Sosyal sağlık
Sosyal sağlık, genellikle iki farklı ama iç içe geçmiş kavramları ifade eden bir terimdir. Sosyal sağlık, bireyin sağlığına işaret eder ve başkalarıyla etkileşime girme ve sosyal durumlarda ilerleme yeteneğini vurgular. Aynı zamanda, tüm topluluğun sağlığına ve üyelerinin nasıl davrandığına bağlı olabilir.
Sosyal sağlık, fiziksel ve zihinsel sağlıkla birlikte, bireysel sağlığın son hayati bileşenidir. Fiziksel sağlık ve ruhsal sağlık genellikle bireyle, bedenin ve zihnin nasıl çalıştığını ve çeşitli vücut aygıtlarının düzgün işlevini sürdürmesini sağlar, sosyal sağlık genellikle insanların başkalarıyla nasıl etkileşime girdiği ve bu etkileşimlerin bireysel refahla ilgili sonuçları veya yararları üzerine odaklanır.
Sosyal sağlık hâlâ bireysel sağlığı vurgulamakla birlikte, toplumun birbirine bağlı doğasını da hesaba katar ve genellikle insanların birbirleriyle nasıl etkileşim kurdukları ve nasıl sosyalleşip ilişki kurabildikleri ile ilgilenir. Bu, arkadaşlıkları, bunları nasıl şekillendirip tutabileceğini içerebilir. Sağlığın çeşitli yönlerinin birbiriyle etkileştiği ve birbirini etkilediği yollar vardır. İzolasyonun sadece zihinsel veya bedensel bir hastalığın değil, aynı zamanda bir hastalığın veya bozulmanın bir sonucu olduğu yönünde bazı kanıtlar vardır. Bu, sosyal sağlığın insan sağlığı ve refahı kavramının bütününde artan öneminden kaynaklanmaktadır. Birçok zihinsel ve fiziksel sağlık uzmanı, sosyal etkileşimin, insanların hastalıkların üstesinden gelme kabiliyetindeki önemini yavaş yavaş keşfetmiştir.
Sosyal sağlık, iki zevkli ve işlevsel bakış açısıyla ele alınmıştır.[1] Bir zevk görünümü, sosyal sağlığı yaşam memnuniyeti ve olumlu ve olumsuz denge yönleri ile inceler. Öte yandan, fonksiyonel görünüm, bireysel önem ve bireylerin görevlerini yerine getirme potansiyeli açısından sosyal sağlığı değerlendirir. Bu nedenle, sosyal sağlık üzerinde daha uzun bir zamana vurgu yapmaktadır. Günümüzde sosyal sağlık bilişsel, psikososyal faktörlerin bir ürünü olarak kabul edilmektedir ve biyolojik faktörlerden etkilenirler. Bu yaklaşım, sağlık, hastalığa ve zararlı problemlerin tedavisi daha genel bir yaklaşımla gelir. Sağlığa bu yeni yaklaşım, bir dizi kelimenin kullanılmasına yol açtı ki bir iç bağlantıları var, yaşam kalitesi, sosyal-zihin sağlığı ve ruh sağlığı, olumlu bireysel fonksiyon ve duygusal sağlık ve sosyal refah gibi.[2] Ryff (1989) tarafından sunulan Sosyal Sağlık Modeli, sosyal sağlık kavramını, aklın sosyal ilişkilerde olumlu performansının bir ölçütü olarak görmektedir. Bu boyutlar şunları içerir: kendini kabullenme, kişisel gelişim, başkalarıyla olumlu ilişkiler, çevresel hakimiyet, yaşamda amaçlı olma ve bağımsızlık. Keyes ve Shapiro[3] sosyal sağlığın kuramsal kavramlarına göre bireysel düzeyde kullanılabilecek beş boyutlu ölçülebilir bir model sundu. Sosyal sağlığı ölçerken, bu beş boyut en yaygın kullanılan boyutlar olarak kabul edilir.
Sosyal sağlığın boyutları
değiştirUlusal McArthur Vakfı Orta Hat Çalışmasında sosyal sağlığı belirlemek için aşağıdaki beş boyut kullanılmıştır:
1- Sosyal gelişen
değiştirSosyal gelişen kavramı, toplumun potansiyeli ve yörüngesinin değerlendirilmesidir.[2] Sosyal gelişen, insanları sosyal gelişmeden yararlanacakları gerçeğini anlamaya çalışır. Ve toplumdaki kurumlar ve bireyler optimal gelişmeyi teşvik edecek şekilde gelişiyorlar Her ne kadar bu tüm insanlar için geçerli olmasa da.[3] Sosyal gelişen, toplumun kendi gelecekteki kontrolüne sahip olduğu algısını gerektirir.
