Tartışma:Bîrûnî

Milleti

Biz küçüklüğümüzden beri Biruni'nin Türk olduğunu bilerek büyüdük ve bir çok Türk kaynakta Biruni'nin Türk olduğu geçmektedir hatta burada da Türk olduğuna dair söylentiler olduğunu okudum ama yine de Fars kökenli diye geçiyor doğrusu nedir ?

--85.104.120.195 19:21, 5 Kasım 2009 (UTC)

Dili Biruni [1] (Chorasmian Iranian Language) --Pahlavannariman 17:53, 4 Mart 2010 (UTC)

Orta Asyalı Türk bilgini

Biruni Ora Asyalı bir Türktür. Orta Asyalı birinin Fars olmasına imkan yok zaten. Ama maddede Türk veya Fars gibi bir ifadeyi bırak yanlılıkta kendi aşmış bir şekilde Farstır ama Türk olduğunu iddia edenler de vardır yazıyor. Bu yanlışın değişmesi lazım. Erim Turukku (mesaj) 13:51, 19 Ekim 2013 (UTC)

Ben araştırdım ettim hep fikir alışverişinde bulundum BÎRÛNÎ TÜRK tür . Kendi kitabında bile ben Türk üm diyor açıkça. ama bunu kesin söylemesine rağmen illa bir fars yapma isteği var sinir oluyorum . Enes aktaş 1010 (mesaj) 21.57, 25 Ağustos 2022 (UTC)

Etnik Kökeni

Biruni kendi yazdığı Tahdidü nihayatil-emakin isimli eserinin mukaddimesinden kendisinin Türk olduğu anlaşılmaktadır. Söz konusu eserde şöyle bir ifade kullanmıştır: Ben ne Arabım‚ ne de Acem (Fars). Arap ve Acem dillerini ana dilimden sonra öğrendim. Adamın kendisi bile Fars olmadığını net bir şekilde söylerken neden burada Fars olarak geçtiğini anlamadım. Madyas (mesaj) 10:44, 28 Şubat 2015 (UTC)

fars/türk

türk olduğuna ilşkin herhangi kesin bir kaynak yok. eklenen kaynaklar da zaten bundan sözetmiyor, ailesiyle ilgili kesin bilgi yok diyor, dilinden sözediyor. VP:TBA'ya ve VP:GÜVEN'e uygun katkı yapılırsa iyi olur. --kibele 19:23, 10 Eylül 2015 (UTC)

Kesinliğe neye göre karar veriyorsunuz? Bana göre de Fars diyen hiçbir kaynak kesin olamaz. Biruni Fars olmadığını bizzat kendi söylemiştir. Kendisi Fars değilim derken ona Fars diyenler neye istinaden bunu söylüyor çok merak ediyorum doğrusu. Ayrıca kaynaklar arasında Zeki Velidi Togan da vardı, o direk olarak Türk olduğunu söylüyor ve kendisi saygın bir tarihçi ama siz hala güvenilir değil demeye devam ediyorsunuz, bunun üzerine başka bir güvenilir kaynak olarak Oxford'dan Biruni'nin Türklüğüyle ilgili bir kaynak ekledim, gayet kesin. Lutipri (mesaj) 19:46, 10 Eylül 2015 (UTC)

sizi diğer viki sürümlerini incelemeye davet ediyorum öncelikle. kesin olmayan durumlarda sizin yaptığınız gibi kesinmiş gibi eklemeler de yapılmıyor. tekrarlamayın ve burada diğer kullanıcıları fikir belirtmeye davet edin. --kibele 12:53, 24 Eylül 2015 (UTC)

