Türk Hava Yolları'nın 1476 sefer sayılı uçuşu

Türk Hava Yolları Uçuş 1476 (Uçuş numarası: TK1476,[1] kuyruk tescili: TC-JET[2]) 3 Ekim 2006'da Yunan hava sahasında Hakan Ekinci tarafından kaçırılmış olan Türk Hava Yolları'na ait uçuştur. Yunan ve İtalyan F-16 jetleri uçağa Brindisi, İtalya'ya inene kadar eşlik etmişlerdir. Olayda kimse zarar görmemiştir ve Ekinci İtalya'da mahkûm edilmiştir.

Türk Hava Yolları Uçuş 1476
Özet
Tarih3 Ekim 2006
BölgeYunan hava sahasında kaçırıldı, İtalya'nın Brindisi Havaalanı'na indirildi.
Hava taşıtı
KalkışTiran, Arnavutluk
Destinasyonİstanbul, Türkiye
Yolcu sayısı107
Mürettebat6
Yaralı sayısı0
Ölü sayısı0
Kurtulanlar113
Hava taşıtı modeliBoeing 737-400
İşletmeciTürk Hava Yolları
Kuyruk numarasıTC-JET
Kaçırılan uçak, 2010

Kaçırma

değiştir

Uçak 3 Ekim, 2006'da Tiran, Arnavutluk'tan İstanbul, Türkiye'ye uçmaktaydı. Yunan hava sahasında Hakan Ekinci tarafından 14:58'de (UTC) kaçırılmıştır ve daha sonra İtalyan F-16 jetleri tarafından güney İtalyan Adriatik liman şehri Brindisi'ye inmeye zorlanmıştır. Uçakta 107 yolcu ve altı mürettebat olmak üzere toplam 113 kişi bulunmaktaydı.

İlk önce iki hava korsanı olduğu bildirilmiştir,[3] fakat daha sonra korsanın kokpitte blöf yaptığı anlaşılmıştır.[4]

Yunan Milli Savunma Bakanlığı'ndan bir görevli uçağın Yunan hava sahasına 14:58'de (UTC) girdiğini söylemiştir.[5] Pilotlar 14:55'te (UTC) uçak Selanik'in 25 kilometre (15 mi) kuzeyinde uçarken kaçırılma kodunu iki defa göndermişlerdir.[6] İtalyan Bakan Giuliano Amato korsanın kokpite uçuş görevlilerinin kokpitin kapısını açtıkları sırada elinde bomba olabilecek bir paketle girdiğini ve pilotların uluslararası kurallara uygun olarak korsanın isteklerini yerine getirdiğini belirtmiştir.[7][8] Kaptan İstanbul'da "baş hostes kokpite bir şeye ihtiyacımız olup olmadığını sormaya girdiğinde, terörist içeriye kuvvet kullanarak girdi. Geri itmeye çalıştım fakat iri bir adamdı ve durdurmakta başarısız oldum", şeklinde belirtmiştir. Kaptan daha sonra korsanın ona üç arkadaşının daha olduğunu ve patlayıcılarının olduğu söylediğini belirtmiştir.[9] Roma'ya Papa ile konuşmaya gitmek istediğini söylemiş,[8] ve Amoto korsanın başka bilinmeyen bir uçakta arkadaşları olduğunu ve şayet Papa'ya ulaşmazlarsa uçağı patlatacaklarını söylediğini açıklamıştır.[7] Kaptan Selanik'teki hava trafik denetçisine, İtalya'ya Papa'yı görmeye gitmek isteyen iki istenmeyen yolcusunun olduğu belirtmiştir.[6] Dört Yunan F-16 jeti havalanmış ve uçak Yunan hava sahasını terk edene kadar eşlik etmiştir. Uçak İtalyan hava sahasına ulaştıktan sonra, iki İtalyan F-16'sı araya girmiş ve eşlik ederek Brindisi'de bulunan Brindisi Havaalanı'na indirmiştir.[10] Havaalanı sözcüsü Yunan yetkililerin İtalyan karşıtlarlarını uçak kaçırma olayı ile ilgili bilgilendirdiklerini açıklamışlardır.[11]

