Sovyetler Birliği'ndeki diller

Coğrafi bir bölgenin dilleri

Sovyetler Birliği'ndeki diller birçok farklı dil gruplarından yüzlerce farklı dil ve lehçedir.

1918'de Sovyetler Birliği'ndeki tüm ulusların kendi dillerinde eğitim alma hakkı olduğu kararlaştırıldı. Yeni yazım, coğrafya ve kültüre bağlı olarak, Kiril alfabesi, Latin alfabesi veya Arap alfabesi kullandı. 1937'den sonra, 1917'den sonra yeni alfabe alan tüm diller Kiril alfabesi kullanmaya başladı. öylece, dilsel azınlıkların hem Rusça hem de ana dillerini yazmayı öğrenmeleri daha kolay oldu.

1975'te Brejnev, "gelişmiş bir sosyalizm altında, ülkemiz ekonomileri tutarlı bir ekonomik kompleks içinde beraber erirken; yeni bir tarihsel konsept olarak-Sovyet halkı- komünizmi inşa eden birinin uluslararası iletişimin dili olarak Rus dili rolün objektif bir büyümedir, yeni bir insanın eğitiminde! Birinin kendi anadiliyle birlikte, Sovyet halkının gönüllü olarak ortak bir tarih mirası olarak kabul etttiği akıcı bir Rusça konuşması, siyasi, ekonomik ve ruhsal birliğinin daha da istikrara kavuşmasına katkıda bulunur" demiştir.

Dağılım ve durum

değiştir
 
A 1947 (1957 baskı) bir-ruble kağıt para, 15 dil içerir: Один рубль (Rusça), Один карбованець (Ukraynaca), Адзін рубель (Beyaz Rusça), Бир сўм/Bir so‘m (Özbekçe), Бiр сом (Kazakça), ერთი მანეთი /Erti maneti/ (Gürcüce), Бир Манат/Bir Manat (Azerice), Vienas rublis (Litvanca), О рублэ/O rublă (Moldovaca ), Viens rublis (Letonca), Бир Сом (Kırgızca), Як сўм (Tacikçe), Մեկ ռուբլի/Mek rrubli/ (Ermenice), Бир Манат/Bir Manat (Türkmence), Üks rubla (Estonca)

Sovyetler Birliği'nin Avrupa kesiminde hakim olan Doğu Slav dilleri (Rusça, Beyaz Rusça ve Ukraynaca), Baltık bölgesinde Baltık dilleri Litvanca ile Letonca ve Fin dilleri Estonca, güneydoğu bölgesinde ise Moldovaca (Birlik'teki tek Latin dili) Rusçanın yanında kullanılırdı. Kafkasya'da Rusça yanında, Ermenice, Azerice ve Gürcüce vardı. Rus uzak kuzeyinde, farklı Ural dilleri konuşan birkaç azınlık grubu vardı; Orta Asya'daki dillerin çoğu İranlı dili olan Tacikçe hariç olmak üzere Türk dilleriydi.

Her ne kadar SSCB 1990 yılından önce tarihinin büyük kısmında de jure resmi bir dile sahip değildi,[1] ve Rusça sadece etnik grupların iletişim dili (Rusçaязык межнационального общения) olarak tanımlanmış olsa da, de facto resmi dil rolünü üstlendi.[2] SSCB'deki rolü ve etkisi için bkz. Ruslaştırma.

Rusların 1989 yılında dağılımı

değiştir
1989 yılında SSCB'de etnik grup bazında Rusça[3]
Etnik grup Total
(bin)
Konuşanlar (bin) yüzde oran
L1 L2 Total L1 L2 Total
Ruslar 145,155 144,836 219 145,155 99.8 0.2 100
Rus olmayanlar 140,587 18,743 68,791 87,533 13.3 48.9 62.3
Ukraynalılar 44,186 8,309 24,820 33,128 18.8 56.2 75.0
Özbekler 16,698 120 3,981 4,100 0.7 23.8 24.6
Beyaz Ruslar 10,036 2,862 5,487 8,349 28.5 54.7 83.2
Kazaklar 8,136 183 4,917 5,100 2.2 60.4 62.7
Azeriler 6,770 113 2,325 2,439 1.7 34.3 36.0
Tatarlar 6,649 1,068 4,706 5,774 16.1 70.8 86.8
Ermeniler 4,623 352 2,178 2,530 7.6 47.1 54.7
Tacikler 4,215 35 1,166 1,200 0.8 27.7 28.5
Gürcüler 3,981 66 1,316 1,382 1.7 33.1 34.7
Moldovalılar 3,352 249 1,805 2,054 7.4 53.8 61.3
Litvanlar 3,067 55 1,163 1,218 1.8 37.9 39.7
Türkmenler 2,729 27 757 783 1.0 27.7 28.7
Kırgızlar 2,529 15 890 905 0.6 35.2 35.8
Almanlar 2,039 1,035 918 1,953 50.8 45.0 95.8
Çuvaşlar 1,842 429 1,199 1,628 23.3 65.1 88.4
Letonlar 1,459 73 940 1,013 5.0 64.4 69.4
Başkurtlar 1,449 162 1,041 1,203 11.2 71.8 83.0
Yahudiler 1,378 1,194 140 1,334 86.6 10.1 96.7
Mordvinler 1,154 377 722 1,099 32.7 62.5 95.2
Polonyalılar 1,126 323 495 817 28.6 43.9 72.6
Estonlar 1,027 45 348 393 4.4 33.9 38.2
Diğer 12,140 1,651 7,479 9,130 13.6 61.6 75.2
Total 285,743 163,898 68,791 232,689 57.4 24.1 81.4

Ayrıca bakınız

değiştir

Kaynakça

değiştir
  1. ^ 20. yüzyılın başında, Rusçayı Rus İmparatorluğu'nun resmi dili olarak tanıtma ihtiyacı üzerine bir tartışma olmuştu. O dönem baskın Bolşevik görüşü, devlet diline ihtiyaç duyulmadığıydı. Bkz. "Нужен ли обязательный государственный язык?", Lenin (1914). Lenin'in görüşüne dayanarak Sovyet devletinde devlet dili ilan edilmedi.
    1990'da Rus dili SSCB'nin resmi dili olarak ilan edildi ve kurucu cumhuriyetlerin yargı alanlarında ek devlet dilleri beyan etme hakları vardı. Bkz. SSCB Ülkeleri Dilleri Yasasının 14 Mayıs 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. 4. maddesi (Rusça)
  2. ^ Bernard Comrie, The Languages of the Soviet Union, page 31, the Press Syndicate of the University of Cambridge, 1981. 0-521-23230-9
  3. ^ "All-Soviet Census 1989. Population by ethnic group and language". Demoscope Weekly (Rusça). 29 Ağustos 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Ağustos 2017. 

Kaynakça

değiştir

Dış bağlantılar

değiştir