Diğer Vikipedi sürümleri hakkında bilgim var, hepsi İngilizce Vikipedi endeksli çalışıyor. Sanki İngilizce Vikipedi çok doğruymuş gibi. İngilizce Vikipedi tamamen taraflı bir sürümdür. Vikipedi diğer sürümlere endeksli çalışmaz, diğer sürümlerde öyle diye yanlış da olsa bunu kabul mü etmemiz gerekiyor? Ayrıca Biruni'nin Türk olduğu kesindir, ortada belirsiz bir durum yok. Biruni bizzat kendi Fars olmadığını söylemiştir, ondan bin yıl sonra dünyaya gelen sözde tarihçilerin ona Fars demesinin hiçbir hükmü yoktur. Hem siz de davet edebilirsiniz ama bence siz İşine gelirse. Ben zaten geri alırım. havasındasınız. Ve 3 geri dönüş kuralının sınırına gelen sizsiniz, o yüzden tekrarlamaması gereken de sizsiniz. Ben daha aşmadım o yüzden tekrarlayabilirim, tabi Vikipedi kurallarını siz koymuyorsanız. Lutipri (mesaj) 14:17, 24 Eylül 2015 (UTC)

bu tip tartışmalı durumlarda madde eski durumuna getirilir ve tartışma sayfasına yönlendirilir. bu tarz geri almalar da üç geri dönüş kapsamında değerlendirilmez. bilginiz olsun. --kibele 20:19, 24 Eylül 2015 (UTC)

Bu tarzdan kastınız nedir? Lutipri (mesaj) 20:51, 24 Eylül 2015 (UTC)

Fars'tır

Ne gerek var Biruni'yi zorla Türkleştimeye çaşlişiyorlar ? Biruni % 100 Fars'tır. Xwedêda Ozyilmaz (mesaj) 13:50, 25 Ekim 2015 (UTC)

Biruni'nin Fars olmadığı çok açıktır. Neye dayanarak böyle iddialı bir tutum sergiliyorsunuz? Sökür (mesaj) 10:27, 12 Aralık 2015 (UTC)

kişinin türk olduğuna ilişkin kesin bilgi yoktur güvenilir kaynaklarda. türk de olabileceğine ilişkin bilgiye kaynaklarla maddede yer verilebilir ancak giriş bu şekilde değiştirilemez, bu yüzden geri alındı. --kibele 20:13, 13 Aralık 2015 (UTC)

Kayda geçmesi için yazıyorum. Değişiklikleri silen hizmetliylede yazıştık. Biruni' nin etnisitesi konusunda buradaki hiçbir katılımcı kesin konuşamaz. Kişinin Fars olduğuna dair 3 kaynak sunulmuş, ikisini buradaki kimse okuyamıyor. Britanicca'daki kaynağın yazarı da matematikçi. Matematikçiden tarih kaynağı gösteriliyor tamam. Benim kaynak gösterdiğim yabancı kişinin de ana bilim dalı fizikçi ama onunda Biruni' nin Türk olabilme iddiası dikkate alınmıyor. Türk profesörlerin yazılarını gösterdiğim kaynaklar sıfatlarına ve akademik yayınlarına bakılmaksızın taraflı bulunuyor. Sonuçta Biruni için her etnik tanımlama iddiadan öteye geçemez. Daha yazılacak çok şey var, ancak burada fikir tartışmasının olamıyacağı görülmekte. Karar verilmiş, Biruni Türk olamaz deniyor. Diğer arkadaşlara da sesleniyorum, şu an için yapacak bir şey yok.--Muratero 11:55, 14 Aralık 2015 (UTC)

bir yanlışı düzeltelim. 'biruni türk olamaz' denmiyor. iddia düzeyindeki konulara madde girişinde ve kesinmiş gibi yer verilemez deniyor. --kibele 15:49, 14 Aralık 2015 (UTC)

Madde girişinde yer verilemezse neden burada Fars yazıyor? Biruni'nin Arap ve Fars olmadığı su götürmez bir gerçektir çünkü bunu bizzat kendi demiştir. Biruni'nin etnik kökeniyle ilgili Biruni'nin kendisinden daha güvenilir bir kaynak varsa gösterin biz de yararlanalım. Sökür (mesaj) 17:12, 14 Aralık 2015 (UTC)

Orta yol bulunabilir mi diye soruyorum. Tamam madde girişinde Biruni' den Türk olarak bahsedemiyoruz, "Hayatı" başlığı altındaki bölümde "Türk kökenli olduğuna dair iddialarda bulunmaktadır." diyebilir miyiz tabi ki kaynakları göstererek? --Muratero 17:40, 14 Aralık 2015 (UTC)