Yolcuların açıklamaları

değiştir

Yolcular korsanın şiddet kullanmadığını söylemişlerdir. Uçakta yolcu olan Arnavut milletvekili Sabri Abazi, ANSA haber ajansı ile cep telefonu yardımıyla uçaktan konuşmuştur. Abazi kokpitte bir korsan ve diğer bir korsanında kabinde olduğunu söylemiştir ve silah görmediğini eklemiştir.[12] Havacılık yetkilileri tüm yolcuların uçağı terk etmesinin ardından, polisin korsanı sorguladığını belirtmiştir. Abazi yalnızca bir korsan gördüğünü fakat bir uçuş görevlisi tarafından uçakta iki korsan olduğu söylendiğini söylemiştir.[12] İstanbul Valisi Muammer Güler Ekinci'nin uçak pilotlarına en azından bir tane suç ortağı olduğu şeklinde yalan söylediğini açıklamıştır.[4]

İndikten sonra

değiştir

İtalyan polis, askerî ve itfaiye araçları uçağın çevresini sarmışlardır ve İtalyan haber ajansı ANSA'ya göre, polis her iki korsanı da tutuklamıştır. Brindisi Polis Şefi, Salvatore De Paolis, Reuters'e "siyasi sığınma talebinde bulundular" şeklinde açıklama yapmıştır.[13] Habercilerle yapılan bir röportajda bir itfaiye memuru, "İki korsan habercilerle konuşmak istiyor, bu sayede Papa'ya mesaj yollayabilecekler ve bu yaptıklarının nedenini açıklayabilecekler" şeklinde açıklamada bulunmuştur[14] ayrıca Amoto korsanın Papa Benedict XVI'a mesaj iletmek istediğini fakat yazılı mektuplarının bulunmadığını söylemiştir.[7]

Korsan Hakan Ekinci'nin eylemi altı saat sürmüştür,[15] ve teslim olduktan sonra kaptandan özür dileyerek elini sıkmıştır; ayrıca yolculardan da özür dilemiştir.[9] CNN Türk'ün raporuna göre uçakta bulunan 107 yolcunun 80 tanesi Arnavutluk ve beş tanesi ise Türk vatandaşıydı.[15]

Olaydan sonra Tiran havaalanı Reuters'e Ekinci'nin güvenlik tarafından kontrol edildiğini gösteren bir video yayınlamıştır. Vücudu aranmış ve metal dedektörden geçmiştir, sonra kemerini, kazağını çıkartmış ve ceplerini boşaltmıştır. Tüm bu işlemlerin ardından uçağa alınmıştır.[9]

Ekinci sorgulamanın ardından İtalya'da tutuklanmıştır.[16] Türkiye Adalet Bakanı Cemil Çiçek İtalya Adalet Bakanlığı'ndan doğrudan bir iade talebinde bulunmayacaklarını belirtmiştir, fakat Cumhuriyet Başsavcılığı ve İçişleri Bakanlığı'nın konu üzerindeki çalışmalarını tamamlanmasının ardından Ekinci'nin talebi için istekte bulunacaklarını belirtmiştir.[16] Giuseppe Giannuzzi, kaçırma olayının savcısı, The Associated Press ile yaptığı bir röportajda korsanın dava sonuçlanana kadar hapiste tutulacağını ve davanında başlamasından sonra tahmini olarak iki yıl süreceğini açıklamıştır.[17] Giannuzzi Ekinci'yi uçak kaçırma ve diğer incelediği terörizm ve adam kaçırma gibi olaylar ile suçlamıştır.[17]

Muhtemel sebepler

değiştir
 
Türk Hava Yolları'nın 1476 sefer sayılı uçuşu, 3 Ekim 2006 tarihinde Tiran-İstanbul rotasında seyir halindeyken kaçırılmıştır. Uçak, 1979 doğumlu Türk vatandaşı Hakan Ekinci tarafından dini gerekçelerle zorunlu askerlik hizmetine karşı çıkışı ve Papa XVI. Benedict ile görüşme talebi doğrultusunda kaçırılmıştır

