Taşdelen Köyü Katliamı
Taşdelen köyü katliamı (Uludere katliamı[3]), 22 Şubat 1987 tarihinde, Hakkari'nin Uludere ilçesine bağlı (sonradan Şırnak'a bağlanan) Taşdelen köyüne ARGK (2000 yılı 7. PKK kongresinden beri HPG) militanlarının saldırısı sonucu 14 Türkiye Cumhuriyeti vatandaşı sivilin yaşamını yitirdiği bir katliamdır.
| Taşdelen köyü katliamı | |
|---|---|
| Bölge | Taşdelen, Uludere, Hakkari (Günümüzde Şırnak) |
| Tarih | 22 Şubat 1987 19.00 (UTC+03.00) |
| Hedef | Siviller |
| Ölü | 14 |
| Yaralı | 8 |
| İşleyenler | PKK[1][2] |
Öncesi
değiştir1 Ekim 1986 günü, Taşdelen köyünde Nasır Kaya isimli bir bireyin evine saldırı düzenlenir. Saldırıyı HRK üstlenir.[4]:2
McDowall'a göre, 1985 yılına gelindiğinde, Türkiye, Suriye sınırı boyunca tel örgü bir bariyer inşa etmişti. Ancak, dik yamaçlı dağları nedeniyle Irak sınırında aynı şeyi yapamamıştı. Bu nedenle, PKK'nın erişimini ve tedarik yollarını engellemek için, bu bölgede bir köy korucusu ağı oluşturmak zorunda kaldı. PKK için ise, bu ağın oluşmasının engellenmesi önemliydi ve 1987'nin başlarında, PKK, Mardin, Siirt ve Hakkari illerinde köy korucusu ailelere yönelik iki yıl sürecek sistematik bir saldırıyı başlattı. Taşdelen köyü saldırısı bu saldırılardan biriydi.[1]
Olay
değiştirThe Economist'in haberine göre, 22 Şubat 1987 günü asker kılığına girerek Taşdelen köyüne gelen militanlar, köyde çoğunluğu kadın ve çocuk olan 14 kişiyi öldürür.[5]
Milliyet gazetesinin 'Millet Haber Ajansı (Mil-Ha)'ya dayandırdığı haberine göre saldırı, 22 Şubat 1987 gecesi TSİ 19.00 sularında Hakkari'nin Uludere ilçesinin Irak sınırına üç kilometrede konumlanan Taşdelen köyüne 25-30 kişilik bir ARGK grubunun asker kisvesi ile girmesi ile gerçekleşmiştir.[3] Dönemin İçişleri Bakanı Yıldırım Akbulut'un açıklamasına göre, bu grubun üç köy korucusunun evine makineli tüfek ve el bombaları ile saldırması sonucu yaşları 5 ila 50 arasında, 9'u kadın ve çocuk, 14 kişi ölür ve 8 kişi yaralanır.[3][6]
Sonrası
değiştirDönemin İçişleri Bakanı Yıldırım Akbulut, 2. Ordu komutanı Burhanettin Bigalı ile Uludere'ye giderek, isteyenlere silah verileceğini ve köyde 100 kişilik bir jandarma karakolu kurulacağını açıklar.[7][3] Saldırıya uğrayan dört aileye Fak Fuk Fondan dört milyon Türk lirası nakdi yardım ve köy halkına yüz elli bin liralık gıda yardımı gerçekleştirilir; köy öğretmenlerine on beş gün izin verilir.[6]
Saldırının çeşitli yıl dönümünlerinde anma törenleri düzenlenmektedir.[8][9]
Ayrıca bakınız
değiştirKaynakça
değiştir- ^ a b McDowall, David (2021). A modern history of the Kurds (İngilizce) (Dördüncü bas.). Londra: Bloomsbury Academic. s. 423. ISBN 9780755600755.
By 1985, the government had constructed a wire-mesh fence along its border with Syria. It was unable to do the same on the Iraqi border on the account of precipitous mountains. It had to depend on a network of village guards to block PKK access and supply routes. It was therefore important to the PKK to prevent this network materializing. At the beginning of 1987, the PKK launched a ferocious assault on the system. During the next two years, it deliberately wiped out village guard and agha families, men, women, and children, without compunction, in Mardin, Siirt and Hakkari provinces. [...] eleven killed on 22 July 1987 at Tasdelen, Hakkari; [...]
- ^ Belge, Ceren (Şubat 2011). "State building and the limits of legibility: Kinship networks and Kurdish resistance in Turkey". International Journal of Middle East Studies (İngilizce). 43 (1). ss. 95-114. doi:10.1017/S0020743810001212. Erişim tarihi: 31 Mart 2023.
In its early years, the PKK vigorously attacked village guards and their families, along with Turkish targets. For instance, in February 1987, PKK militants attacked the homes of village guards in Taşdelen village in Hakkari and killed fourteen villagers.
- ^ a b c d "Eşkiya Baskınının Bu Türlüsü". Milliyet Gazetesi. Millet Haber Ajansı (Mil-Ha). 1 Mart 1987. s. 4.
Uludere katliami - 14 ölü 9 yaralı ve geride kalanlar
- ^ "Serxwebun". Serxwebun. Ekim 1986.
- ^ "Turkey; Blasted Kurds" (İngilizce). The Economist (U.S. Edisyonu). 14 Mart 1987. s. 48.
The smouldering conflict flared up on February 22nd when a group of Kurdish terrorists masquerading as Turkish soldiers murdered 14 people -- most of them women and children -- in the village of Tasdelen, close to the border with Iraq.
- ^ a b "Sınırda 'Bölücü' Avı". Milliyet Gazetesi. Millet Haber Ajansı (Mil-Ha). 26 Şubat 1987. s. 9.
Hakkari'nin Uludere ilçesi Taşdelen köyünde üç köy korucusuna ait evleri basarak, 9'u kadın ve çocuk 14 kişiyi katleden yasa dışı örgüt mensubu teröristlerin yakalanabilmesi amacıyla operasyonlara ağırlık verildi.
- ^ "Sınırda harekat". Milliyet Gazetesi. Millet Haber Ajansı (Mil-Ha). 28 Şubat 1987. s. 13.
- ^ "1 yıl önce PKK'nın katlettiği 14 köylü anıldı". Hürriyet Gazetesi. 22 Şubat 2008. 31 Mart 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 31 Mart 2023.
- ^ "Taşdelen köyü anma töreni". Şırnak Emniyet Müdürlüğü. 23 Şubat 2020. 31 Mart 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 31 Mart 2023.