com. Bendor Grosvenor. 12 Ekim 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 12 Mart 2015. 
  16. ^ Clémençon, Gilles. Accusé d'escroquerie, le "roi des ports francs" Yves Bouvier riposte. RTS Info. 22 Mart 2015. [1] 15 Mart 2019 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
  17. ^ "Post-War & Contemporary Art Evening Sale Lot 9B". Auction Catalog (Results). Christie's Auction House. 15 Kasım 2017. 29 Şubat 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Kasım 2017. 
  18. ^ Angel Au-Yeung, At Auction, Billionaire Sells Da Vinci Painting For A New World Record Price 30 Ekim 2019 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi., Forbes.com, Kasım 15, 2017
  19. ^ "Da Vinci-maleri slår salgsrekord med pris på 2,8 milliarder". Bt.dk (Danca). 16 Kasım 2017. 16 Kasım 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Kasım 2017. 
  20. ^ "'Leonardo da Vinci artwork' sells for record $450m". BBC News. 16 Kasım 2017. 2 Ocak 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 17 Kasım 2017. 
  21. ^ "Video: Leonardo's Salvator Mundi makes auction history - Christie's'". Christies.com. 16 Kasım 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Kasım 2017. 
  22. ^ Frank, Robert. "Who bought the $450 million Da Vinci?". CNBC. 18 Kasım 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Kasım 2017. 
  23. ^ "'Salvador Mundi Suudi prense gitti'". Hürriyet. 8 Aralık 2017. Erişim tarihi: 9 Aralık 2017. 
  24. ^ "Salvador Mundi Abu Dabi'de". Euronews. 7 Aralık 2017. 9 Aralık 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 9 Aralık 2017. 
  25. ^ Saltz, Jerry. "Christie’s Is Selling This Painting for $100 Million. They Say It's by Leonardo. I Have Doubts. Big Doubts." 17 Kasım 2017 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. Vulture. Kasım 14, 2017
  26. ^ "Decoding da Vinci: How a lost Leonardo was found". CNN. 7 Kasım 2011. 16 Kasım 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 17 Kasım 2017. 
  27. ^ Pogrebin, Robin; Reyburn, Scott (15 Kasım 2017). "Leonardo da Vinci Painting Sells for $450.3 Million, Shattering Auction Highs". The New York Times. 16 Kasım 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Kasım 2017. 

Dış bağlantılar

değiştir