2- Sosyal dayanışma
değiştirSosyal dayanışma açısından, bir bireyin değerlendirmesi, refakatçisinin topluluğunun kalitesine dayanır.[2] Ait olma hissi sağlığın önemli bir yönü olabilir ve böylece Çevresindeki ve toplumdaki diğerleriyle entegrasyon, başkalarına benzer bir benzerlik deneyiminin sonucu olmalıdır.[3] Sosyal dayanışmanın yokluğu en yüksek düzeyde intiharla sonuçlanmaktadır. Sağlıklı insanlar, toplumun bir parçası olduklarını hissederler, bu yüzden sosyal dayanışma, başkalarıyla paylaşılma hissidir. Sosyal dayanışma, sosyal uyum (Durkheim ), kültürel yabancılaşma ve sosyal izolasyon (Simon) ve sınıf bilinci (Marx) gibi kavramlara bağlıdır.[4]
3- Sosyal uyum
değiştirSosyal uyum yaşamın anlamsızlığı ile karşılaştırılabilir ve toplumun ölçülebilir ve öngörülebilir olduğu görüşünü içerir. Psikolojik olarak, sağlıklı insanlar kendi kişisel yaşamlarını anlamlı ve tutarlı olarak görürler.[5] Antonovsky, bir bireyin varlığında tutarlılık hissinin sağlığının bir işareti olabileceğine inanır. Tutarlı olanlar, öngörülemeyen olaylarla karşılaştıklarında tutarlılıklarını korumaya çalışıyorlar. Sosyal uyum, kişinin kendi sosyal dünyasının niteliğinin ve örgütlenme ve oyunculuk tarzının algılanmasıdır.[2] Keyes (1998), Sosyal uyumun, toplumun anlaşılabileceğini ve rasyonel ve öngörülebilir olduğunu anlaması anlamına gelir.
4- Sosyal kabul
değiştirSosyal kabul, kendi kabulünüzün sosyal versiyonudur. Kişiliğine karşı olumlu tutumları ve hayatlarının iyi ve kötü yönleri olan insanlar Zihinsel ve sosyal sağlık örnekleridir.[5] Sosyal kabul kavramı, toplumun diğer insanların özelliklerine göre algılanmasıdır.[2] Sosyal kabul, çoğulluğun başkalarıyla birlikte kabul edilmesini, başkalarının içsel iyiliğine güvenmeyi ve insanların doğasına olumlu bakışı içerir,ki bütün bunlar insanı insan toplumunun diğer üyeleriyle rahatlatır.[3] Başkalarını kabul edenler, insanların genellikle yapıcı olduklarını anlarlar. Ruh sağlığı kendi kendini kabul etmeyi içerdiğinden, başkalarının toplumdaki kabulü de sosyal sağlığa yol açabilir.[4]
5- Sosyal katılım
değiştirSosyal katılım, bir kişinin sahip olduğu sosyal değerin değerlendirilmesidir ve bireyin toplumun önemli bir bileşeni olduğu fikrini içerir ve dünyamıza hangi değeri katıyor. Sosyal katılım, verimlilik ve hesap verebilirlik kavramlarına benzer. Bireysel verimlilik, Bu demektir ki, belirli davranışları gösterebileceğimize ve belirli hedeflere ulaşabileceğimize inanıyoruz. Sosyal sorumluluk, toplumdaki rol oynamaya yönelik bireysel gereksinimleri belirlemektir.[6]
Sosyal sağlığı etkileyen faktörler
değiştir- Sosyo-ekonomik taban
- Medeni durum
- Cinsiyet
- İletişim becerileri
- Din
- Sosyal destek
- Sosyal sermaye
Kaynakça
değiştir- ^ Keyes, C.L.M. & Shapiro, A. (2004). Social well-being in the U.S.: A descriptive epidemiology. University of Chicago Press.
- ^ a b c d e Keyes, C.L.M. (1998). Social well-being. Social Psychology Quarterly, 61, 121-140.
- ^ a b c d Keyes, C.L.M. & Shapiro, A. (2004). Social well-being in the U.S.: A descriptive epidemiology. University of Chicago Press.
- ^ a b Sabouri, S.(2012 ) . Survey of Social Health among Education Staff in District 11 of Tehran. Master's thesis at Payame Noor University.Iran.
- ^ a b Ryff, C.D. (1989). Happiness is everything, or is it? Explorations on the meaning of psychological well-being. Journal of Personality and Social Psychology, 57, 1069-1081.
- ^ Hatami, Parisa. (2010). Investigating the Factors Affecting Social Health of Students with Emphasis on Social Networking. Master's thesis at Allameh Tabataba'i University.