Sovyetler Birliği'nde Letonlar
Sovyetler Birliği'nde Letonlar, Sovyetler Birliği sınırları içerisinde içinde yaşayan Leton kişi veya grupları betimler.
| Önemli nüfusa sahip bölgeler | |
|---|---|
| Diller | |
.svg)
18. yüzyılda Rus İmparatorluğu tarafından Letonya topraklarının ele geçirilmesinin ardından çok sayıda Leton Rusya'ya göç etti. 19. yüzyılda, birçok topraksız Leton köylü doğuya taşındı ve Sibirya ve Urallarda yerleşimler kurdu. I. Dünya Savaşı sırasında binlerce Leton mülteci olarak Rusya'ya göç etti. Bir dizi Leton Bolşevik politikacı ve aktivist Rus İç Savaşı'ndan sonra Rusya'ya yerleşti ve yeni kurulan Sovyet devletinde yönetici oldular. 17 Kasım 1918'de Letonya Sosyalist Sovyet Cumhuriyeti kuruldu, ancak 13 Ocak 1920'de lağvedildi. 1926'deki ilk tüm Sovyetler Birliği nüfus sayımına göre ülkede 151 binden fazla Leton yaşamaktaydı. Sovyetler Birliği'nin çeşitli bölgelerinde çok sayıda Leton kültür organizasyonu, yayınevi ve okul kuruldu. En büyük ve en etkili organizasyon, merkezi Moskova'da bulunan Prometejs Society idi.[1]
1930'lu yıllardaki Büyük Temizlik döneminde çok sayıda baskı altın alındı. Kasım 1936'dan NKVD, özellikle Letonya kökenli kişileri hedef alan kitlesel bir baskı kampanyası olan NKVD Leton Operasyonu'nu başlattı. İlk hedefler Leton örgütlerindeki aktivistler, eski Kızıl Leton Tüfekçiler, Letonya'dan göç edenler, bazı devlet yetkilileri ve Jānis Rudzutaks, Jukums Vācietis, Jānis Bērziņš gibi önde gelen komünist devrimcilerdi. Operasyon sırasında, 16.575'i infaz edilen 21.300'den fazla kişi hapse mahkûm edildi.[2] Bazı kaynaklar 1930'ların baskı ortamında 70 bin civarında Letonun öldürüldüğünü iddia eder.[3]
1944 yılındaki Kızıl Ordu'nun Litvanya'ya müdahalesi sonrası kurulan Letonya Sovyet Sosyalist Cumhuriyeti sonrası ülkede yaşayan Letonlar Moskova ve Leningrad başta olmak üzere büyük şehirlere göç etti. 1980'lerdeki perestroyka politikaları sırasında, büyük şehirlerde Leton diasporasının yeni organizasyonları kuruldu. 1989 yılı nüfus sayımına göre Sovyetler Birliği'nde toplam 1.458.986 Leton yaşamaktaydı.[4] Sovyetler Birliği'nin dağılması ve Letonya'nın bağımsız bir devlet oluşunun ardından Rusya'daki çok sayıda Leton Letonya'ya döndü.
Galeri
değiştir-
1918-1920 arasında hüküm süren Letonya Sosyalist Sovyet Cumhuriyeti arması. -
1919 Sosyalist Litvanya rublesi.
.svg)
Kaynakça
değiştir- ^ "Латышское просветительное общество "Прометей"" (Rusça). 17 Eylül 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 29 Mart 2020.
- ^ "«Большой террор»: 1937-1938. Краткая хроника" (Rusça). Old.memo.ru. 20 Kasım 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 29 Mart 2020.
- ^ Т. КОНСТАНТИНОВА. ". Машина времени // АМЫЛЬСКИЕ ПЕРЕКАТЫ. Август 2001" (Rusça). 4 Eylül 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 29 Mart 2020.
- ^ Kaynak hatası: Geçersiz
<ref>etiketi;SSCB1989isimli refler için metin sağlanmadı (Bkz: Kaynak gösterme)