VP:GÜVEN'e uygun kaynaklar söz konusu ise söz edilebilir. ancak bu türk olduğu iddia edilen her madde için geçerli değil elbette. ki bazı kullanıcıların katkılarına baktığımızda türk olmayan yok gibi bir şey. VP:MİLLİ ve VP:TBA önemli. --kibele 18:26, 14 Aralık 2015 (UTC)

Türk tarihi bir kişinin ilgi alanı olabilir ve bu yüzdendir ki sadece veya genellikle Türk tarihi ile ilgili değişikliklerde bulunabilir. Ama asıl bence size göre Türk olan kimse yok. Tamamen kendinize göre maddelerdeki Türk ibaresini silip atıyorsunuz. Hem de bunu Türk olduğu tartışmasız kişiler için bile yapıyorsunuz. Sökür (mesaj) 19:50, 14 Aralık 2015 (UTC)

İbn-i Salah da Kürt değil o zaman? güvenilmeyen kaynakta kendisi için Kürt denilmiş.--Muratero 21:16, 15 Aralık 2015 (UTC)

biruni

neden "biruni" şeklinde kullanmıyoruz? biruni şeklinde de yazılıyor her yerde. -MHIRM. 05.34, 11 Nisan 2019 (UTC)

Esenlikler Dilerim Israrla Biruni değişikligim tartışma kısmında da tartışılmasi rica edildi.

Öncelikle esenlikler dilerim arkadaşlar Benim burda değişiklik geçmişinde yaptığım aciklamada bahsettigim üzerine Biruni türk yapma çabam yok fars olmadigini da ortaya koyma gibi bir çabam da yok fakat ben buraya bir akademisyen olduğum için farklı görüşler ekliyor ve bunu ciddi kaynaklarla delillendiriyor ve iddia kelimesiyle birleştiriyorum buna rağmen hesabım engellenmeye calisiliyor tek bir görüş bu ortama yakismayacak derecede dayatilmaya çalışılıyor lütfen tartisalim pek çok konuda ve daha objektif içerikleri degisiklendirelim. Esenlikler Dilerim --Tourangarim (mesaj) 23.31, 27 Mart 2020 (UTC)

Ben biruni etnik köken kısmına Fars ve türk olduğu iddiaları mevcuttur kalıbının eklenmesi gerektiğini savunuyorum . Ve gerekçe olarak tek taraflı görüşler yerine objektif zengin bir içerik sunulması olarak gösteriyorum. Biruni'nin türk kökenli olduğunu iddia eden kaynaklar mevcuttur cümlesinin eklenmesini Kaynak olarak; Duman, Abdullah. "Biruni:İlmî Kişiliği, Tarih Anlayışı ve Yöntemi" (PDF). Türk Dünyası İncelemeleri Dergisi Cit x Sayı 2, Kış 2010. 8 Eylül 2017 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Haziran 2018. ^ Aşirov, Tahir. "Bîrûnî'ye Göre Hıristiyanlık". Milel ve Nihal, Cilt: 10 Sayı: 3 El Biruni. 25 Temmuz 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Haziran 2018. ^ Zeki Velidi Togan / Umumi Türk Tarihine Giriş (s. 90-94, 1946) ^ El-Âsâr'il-Bâkiye an'il-Kurûni'i-Hâli-ye s.52 El-Bîrûnî ^ Çubukçu, İbrahim Agâh. "Birunî". Ankara Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi Cilt 27, Sayı 1 , Yıl 1986. Erişim tarihi: 9 Şubat 2020. ^ Tümer, Günay. "Bîrûnî'nin Türkoloji İle İlgili Olarak Verdiği Bilgiler". Ankara Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi Cilt 22 Sayı 1, Yıl 1978. Erişim tarihi: 9 Şubat 2020. ^ Tahkiku ma li'l-Hind Biruni'nin Gözüyle Hindistan s.367 Ebu Reyhan El- Biruni ^ Bilim Tarihçisi Fuat Sezgin, konuşan: Sefer Turan, Timaş Yay., İstanbul 2010. S.102-107 Bu eserlerin sayfasına kadar öne sunduğum eserlerin eklenmesini rica ediyorum. Fars iddiasi da aynı kalipla kaynaklar eklenerek yazilmalidir Esenlikler dilerim . --Tourangarim (mesaj) 23.36, 27 Mart 2020 (UTC)

