Serie A

Serie A
Ülke	İtalya
Düzenleyen	Lega Serie A
Konfederasyon	UEFA
Kuruluş	1898 (resmî); 1929 (şimdiki formatıyla)
Takım sayısı	20
Seviye	1
Alt lig	Serie B
Yerel kupa(lar)	Coppa Italia; Supercoppa Italiana
Uluslararası kupa(lar)	UEFA Şampiyonlar Ligi; UEFA Avrupa Ligi; UEFA Konferans Ligi
Son şampiyon	Inter (2023-24)
En çok şampiyon olan	Juventus (36 kez)
En çok oynayan	Gianluigi Buffon (653)
En çok gol atan	Silvio Piola (274)
Yayıncı	SKY Italia
Resmî site	lega-calcio.it
	2024-25 Serie A

Serie A, İtalyan futbol liglerinin en üst seviyesidir. Ana sponsoru TIM (Telecom Italia Mobile) adındaki İtalyan telekomünikasyon şirketidir.

Avrupa ligleri içinde en zorlu liglerden biridir. 20 takım yer alır. O tarihe kadar bölgesel ligler devam ederken, Serie A 1898 yılında başlamıştır. Sezonu şampiyon bitiren takım scudetto unvanıyla anılır ve bir sonraki sezon formasında İtalyan bayrağının üç rengi olan bir arma takar.

En başarılı olan takımlar Juventus, Inter ve Milan'dır. Bunların haricinde Roma, Napoli, Fiorentina ve Lazio tanınmış diğer takımlardır. Ayrıca, her 10 şampiyonluğa bir yıldız verilmektedir. Bundan dolayı Juventus'un 3, Inter'in 2 ve Milan'ın 1 yıldız takma hakkı vardır.

Bir dönem "Küçük Dünya Kupası" olarak adlandırılan ligde Cristiano Ronaldo, Diego Maradona, Zinedine Zidane, Luís Figo, Ronaldo, Ronaldinho, Wesley Sneijder ve Zlatan Ibrahimović başta olmak üzere birçok dünya yıldızı oynamıştır. İtalyan futbolunun efsaneleri Francesco Totti, Gianluigi Buffon, Del Piero, Andrea Pirlo ve Paolo Maldini bu ligde uzun yıllar forma giymiştir. Dünya Kupaların en çok gol atan futbolcusu Miroslav Klose'de bir dönem bu ligde Lazio forması giymiştir. Juventus forması giydiği dönemde 27 futbolcu Dünya Kupası'nı kazanma başarısı göstermiştir ve bu aynı zamanda Juventus'un en çok Dünya Kupası şampiyonu çıkartan futbol kulübü olmasını sağlamıştır.

Ligde yer alan takımlar Avrupa Kupalarında önemli ilklere imza atmıştır. Fiorentina takımı UEFA Kupa Galipleri Kupası'nı ilk kazanan takımdır. Lazio ise 1998-99 UEFA Kupa Galipleri Kupası'nı kazanarak bu kupayı son kez kazanan ekip olmuştur. Roma takımı ise UEFA Konferans Ligi'ni kazanan ilk kulüp olmayı başarmıştır. La Liga'nın ardından UEFA Avrupa Ligi'ni en çok kazanan ligdir. Milan kazandığı 7 Şampiyonlar Ligi zaferi ile Real Madrid'ten sonra bu kupayı en çok kazanan takımdır. Serie A, ayrıca Şampiyonlar Ligi'ni La Liga ve Premier League'den sonra en çok kazanan ligdir.

Sezon sonunda puan durumunda son 3 sırayı alan takımlar Serie B'ye düşer. Lig kurulduğundan bu yana küme düşmeyen tek takım ise Inter'dir.

Tarihçe

Scudetto

Serie A, 1898'de başladı. Ancak 1929'a kadar bölgesel bir lig havasında oynanan Serie A, Futbol Federasyonu'nun girişimleriyle 1929-30 sezonunda ulusal lig oldu ve önemli turnuvanın ilk şampiyonluğuna Inter ulaştı.

Serie A'daki bir diğer uygulama Scudetto'dur. Sezonu şampiyon bitiren takım Scudetto unvanıyla anılır ve bir sonraki sezon formasında İtalyan bayrağının üç rengi olan bir arma takar.

Serie A'nın en başarılı ekibi 36 kez mutlu sona ulaşan Juventus'tur. 2000'li yıllara kadar en önemli lig olarak kabul edilen Serie A, 2005-06 sezonundaki bahis ve şike skandalıyla büyük itibar kaybetti. 5 takımın karıştığı skandal sonucunda Juventus Serie B'ye düşürülmüştür.

