Tahtalu Muharebesi
Tahtalu Muharebesi, 1454-1483 Osmanlı-Macar Savaşı'nda evre.
| Tahtalu Muharebesi | |||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| 1454-1483 Osmanlı-Macar Savaşı | |||||||||
_-_pano.JPG) Semendire Kalesi | |||||||||
| |||||||||
| Taraflar | |||||||||
 Osmanlı Devleti |
 Macaristan Krallığı | ||||||||
| Komutanlar ve liderler | |||||||||
|
?? |
Matyas Corvinus | ||||||||
| Kayıplar | |||||||||
| Hafif | Ağır | ||||||||
1458 sonbaharında Fatih Sultan Mehmed'in Edirne'ye dönmesinin ardından Sırbistan topraklarına taarruza geçen Matyas Corvinus komutasındaki Macar ordusu Tahtalu (bugünkü Drvengrad yakınları) civarında bölgedeki Osmanlı birliklerince yenilgiye uğradı ve Tuna kuzeyine çekildi.[1] Bu suretle, Macar Krallığı'nın Sırbistan'ın Osmanlılarca tamamen ilhakını engelleyebilecek direnci kalmadı.
Muharebe öncesi
değiştir
Sırp Despotu Vılkoğlu Brankoviç'in 24 Aralık 1456'da, halefi (II. Mehmed'e 1457'de bağlılık yemini eden) Lazar Brankoviç'in de 20 Şubat 1458'de ölümüyle Sırbistan tahtında çıkan kargaşanın ardından, bu ülkeyi tamamen ilhak etmeyi hedefleyen II. Mehmed (kendisi Mora Seferi'ndeyken) Veli Mahmud Paşa komutasındaki ikinci bir orduyu da Sırbistan üzerine gönderdi. Mahmud Paşa da Güzelcehisar, Sivricehisar (Ostroviç), Böğürdelen (Šabač) ve Rudnik'i Osmanlı topraklarına kattı. Ramazan'ı Niş'te geçiren Osmanlı ordusu tekrar taarruza geçerek Ağustos ortalarında Güvercinlik'i de (Golubac) ele geçirdi. Ardından Tuna kuzeyine düzenlenen akından sonra, Veli Mahmud Paşa Üsküp'e gelerek Mora Seferinden dönen II. Mehmed'le buluştu.[2]
Muharebe
değiştirFatih Sultan Mehmed'in, Edirne'ye dönmesinin ardından ordunun kışlaklara dağılması emrine mukabil, Sadrazam Veli Mahmud Paşa Macar ordusunun Osmanlılar çekildikten sonra kış gelmeden saldırıya geçme ihtimaline binaen bir bölüm birliklerin seferber olarak silah altında tutulmasını sağladı.[3]
Sonbahara gelince filhakika Macar Kralı Matyas Corvinus komutasındaki Macar ordusu Tuna'yı aşarak Sırbistan'daki Osmanlı topraklarına girdi ve Mokra Gora-Uziçe bölgesinde Osmanlı kalesi Tahtalu civarına gelerek çevresini yağmalamaya başladı.
Bununla birlikte, Osmanlı ordusunun uzakta olduğu zannına kapılan Macar ordusu Veli Mahmud Paşa'nın bölgede bıraktığı ihtiyat birliklerinin baskınına uğradı ve meydana gelen muharebede ağır kayıplara uğrayarak süratle Tuna kuzeyine çekildi. II. Mehmed ve Veli Mahmud Paşa ise 1458 Aralık'ında Edirne'ye döndüler.[4]
Muharebe sonrası
değiştirTahtalu Muharebesi, her ne kadar doğrudan ana Osmanlı ordusu tarafından kazanılmış bir askerî çarpışma olmasa da, Sırbistan Despotluğu tarihi açısından kaydadeğer bir gelişme oldu. Nitekim, müteakip sefer mevsiminde önceki despot Lazar Brankoviç’in dul eşi Helena, Katolik Bosna Krallığı'nın hâkimiyetine girmek istemeyen Sırp halkının tercihine riayet ederek 20 Haziran 1459’da Semendire kalesini Osmanlılar’a teslim etti ve Sırbistan Despotluğu tarihe karıştı.
Kaynakça
değiştir- ^ ""A History of the Crusades", Kenneth Meyer Settons c.6, University of Wisconsin Press (1969), s. 324-325". 29 Aralık 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 29 Aralık 2021.
- ^ "The Sultan of Vezirs: The Life and Times of the Ottoman Grand Vezir Mahmud Pasha Angeloviů (1453-1474)", Theoharis Stavrides, Brill (2021), s.123-125
- ^ "The Grand Turk: Sultan Mehmet II - Conqueror of Constantinople, Master of an Empire and Lord of Two Seas", John Freely, Bloomsbury Publishing (2009)
- ^ "İslam Ansiklopedisi, "II. Mehmed" maddesi, Türk Diyanet Vakfı, Ankara (2003), c.28, s.398-399". 30 Temmuz 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 19 Mayıs 2022.