Hem haklısınız hem de haksız. Haklısınız çünkü sizin verdiğiniz akademik yayınlardan daha düşük seviyede akademik ya da sadece bazı yazarların ingilizce metinleri kaynak gösterilerek tarihi kişilerin Kürt, Fars gibi etnisitesi tanımlamakta sorun olmuyor. Ama kişilerin Türk olduğunu söylerseniz yukarıdaki yorumları okuduğunuzda anlayacağınız üzere Türk olduğuna dair kesin kaynak yok, kaynak eklersenizde verilen kaynaklar güvenilir değil gibi bahaneler üretilir. Bunun için vereceğiniz kaynakları çok iyi seçmenizde fayda var. Ama Türk olmadığını söylerseniz kaynağı sorgulayan yok. Örnek mi? Biruni'nin Fars olduğunu söyleyen kaynaklara bakalım. 5 nolu kaynak mesela David C. Lindberg'e atıfta bulunulmuş. Bu kişi bilim tarihçisi olarak kitap yazmış, Biruni'nin Fars kökenli olduğuna dair dayanağı ne? Yok tabiki yazmış geçmiş. Diğer kaynağın yazarı H. U. Rahman. Bu kişiyi tam çözemedim. Ama büyük ihtimalle, isim benzerliği yoksa Kaliforniya üniversitesi Jeofizik Bölümünde akademisyen gözüküyor. Yani tarihle alakalı değil. Diğer kaynak ENCYCLOPÆDIA BRITANNICA ise enteresan Yazarı Müslüman bilgin diyor, editörler ise Fars bilgin diye özet tanımlama yapıyor. İngilizce maddeye de baktım. 4 tane kaynak var Fars olduğuna dair. 2 tanesi İranlı diye yazmış, Fars dememiş ama genede Fars olduğuna dair kaynak gösterilmiş.

Encyclopædia Iranica diye site var. Onlarda Biruni hakkında madde yazmış. [ http://www.iranicaonline.org/articles/biruni-abu-rayhan-index Madde burada] Fars falan denilmemiş. Etnisite boş bırakılmış. Ben Biruninin etnisitesinin mevcut bilgiler ışığında giriş bölümünde yazılması taraftarı değilim. Müslüman bilgin olarak tanımlanması yeterli. gerçektende Biruninin etnisitesi mevcut bilgiler ışığında bilinemez sadece yorumlanabilir.--Muratero 11.52, 28 Mart 2020 (UTC)