Kaçırma olayı ile ilgili çeşitli fikirler ortaya atılmıştır. İlk başta Türk medyası polis kaynaklarına dayanarak kaçırma olayının nedeninin, yakın zamanlarda olan konuşmasında İslami inanç ile şiddeti bağdaştırarak Müslümanları suçlayan Papa XVI. Benedict'in Türkiye gezisi ile ilgili olduğunu öne sürmüştür.[13] Fakat daha sonra görüşler değişmiştir ve askerî hizmetinden vicdani rette bulunan korsanın İtalya'dan siyasi sığınma talebinde bulunduğu ortaya çıkmıştır.[11][13]

İlk başta Türk medyası iki korsan olduğunu bildirmiştir, Hakan Ekinci ve Mehmet Ertaş, fakat daha sonra Ekinci'nin yalnız hareket ettiği ve Ertaş'ın masum olduğu anlaşılmıştır.[18] Rapora göre Türkiye Adalet Bakanlığı, kaçırma olayı ile ilgili ilk bilgileri Interpol'den almıştı ve yetkililer buna dayanarak Ertaş'ın ismini korsan olarak duyurmuştu fakat sonraki araştırmalar sonucunda Ertaş'ın masum olduğu anlaşılmıştır.[18]

Türk yetkililerin raporuna göre 1978 Buca doğumlu korsanın adı Hakan Ekinci'dir,[15] ve Ağustos 2006'da Papa'ya mektup yazdığı bilinmektedir.[13] Mektupta "Ben bir Hristiyanım ve Müslüman ordusuna hizmet etmek istemiyor" yazmıştır. Ayrıca 1998'den beri kiliseye gittiğini eklemiştir.[11] İstanbul Valisi Muammer Güler, Türk medyası tarafından ve baş savcı Giuseppe Giannuzzi'nin Lecce'de açıkladığına göre Hristiyanlığa dönmüş olarak tanımlanan,[3][19] Ekinci vicdani retçi Katolik ve asker kaçağıdır.[8] İstanbul'dan 6 Mayıs 2006'da Arnavutluk'a gitmiştir. Tiran'daki Türkiye başkonsolosluğu İstanbul'a geri dönüş kâğıtlarını hazırlayarak sınırdışı edilmiştir. Şayet Türkiye'ye ulaşmış olsaydı, Hakan Ekinci asker kaçağı olarak gözaltına alınacaktı, çünkü konsolosluk sınırdışı edilmesini Atatürk Uluslararası Havaalanı polisine bildirmişti. Yetkililer tarafından 1 Eylül'den beri asker kaçaklığı suçundan aranmaktaydı.[8]

Papa Benedict XVI Ankara, İstanbul ve Efes'i Türkiye Cumhurbaşkanı Ahmet Necdet Sezer konuğu olarak 28 Kasım ve 1 Aralık 2006 tarihleri arasında ziyaret edecektir.[5] Vatikan Devleti yetkilileri Papa'nın olaydan haberdar edildiğini fakat gezi ile ilgili hazırlıkların devam ettiği ve ertelenmeyeceğini açıklamışlardır.

Yolcuların geri dönüşü

değiştir

Korsanın tek başına hareket ettiğinin anlaşılmasına rağmen, İtalyan polisi yolcuların ifadelerini almıştır ve uçağı ve bagajını muhtemel suç ortağı için araştırmıştır,[7] bu nedenle yolcular geceyi İtalya'da geçirmek zorunda kalmışlardır. 4 Ekim'de bir Türk Hava Yolları Boeing 737'si yolcuları İstanbul'a getirmesi için Türkiye'den gönderilmiştir.[16] Uçak Brindisi Havaalanın'dan 4:15'te (UTC) havalanmış ve İstanbul'a 5:40'ta (UTC) 105 yolcusu ile inmiştir, Brindisi'de tutuklanan korsan ve İtalya'da kalmak isteyen bir yolcu dışında herkes gelmiştir.[8]

