Türkiye'deki yasa dışı siyasi partiler listesi
Türkiye'deki yasa dışı siyasi partiler, esas olarak eylemlerinde Türkiye'yi hedefleyen, (a) kendilerini kendi kendilerine verdikleri adlarında belirtildiği şekilde siyasi parti olarak kabul eden, (b) yasalar uyarınca kurulmayan veya kurulamayan örgütleri listeler.
Bu örgütlerden bazıları terörist faaliyetlerde bulunmuştur ve bu nedenle terör örgütleri olarak da sınıflandırılabilir. Nitekim, Türk kamu makamları söz konusu isimleri yasa dışı örgütler olarak isimlendirmeyi tercih ederler. Ancak "yasa dışı siyasi parti" terimi resmî belgelerde de kullanılmaktadır.[1]
Aktif yasa dışı partiler
değiştirEmniyet Genel Müdürlüğü Terörle Mücadele ve Operasyon Daire Başkanlığına (Türk polisi) göre Türkiye'de "terör örgütü" olarak tanımlanan yasa dışı siyasi partiler şu şekildedir:[2]
- Türkiye Komünist İşçi Partisi (TKİP)
- Devrimci Halk Kurtuluş Partisi-Cephesi (DHKP-C)
- Maoist Komünist Partisi (MKP)
- Türkiye Komünist Partisi/Marksist leninist (TKP/ML)
- Marksist Leninist Komünist Parti (MLKP)
- Kürdistan İşçi Partisi (PKK)
- Kürdistan Devrim Partisi (PŞK)
- Kürdistan Demokrat Partisi/Kuzey (PDK/Bakur)[Not 1]
- Hizbullah
- Hilafet Devleti
- İslam Büyük Doğu Akıncılar Cephesi (İBDA-C)
- Tevhid-Selam
- Hizb ut-Tahrir
Kürtçe Kürdistan Özgürlük Şahinleri olarak da bilinen Teyrêbazên Azadiya Kurdistan (TAK); ABD, AB ve Birleşik Krallık tarafından terör örgütü ilan edilmesine rağmen listede yoktur. Ancak ABD'nin TAK'ı terör örgütü olarak tanımlaması Ocak 2008'de gerçekleşmiştir.[3] TAK'ın sadece militan faaliyetlerde mi yoksa hem militan hem de siyasi faaliyetlerde bulunup bulunmadığı açık değildir.
Etkin olmayan yasa dışı partiler
değiştirH. A. Özhan'a göre modern Türkiye tarihinde yasa dışı siyasi parti olan sekiz önemli kuruluş vardır.[kaynak belirtilmeli] Listesinden sadece TKP/ML hâlâ aktiftir. Diğer yedisi aşağıdaki gibidir:
Diğer yasa dışı partiler
değiştirTürkiye'de yasa dışı siyasi parti olarak sınıflandırılabilecek diğer örgütler şunlardır:
- Kürdistan İslam Partisi (PİK)
- Kürdistan İslami Hareketi (HİK)
- Kürdistan Komünist Partisi (KKP)
- Türkiye Komünist Emek Partisi/Leninist (TKEP/L)
- Devrimci Komünarlar Partisi (DKP)
- Komünist Parti-İnşa Örgütü (KP-İÖ)
- Türkiye Devrimci Komünist Partisi (TDKP)
- Bolşevik Parti/Kuzey Kürdistan-Türkiye (BP/KK-T)
Ayrıca bakınız
değiştir- Türkiye'deki siyasi partiler listesi
- Türkiye'deki eski siyasi partiler listesi
- Türkiye Komünist Partisi, benzer isimler kullanan diğer gruplar için
Notlar
değiştirKaynakça
değiştir- ^ See for example the decision no. 2349/1992 of 15 November 1992 of the Eight Chamber of Council of State: "Archived copy". 24 Temmuz 2011 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Temmuz 2008.
- ^ TÜRKİYE'DE HALEN FAALİYETLERİNE DEVAM EDEN BAŞLICA TERÖR ÖRGÜTLERİ: "Archived copy". 14 Ocak 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Ağustos 2008.
- ^ "U.S. labels Kurdish group as terrorist". CNN. 11 Ocak 2008. 14 Ağustos 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Mayıs 2018.