Öncelikle esenlikler dilerim değerli yorumunuz için teşekkür ederim,Benim eklemede bulundugum kaynakların cogunlugunda türk ibaresi vardır bizzat biruni kendi eserinde köken kısmında zaten kendi kökeni'nin fars olmadıgını acem olmadıgını arap da olmadıgını belirtiyor bölge bir harzem bölgesidir.Ve biruni çağdaşlarının yazdıklarına bakılırsa ana dili türkçe olan bir insandır,Daha öncesi samaniler toplumuna baktıgımızda gene türklerle ilişkili bir toplum önümüze çıkar daha öncesine baktıgımız da sogdlara,Kaşgarlı mahmutun dediği üzerine türkleşmiş bir ulustur..Akademik manada bir iddia da bulunan iddialarını delillerle kanıtlayan içerikleri seçtim kafama göre eklemelerde bulunmadım değerli üstadım.Benim görüşüm,İslam bilgini olması köken iddiaları konusunda iddialar kısmında fars olabilir türk olabilir kürt olabilir arap olabilir kaynaklarının sıralanması en makulüdür..Ben biruniyi asla türk yapmıyorum bakın benim bu plartformda ki pek çok tavrımı devriyelerimiz yanlış anlamış,Ben kimseyi türkletştirmek istemiyorum ben ortaya konan binlerce akademik makalenin yüzlerce kitabın bir kayda değer görüş oldugunu savunuyorum bu kadar insan bu kadar şey paylaşmış bir çok islam bilgininin kaynaklarını delil olarak öne sürmüş belki osmanlı döneminde bile türk olarak kabul edilmiş bir adamın 2 3 tane kaynak ile oda 1 tanesi maleseft bilim tarihçisi değildir arapça ve farsçaya bir yatkınlıgı da yoktur eserlerini okudum iranica da kaynak gösterilen sahıstan bahsediyorum farsça bilmez efendim.Ne islam konusunda ne arap tarihi ne de fars tarihi konusunda doğru düzgün bilgisi olmayan bir insan başkalarının kaynaklarında birşeyler yakalayıp bu farstır deniyor.Ben ise fars iddiaları var türk iddiaları var kürt iddiaları var cümlelerinin kurulması taraftarıyım en başa islam bilgini konabilir.Ayriyeten ben bu plartformda gördüm çok şaşırdım.Revvadiler toplumu da yöneticileri de kültürü de çevresi de bir arap toplumudur hatta kürtleşmiş bir arap toplumu olarak geçiyor pekala .Rahatca revvadilere kürt deyip selcuklu bakiyesi olan türkmen atabeylikler üstüne kurulmuş hatta o atabeylikler tarafından yetiştirilmiş türkleşmiş bir ailenin kurdugu cocuklarına dahi türk isimlerinin verildigi eyyubiler devleti rahatlıkla kürt yapılabiliyor ben buna karşıyım kesin olmayan hiçbir konuda yok kürttür araptır farstır edatına karşıyım.İskitler den tutalım medlere sakalara sarmatlara kadar andronovo karasuk tagar kelteminar kültürüne kadar elimizde maleseft istilalar nedeniyle kütüphaneler yakılması nedeniyle yerleşimlerin savaş boyunca göçler boyunca hasar görmesi nedeniyle bir akademisyen olarak üzülerek söylüyorum ki elde yeterince delil yok kesin bir ifadeler kullanmak yerine iddialar kısmında yer verilmeli.Mesela iskitleri diyoruz :) hint avrupa toplumu deniyor sebep bölgelerinde incelendiginde farsçaya unsur birşeyler var e tabi ki olacak şuanda türkçemizin çoğunlugu islam nedeniyle arap kelimelerinden oluşmuyor mu ? R1a grubu mevcut burda a avrupa da da mevcut bu kan grubu bunlar kesin hint avrupalı deniyor.Ama aynı kan grubu dostum anadolu türklerinde de var hatta uygurlarda da var hatta biraz mogollar da da var hepimiz mi hint avrupalıyız ? Bu kürtlerin kart kurt teorisiyle onlar aslında dağ türküdür teorisine benziyor...Wikipedistlerimizin genel hatası yabancı plartformlardan doğru diye kabul ettikleri fakat taraflı kaynakları kaynak olarak alıp ve kendi çevreleri tarafından kabul gördüğü için onu doğru saymaları..Bu yanlıştır bu akademik olarak kesinlikle doğru değildir.Mesela avisenna,Çoğunluk bu adamın irani bir insan oldugunu söylüyor kendisinin farsça konustuguna dair bir delil yok ama sadece fars kısmına yer veriliyor türk kökenli iddialarına yer verilmiyor e bölgede peştunlar da vardı gene o dönemde niye bu adamın peştun oldugu ihtimali yok bölge sogd coğrafyası pers değil ki :) yani ortada bir bilgi kargaşalıgı ve kısırlıgı mevcut iskitlerden tutalım sakalara kadar medlere kadar hurrilere kadar etrüsklere kadar doğru düzgün araştırmalar yapılmadan ortaya konulmuş kimsenin İtiraz etmediği kısır kalmış yapılar mevcut...En azından yabancı wikipedialar böyle.Bizde olmasın biz bu işi doğru düzgün hakkını vererek yapalım.Esenlikler Dilerim...--Tourangarim (mesaj) 12.56, 28 Mart 2020 (UTC)

buraya birşeyler yazıp sonra da maddenin girişini istediğimiz gibi değiştirmiyoruz. çoklu tartışılmasını bekleyin. --kibele 13.44, 28 Mart 2020 (UTC)

• Sayın Tourangarim. Mesajınızın altına çok uzun cümleler yazmak, demek istediğinizin anlaşılmamasına sebebiyet verebilecektir. Burini maddesi özelinde kalmanızı önemle hatırlatmak istiyorum. --Muratero 14.02, 28 Mart 2020 (UTC)