İtalya Futbol Federasyonu 2022-23 sezonundan itibaren; lig sıralamasındaki ilk iki takımın eşit puanla sezonu tamamlaması durumunda tarafsız bir sahada play-off maçının oynanmasına karar vermiştir.

Ligin tamamlanan son sezonu olan 2023-24 sezonunda şampiyonluğa ulaşan takım Inter'dir.

Şampiyonlar

Kulüp	Şampiyonluk	İkincilik	Kazanılan yıllar
Juventus	36	21	1905, 1926, 1931, 1932, 1933, 1934, 1935, 1950, 1952, 1958, 1960, 1961, 1967, 1972, 1973, 1975, 1977, 1978, 1981, 1982, 1984, 1986, 1995, 1997, 1998, 2002, 2003, 2012, 2013, 2014, 2015, 2016, 2017, 2018, 2019, 2020
Inter	20	16	1910, 1920, 1930, 1938, 1940, 1953, 1954, 1963, 1965, 1966, 1971, 1980, 1989, 2006, 2007, 2008, 2009, 2010, 2021, 2024
Milan	19	17	1901, 1906, 1907, 1951, 1955, 1957, 1959, 1962, 1968, 1979, 1988, 1992, 1993, 1994, 1996, 1999, 2004, 2011, 2022
Genoa	9	4	1898, 1899, 1900, 1902, 1903, 1904, 1915, 1923, 1924
Torino	7	8	1928, 1943, 1946, 1947, 1948, 1949, 1976
Bologna	7	4	1925, 1929, 1936, 1937, 1939, 1941, 1964
Pro Vercelli	7	1	1908, 1909, 1911, 1912, 1913, 1921, 1922 (CCI)
Roma	3	14	1942, 1983, 2001
Napoli	3	8	1987, 1990, 2023
Lazio	2	6	1974, 2000
Fiorentina	2	5	1956, 1969
Cagliari	1	1	1970
Casale	1	-	1914
Novese	1	-	1922 (FIGC)
Sampdoria	1	-	1991
Hellas Verona	1	-	1985

Not: 2004-05 ve 2005-06 sezonlarında Juventus şampiyon olmuş fakat 2006 yazında patlayan Calciopoli skandalı nedeniyle takımın bu yıllardaki şampiyonlukları geri alınmıştır. 2004-05 sezonu şampiyonsuz tescillenmiş, 2005-06 sezonunun şampiyonluğu ise o sezon ligi 3. sırada bitiren Inter takımına verilmiştir. Şampiyonluk unvanının o sezonu 2. bitiren Milan'a verilmemesinin sebebi, soruşturma sonunda Milan'ın da ceza almasıdır.

Gol kralları

Sezonlara göre gol kralları listesi için bakınız; Serie A gol kralları listesi

En golcü futbolcular

№	İsim	Yıllar	G	M	%
1.	Silvio Piola	1929-1954	274	537	0.51
2.	Francesco Totti	1992-2017	250	619	0.40
3.	Gunnar Nordahl	1949-1959	225	291	0.77
4.	Giuseppe Meazza	1927-1947	216	367	0.59
4.	José Altafini	1958-1976	216	459	0.47
6.	Antonio Di Natale	1996-2015	209	445	0.47
7.	Roberto Baggio	1985-2004	205	452	0.45
8.	Ciro Immobile	2009-2024	201	353	0.57
9.	Kurt Hamrin	1956-1971	190	400	0.48
10.	Giuseppe Signori	1991-2004	188	344	0.55
	Alessandro Del Piero	1993-2012	188	478	0.39
	Alberto Gilardino	1999-2007	188	514	0.37
13.	Gabriel Batistuta	1991-2003	183	318	0.58
14.	Fabio Quagliarella	1999-2023	182	556	0.33
15.	Giampiero Boniperti	1946-1961	178	443	0.40
16.	Amedeo Amadei	1936-1956	174	423	0.41

Şu anda aktif futbolculuk hayatı devam edenler

Ayrıca bakınız

2006 Serie A skandalı

Dış bağlantılar

Serie A puan durumları, fikstur, istatistik ve analizler 14 Mayis 2024 tarihinde Transferhunt sitesinde arsivlendi
Resmi site 14 Temmuz 2017 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
İtalya Serie A 100'ler Kulübü 1929-2013 26 Şubat 2014 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.