Tanınmış yolcular

değiştir
  • Sabri Abazi - Arnavut milletvekili.[12]
  • Ginger Conejero - 2006 Miss Globe International katılımcısı (Miss Filipinler).[4]
  • Angie Goh - 2006 Miss Globe International katılımcısı (Miss Malezya).[4]
  • Kanksha Mehta - 2006 Miss Globe International katılımcısı (Miss Hindistan).[4]
  • Mia Yan Tan - 2006 Miss Globe International katılımcısı (Miss Singapur).[4]

Kaynakça

değiştir
  1. ^ "Detaylı Uçuş Bilgisi". 28 Eylül 2007 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Ekim 2006. 
  2. ^ "Papa bahane". Hürriyet. 4 Ekim 2006. Erişim tarihi: 10 Ekim 2011. 
  3. ^ a b "Only one Türkçe hijacker confirmed so far". Reuters. 3 Ekim 2006. Erişim tarihi: 3 Ekim 2006. [ölü/kırık bağlantı]
  4. ^ a b c d e f "Türkçe airliner in hijack drama". BBC. 3 Ekim 2006. 4 Ekim 2006 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Ekim 2006. 
  5. ^ a b "Türkçe hijackers, looking to Pope, give up in Italy". Reuters. 3 Ekim 2006. Erişim tarihi: 4 Ekim 2006. [ölü/kırık bağlantı]
  6. ^ a b "Plane hijacked in Pope protest". Dailymail. 3 Ekim 2006. 29 Eylül 2007 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Ekim 2006. 
  7. ^ a b c d "Turkey: Pope safe despite hijack". CNN. 4 Ekim 2006. 25 Ekim 2006 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Ekim 2006. 
  8. ^ a b c d e "Yolcular kaçırıldıklarını bilmiyordu". NTV. 5 Ekim 2006. 13 Ocak 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Ekim 2006. 
  9. ^ a b c "Hijacker 'threatened to blow up jet'". CNN. 4 Ekim 2006. 3 Kasım 2006 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 7 Ekim 2006. 
  10. ^ "Hijacker demands message to Pope". Msnbc. 4 Ekim 2006. Erişim tarihi: 4 Ekim 2006. 
  11. ^ a b c "Officers question Türkçe hijacker". CNN. 4 Ekim 2006. 5 Ekim 2006 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Ekim 2006. 
  12. ^ a b c "Hijack victim says saw no arms or violence". Reuters. 3 Ekim 2006. Erişim tarihi: 3 Ekim 2006. [ölü/kırık bağlantı]
  13. ^ a b c d "Türkçe hijackers, looking to Pope, give up in Italy". Reuters. 3 Ekim 2006. Erişim tarihi: 3 Ekim 2006. [ölü/kırık bağlantı]
  14. ^ "Türkçe hijackers, looking to Pope, give up in Italy". Reuters. 3 Ekim 2006. Erişim tarihi: 4 Ekim 2006. [ölü/kırık bağlantı]
  15. ^ a b c "Tiran'dan gelen THY uçağı kaçırıldı". CNN Turk. 3 Ekim 2006. 4 Ekim 2006 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Ekim 2006. 
  16. ^ a b c ""Mehmet Ertaş'ın olayla ilgisi yok"". CNN Turk. 4 Ekim 2006. 30 Eylül 2007 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Ekim 2006. 
  17. ^ a b "Plane Hijacking Probe Said to Take Years". ABC News. 10 Ekim 2006. 29 Haziran 2011 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Ekim 2006. 
  18. ^ a b "Mehmet Ertaş korsan değil". NTV. 5 Ekim 2006. 13 Ocak 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 17 Ekim 2006. 
  19. ^ "Official: Man Who Hijacked Türkçe Airliner Seeking Political Asylum". Fox News. 3 Ekim 2006. 23 Ekim 2006 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Ekim 2006. 

Dış bağlantılar

değiştir