Sideriyen (Antik Yunanca σίδηρος, Latin harfleriyle: sídēros, "demir" anlamına gelir), Paleoproterozoyik Zaman'daki ilk jeolojik dönemdir ve 2500 milyon yıl öncesinden 2300 milyon yıl öncesine kadar sürmüştür. Bu tarihler stratigrafiye dayalı değildir, kronometrik olarak tanımlanmıştır.

Sideriyen
2500 - 2300 myö 
Sideriyen'den kalma bir bantlı demir formasyonu, Dales Gorge, Batı Avustralya
Bir sanatçının Orta Sideriyen'den başlayarak Huronian buzullaşması sırasındaki Dünya'yı tasviri
Kronoloji
Önerilen yeniden tanımlamalar2630–2420 myö
Gradstein ve diğerleri
Önerilen kapsayıcıNeoarkeen
Gradstein ve diğerleri
Etimoloji
Kullanım bilgisi
Gök cismiDünya
Bölgesel kullanımKüresel (ICS)
Kullanılan zaman çizelgesiICS Zaman Çizelgesi
Tanım
Kronolojik birimDönem
Stratigrafik birimSistem
Zaman aralığının resmîyetiResmî
Alt sınırını belirleyenKronometrik olarak belirlenmiştir
Alt sınır KSKNYok
KSKN onayıYok
Üst sınırını belirleyenKronometrik olarak belirlenmiştir
Üst sınır KSKNYok
KSKN onayıYok
Atmosfer ve iklim verileri

Bantlı demir oluşumlarının birikimi bu dönemin başlarında zirve yapmıştır. Demir açısından zengin bu oluşumlar, anaerobik siyanobakterilerin metabolizma faaliyetleri sonucu ürettikleri atık oksijenin demirle birleşerek manyetiti (Fe3O4, bir demir oksit çeşidi) meydana getirmesiyle oluştu. Bu süreç, Dünya'nın okyanuslarından demiri uzaklaştırarak muhtemelen yeşil görünümlü denizleri berraklaştırdı. Sonunda okyanuslarda oksijen deposu görevini alacak demir kalmadığından, bu süreç oksijen açısından zengin bir atmosferin oluşmasını sağladı. Bu ikinci olay, bazı jeologlar tarafından Huronian buzullaşmasını tetiklediği düşünülen oksijen felaketi olarak bilinir.[1][2]

2420 milyon yıl öncesinden 2250 milyon yıl öncesine kadar olan zaman aralığı, demir birikim katmanlarının alt sınırıyla iyi bir şekilde tanımlanmıştır. Bu sebeple kronometri yerine stratigrafiye dayanan Oksijeniyen adlı alternatif bir dönem, 2012'de bir jeolojik zaman çizelgesi incelemesinde önerilmiştir.[3]

Kaynakça

değiştir
  1. ^ Kasting (2006). "Paleoclimates: The First Two Billion Years". Philosophical Transactions: Biological Sciences. 361 (1470): 917–929. doi:10.1098/rstb.2006.1839. PMC 1868609 $2. PMID 16754607. 
  2. ^ Kopp (2005). "The Paleoproterozoic Snowball Earth: A climate disaster triggered by the evolution of oxygenic photosynthesis" (PDF). PNAS. 102 (32): 11131–11136. doi:10.1073/pnas.0504878102. PMC 1183582 $2. PMID 16061801. 11 Ekim 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). 
  3. ^ The Geologic Time Scale 2012. 1. Elsevier. 2012. ss. 361–365. ISBN 978-0-44-459390-0.  Bilinmeyen parametre |editörleri-göster= görmezden gelindi (yardım)

Dış bağlantılar

değiştir