Shenyang J-35
Shenyang J-35, Shenyang Aircraft Corporation (SAC) tarafından üretilen, Çin yapımı, çift motorlu, her hava koşulunda çalışabilen, gizli bir çok amaçlı savaş uçağı serisidir. Uçak, hava üstünlüğü sağlama ve kara hedeflerine saldırı görevleri için tasarlandı. Uçağın iki farklı varyantı bulunmaktadır: Çin Halk Kurtuluş Ordusu Hava Kuvvetleri için tasarlanan kara konuşlu bir varyant ve Çin Halk Kurtuluş Ordusu Deniz Kuvvetleri için mancınık destekli kalkış operasyonlarına optimize edilen uçak gemisi konuşlu bir varyanttır.
| Shenyang J-35 | |
|---|---|
 J-35A, 2024 Zhuhai Hava Gösterisinde | |
| Türü | Çok amaçlı hayalet avcı uçağı |
| Ulusal köken |  Çin |
| Üretici | Shenyang Aircraft Corporation |
| Tasarımcı | 601. Tasarım Enstitüsü |
| İlk uçuş | 31 Kasım 2012 (FC-31)[1] 29 Ekim 2021 (J-35) 26 Eylül 2023 (J-35A) |
| Hizmete giriş | 2020'lerin sonu (tahmini) |
| Durumu | Uçuş testi |
| Ana kullanıcı | Halk Kurtuluş Ordusu Hava Kuvvetleri Halk Kurtuluş Ordusu Deniz Kuvvetleri |
| Üretim sayısı | 3 prototip[2][3] |
Bu uçak, FC-31 Gyrfalcon adlı gizli bir uçak prototipinden geliştirildi.[4][5][6] SAC, Shenyang J-XX projesini Chengdu Aircraft Industry Group'a kaptırdıktan sonra, bu prototipi potansiyel ihracat müşterilerini cezbetmek için bir gösterim uçağı olarak tasarladı. Prototip, medya raporlarında sık sık J-31, F-60, J-21, Snowy Owl veya Falcon Hawk gibi farklı isimlerle anıldı.[7][8][9] Ancak bu uçak, J-XX isimlendirmesiyle başlamadı. Bunun nedeni, J-XX gibi isimlerin yalnızca ordu tarafından başlatılıp finanse edilen projelere verilmesidir. FC-31 ise SAC tarafından özel sermaye ile bağımsız bir girişim olarak geliştirildi.[10] FC-31'in orijinal prototipi, ilk uçuşunu 31 Ekim 2012'de gerçekleştirdi.[11]
Özellikle Çin Halk Kurtuluş Ordusu Deniz Kuvvetleri, FC-31 projesine ilgi göstermeye başladı. Bu ilgiyle birlikte, uçak üzerinde önemli geliştirmeler yapıldı. Prototip, uçak gemilerinden kalkış yapabilmesi için mancınık kalkış çubuğu ve katlanabilir kanatlarla donatıldı. Bu güncellenen model, 29 Ekim 2021’de ilk uçuşunu gerçekleştirdi.[12] 2023 yılında kara konuşlu bir varyant geliştirildi.[13][14] Bu varyant, 2024 Çin Uluslararası Havacılık ve Uzay Fuarı öncesinde resmî olarak tanıtıldı ve J-35A olarak adlandırıldı.[15] J-35'in hizmete girişi, Çin'in Chengdu J-20'den sonra ikinci beşinci nesil savaş uçağına sahip olmasını sağlayacak. Bu gelişmeyle Çin, Amerika Birleşik Devletleri dışında, aynı anda iki farklı türde gizli savaş uçağı geliştiren ve hizmete alan tek ülke konumuna gelecek.[16][17]
Genel Özellikler
değiştir| Mürettebat: 1 |
| Uzunluk: 17.3 m |
| Yükseklik: 4.8 m |
| Kanat açıklığı: 11.5 m |
| Maksimum kalkış ağırlığı: 28,000 kg |
| Güç ünitesi: 2 × RD-93 85 kN (19,000 lbf) adedi veya 2 x WS-13 (geliştirme aşamasında) |
| Maksimum hız: 1.8 Mach (2,200 km/h) |
| Muharebe yarıçapı: 1250 km dahili yakıtla veya 2000 km harici yakıt tanklarıyla |
Silahlanma[18]
Füzeler:
Bombalar:
|
| Aviyonik[18] |
Kaynakça
değiştir- ^ "China unveils new fifth-generation stealth fighter". 4 Ocak 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 12 Mayıs 2017.
- ^ John Pike. "J-31 (Jianjiji-31 Fighter aircraft 31)". 9 Ocak 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Şubat 2015.
- ^ Fisher, Richard D., Jr; Dominguez, Gabriel (28 Aralık 2016). "China's second FC-31 fighter prototype makes maiden flight". janes.com. IHS. 30 Aralık 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 2 Ocak 2017.
- ^ Waldron, Greg (1 Kasım 2018). "ANALYSIS: China advances on fighter front". FlightGlobal. 9 Aralık 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi.
- ^ "PLA stealth fighter jet J-35A to debut at 15th Airshow China in Zhuhai". 5 Kasım 2024. 5 Kasım 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi.
- ^ "FC-31 Makes Airshow China Debut". Aviation Week. 11 Aralık 2014. 1 Temmuz 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Kasım 2018.
- ^ Tamir Eshel (16 Eylül 2012). "A New Stealth Fighter Unveiled in China". Defense Update. 19 Eylül 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Eylül 2012.
- ^ "Intensive Flight-Tests for China's J-31 Fighter; May Challenge US for Market Share". Defense News. 10 Kasım 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Şubat 2015.
- ^ "China's Newest Stealth Fighter Takes Flight". Wired. 31 Ekim 2012. 20 Mart 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi.
- ^ Kenhmann, Henri (28 Ağustos 2016). "La fin du programme Shenyang FC-31 ?". East Pendulum (Fransızca). 29 Aralık 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 28 Aralık 2016.
- ^ Chen, Minnie (31 Ekim 2013). "China unveils new fifth-generation stealth fighter". South China Morning Post. 4 Ocak 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi.
- ^ Newdick, Thomas; Rogoway, Tyler (29 Ekim 2021). "China's Carrier-Capable Naval Stealth Fighter Has Flown". The War Zone.
- ^ Newdick, Thomas (29 Eylül 2023). "Speculation Over Possible New J-35 Variant For China's Air Force". The War Zone. Erişim tarihi: 22 Aralık 2024.
- ^ Newdick, Thomas (31 Mayıs 2024). "Land-Based Variant Of China's J-35 Naval Stealth Fighter Makes Sense". The War Zone. Erişim tarihi: 22 Aralık 2024.
- ^ Newdick, Thomas; Rogoway, Tyler (5 Kasım 2024). "China's J-35A Stealth Fighter Officially Breaks Cover". The War Zone. Erişim tarihi: 22 Aralık 2024.
- ^ AFP (12 Kasım 2024). "China's largest air show takes off with fighter jets, attack drones". Radio France. Erişim tarihi: 22 Aralık 2024.
- ^ Chan, Ryan (12 Kasım 2024). "China Unveils Stealth Jets To Rival US Air Force's F-22 and F-35 Fighters". Newsweek. Erişim tarihi: 22 Aralık 2024.
- ^ a b "New details emerge on Shenyang FC-31 fifth-generation export fighter | IHS Jane's 360". web.archive.org. 29 Aralık 2016. 8 Mart 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 22 Aralık 2022.