"Sayın kibele. Biz akademik literatürde kesinleşmemiş konuşlarda,kaynaklar kısmını ekleyerek iddia edatını kullanırız.Bazı diyoruz çünkü topu topu wikipedia en de bile 3 tane kaynak sunulmuş ve 2 si yorum içermektedir..Sayfanız da çok güzel birşeyden bahsetmissiniz bazı kesimler tarafından wikipedia susturulamaz demissiniz ama siz pek çok konuda benim dediğim dedik çaldığım düdük diyorsunuz benim dediğim olacak diyorsunuz başka türlü düşünceler kabul edilemez diyorsunuz ortaya bir delil sunmuyorsunuz ben harici bir arkadaşla daha tartışmıssnız aradan yıllar geçmiş siz biruni kimliğine türk olamaz diye bir iddia da bulunulamaz tabi ki eklenebilir demissiniz kaynaklar sunulmuş ekleme yapılmamış.. Ben bizzat değerli akademisyenler tarafından sunulan 2 kaynak kadar olmasa da nacizane objektif deliller sunmak istiyorum...Ve bunu saygı ve sevgi çerçevesinde tartışmak istiyorum. Ben google scholar'da dahi toplasanız 7 8 tane biruni'nin fars olduğunu iddia eden kaynak çıkartırım buraya koyarım.Fakat gerek orta asya gerek türkiye de gerek bazı batılı ülkeler de akademik plartformlar da yazılan makaleleri incelerseniz biruni'nin özellikle türklüğünden en azından türkleşmiş bir insan olduğunu ama tepede bir islam bilgini oldugunu vurgularlar.Bakın bu plartform da fars oldugu iddia edilen kaynaklar arasında toplamda 3 tane kaynak var siz de bu uzun süreli değişiklik inatlaşmalarımızdan ötürü muhakkak birazcık bakıp fars kimliği arttırılabilir mi bir göz gezdirdiniz büyük ihtimal fakat bulunamamış,Fakat ben sunduğum kaynak sayısını arttırıyorum büyük ihtimalle türk olan bir insanı ben türk kökenli olduğunu iddia eden kaynaklar mevcut diyerek ekliyor bir insanı türk yapmıyorum bu da benim objektifliğimi gösteriyor siz wikipedia sayfanız da ki ana başlık ta yazdıgınız iddiayla burda ters düşüyorsunuz lütfen objektif olalım.. Buyrun bahsettiğim değişikliğin yapılmasını şu kaynaklarla gerekçelendiriyorum; ^ Duman, Abdullah. "Biruni:İlmî Kişiliği, Tarih Anlayışı ve Yöntemi" (PDF). Türk Dünyası İncelemeleri Dergisi Cit x Sayı 2, Kış 2010. 8 Eylül 2017 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Haziran 2018. ^ Aşirov, Tahir. "Bîrûnî'ye Göre Hıristiyanlık". Milel ve Nihal, Cilt: 10 Sayı: 3 El Biruni. 25 Temmuz 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Haziran 2018. ^ Zeki Velidi Togan / Umumi Türk Tarihine Giriş (s. 90-94, 1946) ^ El-Âsâr'il-Bâkiye an'il-Kurûni'i-Hâli-ye s.52 El-Bîrûnî ^ Çubukçu, İbrahim Agâh. "Birunî". Ankara Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi Cilt 27, Sayı 1 , Yıl 1986. Erişim tarihi: 9 Şubat 2020. ^ Tümer, Günay. "Bîrûnî'nin Türkoloji İle İlgili Olarak Verdiği Bilgiler". Ankara Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi Cilt 22 Sayı 1, Yıl 1978. Erişim tarihi: 9 Şubat 2020. ^ Tahkiku ma li'l-Hind Biruni'nin Gözüyle Hindistan s.367 Ebu Reyhan El- Biruni ^ Bilim Tarihçisi Fuat Sezgin, konuşan: Sefer Turan, Timaş Yay., İstanbul 2010. S.102-107 Esenlikler Dilerim... --Tourangarim (mesaj) 18.29, 28 Mart 2020 (UTC)

Çalışmaları

@ Hamza ALRECEBAĞA (mesaj) 08.36, 17 Eylül 2023 (UTC)