Suşruta

Antik Hint hekimi

Suśruta (Sanskrit dilinde: çok ünlü[3]) antik Hindu cerrahtı. Sushruta Samhita eserinin yazarı olarak bilinmektedir. Cerrahinin kurucu babası olarak adlandırılmaktadır. Sushruta Samhita cerrahi tıp bilimleri alanında en iyi ve benzersiz eserlerden biri olarak tanımlanmaktadır. Sushruta aynı zamanda bir filozoftu ve Ganj nehrinin kıyısında yer alan antik şehir Benares'in aynı adlı üniversitesinde çalışmıştır.[4][5] Özellikle plastik cerrahide ve cerrahi tekniklerde geleneksel Hint tıbbının babası olarak bilinmektedir.[6] 120’den fazla alet ve 300’den fazla cerrahi tekniği ortaya koyduğu ve cerrahiyi sekiz kategoriye ayırdığı, plastik ve katarakt ameliyatı, amputasyon, litotomi, hemoroidektomi, rinoplasti ve sezeryan gibi birçok operasyonu tarif etmiştir.[7][8]

Sushruta
Sushruta'ya adanmış heykel, Haridwar, Hindistan
Doğum1200-600 BCE[1]
Güney Hindistan[2]

Sushruta'nın eserinin orijinalinin günümüze ulaşamaması sebebiyle tam olarak hangi tarihte yaşadığı konusu tartışmalıdır.[9] Antik Hint tıbbı ile ilgili en önemli belgelerden birisi, Bower tarafından 1890'da Doğu Türkistan'da bulunan, MÖ 5. yüzyılda yazılmış Bower El Yazması'dır.[10] Bu el yazmasında adının geçmesi nedeniyle Sushruta'nın MÖ 5. yüzyıldan daha önce yaşadığı kabul edilmekte olup batılı Hindologlar tarafından MÖ 600-1000 tarihleri arasında yaşadığı genel kabul görmektedir.[11][5]

Kaynakça

değiştir
  1. ^ David O. Kennedy. Plants and the Human Brain. Oxford. s. 265. 
  2. ^ Amaresh Datta, various. The Encyclopaedia Of Indian Literature (Volume One (A To Devo)). Sahitya academy. s. 311. 
  3. ^ Monier-Williams, A Sanskrit Dictionary (1899).
  4. ^ Whipple AO. Thomas C. The story of wound healing and wound repair. Springfield. 1963
  5. ^ a b Raju VK. Sushruta of Ancient India. Indian J Ophthalmol 2003;51:119-122.
  6. ^ Aygin, Dilek; Gül, Aysel (31 Aralık 2021). "Geçmişten Günümüze Cerrahi ve Cerrahi Hemşireliğinin Yeri". Istanbul Gelisim University Journal of Health Sciences (15): 692-704. doi:10.38079/igusabder.973827. ISSN 2536-4499. 17 Haziran 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 17 Haziran 2024. 
  7. ^ Kuo Tai Fu L. The origins of surgery: 1. From prehistory to Renaissance. Ann. Coll. Surg. 1999;4:127–136.
  8. ^ Banerjee AD, Ezer H, Nanda A. Susruta and ancient Indian neurosurgery. World Neurosurg. 2011;75(2):320-3.
  9. ^ Atar, Sebahat; Acıduman, Ahmet (27 Ocak 2023). "Bir Antik Hint Kaynağında Erken Gebelik Konusu: Sushruta Samhita". Mersin Üniversitesi Tıp Fakültesi Lokman Hekim Tıp Tarihi ve Folklorik Tıp Dergisi. 13 (1): 51-64. doi:10.31020/mutftd.1170314. ISSN 1309-8004. 18 Haziran 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Haziran 2024. 
  10. ^ Hoernle AFR. The Bower Manuscript. Facimile Leaves, Nagari Transcript, Romanised Transliteration and English Translation with Notes. Vol. I, New Delhi: Aditya Prakashan; 1987.
  11. ^ Johnston-Saint P. An outline of the history of medicine in India. Indian Med Rec 1929;49:289.