Tartışma:Cümlenin ögeleri
- Vikipedi bir ansiklopedidir, fakat bilinen ansiklopedi kavramının ÇOK DAHA GELİŞMİŞ bir versiyonudur. Eğer KLASİK ansiklopedi kavramı yeterli olmuş olsaydı ,VİKİPEDİ'nin varoluş gerekçesi kalmazdı. Üstelik Vikipedi'nin kuruluşunda ortaya konan kurallar DAHA DA GELİŞTİRİLSİN DİYE konulmuştur, kıyamete kadar sürecek Allah ayetleri olarak değil. Hiçbir ÖĞRENİCİNİN teknolojik yetersizlikler ve maliyet yüzünden siyah-beyaz minicik kalitesiz resimlerle dolu ve takılınan noktada hiçbir yardımın alınamadığı, koyu renkli ansiklopediler dönemine geri dönmek istediğini sanmıyorum.
Özgün araştırma kavramına gelelim. Burada yanlış anlaşılan ÇOK ÖNEMLİ BİR NOKTA VAR. ÖZGÜN ARAŞTIRMA ile ÖZGÜN ANLATIM kavramları tamamen farklıdır. Bunu açıklamaya çalışayım:
Siz bir konuda ciddi bir araştırma yaparsınız, bu araştırmanın sonunda çok ciddi sonuçlara ulaşırsınız. Mesela Türkçe dil bilgisindeki zaman sınıflamalarının tamamen yanlış olduğunu buldunuz diyelim. Gelecek zamanın hikayesinin birinci tekil şahsı “-ecektim” eki ile yapılır. Örneğin Gelecektim. Ancak bu olay ne zaman olmuştur ? GELECEKTE Mİ ? Elbette hayır ! Olay DÜN olmuştur. Hatta “Dün gelecektim, fakat bazı problemler ortaya çıktı, gelemedim, kusura bakma !” deriz. Dolayısıyla geçmiş zamanda yapılan bir eyleme GELECEK ZAMANIN HİKAYESİ denmesi tamamen yanlıştır. Bu hatanın ANA ZAMAN tayin edilirken yanlışlıkla -di ekinin yerine -ecek ekinin kullanılmasından kaynaklandığını buldunuz diyelim. Fakat bu önemli buluşu TÜRK EDEBİYAT DÜNYASI’NA arzedecek maddi imkanlara sahip olmadığınızdan duyuramış olun. Hiç olmazsa birkaç kişi duyup faydalansın diye bunu Vikipedi'ye koyadunuz diyelim. Bir VİKİPEDİST gelir ve bunu siler. BU VİKİPEDİSTİN yaptığı işlem TAMAMEN DOĞRUDUR !!! Çünkü yapılan çalışma bir ÖZGÜN ARAŞTIRMADIR ve sonuçları ilgili çevrelerce tasdik edilmemiştir. Mesela hala okullarda "Gelecek zamanın hikayesi" olarak öğretmeye devam ediyoruz. Maddeyi silen VİKİPEDİST tartışma sayfasına yaptığı açıklamada şunu yazar : Sevgili Vikipedi Katılımcısı. Yazdıklarını okudum ve fevkalade memnun oldum. Araştırmanızın sonuçlarının en kısa zamanda edebiyat dünyasında kabul görmesini can-ı yürekten diliyorum. Fakat bu ÖZGÜN ARAŞTIRMANIN yayınlanma yeri VİKİPEDİ değildir. Çünkü Vikipedi'nin beş temel kuralından olan "ÖZGÜN ARAŞTIRMALARIN YAYINLANMAMASI KURALI" maalesef bu makalenizin yayınlanmasını englliyor. İnternet son derece geniş bir yer. Lütfen kendinize uygun bir ortam bulun. Mesela bir site açın. Konuyla ilgili maddede sitenize bir bağlantı vermekten şeref duyarız. Saygılarımla.. Bu açıklamayı okuyan sözkonusu katılımcı, ilim ve kültür sahibi bir kişi olduğundan, bir teşekkür mesajı yazarak Vikipedi'deki bu maddesini KENDİ ELİYLE elbette SİLER.
Gelelim ÖZGÜN ANLATIM konusuna. Bir konuda bilgi verenlerin en iyi bilmesi gereken şey, BİLGİ ALMANIN ÇOK MALİYETLİ BİR İŞ OLUŞUDUR. Mesela Vikipedi'ye bir konuyu öğrenmek için girdiniz ve toplam 3 daktilo sayfası uzunluğundaki bir konuyu ÖĞRENMEK veya ANLAMAK amacıyla dikkatlice okudunuz. Toplam harcadığınız süre 1 saat olsun. Bu 1 saatin içinde o ansiklopedi maddesi size o konuda öğrenmek istediklerinizi ANLATMAYI veya ÖĞRETMEYİ becerememişse, 1 saat KAYBETMİŞSİNİZ DEMEKTİR. Ülkemizde bir insanın 1 saati, 2006 yılı için yaklaşık 15 MİLYON TL'dir. Bunun manası şudur: Eğer o ansiklopedi maddesini yılda 2000 kişi ziyaret ediyorsa, o maddenin yazarı bu ülkeye yılda 30 MİLYAR TL zarar vermiş demektir.
O halde bir ansiklopediyi diğerlerinden ayıran EN ÖNEMLİ ÖZELLİKLERDEN BİRİSİ, ansiklopedi maddelerinin ilgili konuyu anlatıyormuş veya öğretiyormuş GİBİ yapmamaları TAM AKSİNE GERÇEKTEN ANLATIYOR VE ÖĞRETİYOR olmalarıdır.
Konu anlatma ve öğretme olunca, devreye ÖZGÜN ANLATIM girer.
(YAZILI) ÖZGÜN ANLATIM: Bir konuyu, o konuda yazılanları okuyanlara DAHA İYİ ANLATABİLMEK ve ÖĞRETEBİLMEK için bugüne kadar geliştirilmiş BİLİMSEL teknikleri ETKİN ve YETKİN BİR BİÇİMDE kullanarak yapılan anlatıma ÖZGÜN ANLATIM denir.
Mesela “bir konunun gelişim aşamalarını ardı ardına gösterme” bir özgün anlatım tekniğidir. Bunu bilen bir kişinin, sayfasına olayın kademelerini gösteren bir FLAŞ ANİMASYON bağlantısı eklemesi, o kişinin özgün anlatım tekniklerinden birini kullandığını ve ansiklopedi için iyi bir iş yaptığını gösterir.
Benim katkıda bulunduğum sayfaya gelince...Burada HİÇBİR ÖZGÜN ARAŞTIRMA mevcut değildir!!!
Ne "Cümlenin öğelerine" yeni bir sınıflama getirilmiştir ve ne de NESNE konusunda bugüne kadar bilinmeyen bilgiler verilmiştir. Katkıda bulunduğum bu sayfanın en önemli özelliği,
20 000 saate yaklaşan bilimsel araştırma çalışmalarım sırasında zamanla öğrendiğim BİLİMSEL ÖZGÜN ANLATIM TEKNİKLERİNİ kullanmamdır . Mesela insan duyu organları çevereden her saniye binlerce bilgi alır. Bu bilgi alımının şampiyonu, bilgilerin ortalama % 93’ünü yalnız başına alan GÖZ’dür. Bu nedenle göz'e yönelik her türden katkı, öğrenme ve anlama artışına yolaçar. Dolayısıyla bir sayfaya resim eklemek, anlaşılmaya ve ÖĞRENMEYE çok ciddi bir katkı sağlar. Resmin seçim kriterlerini ise, elbette en iyi o konunun uzmanı bilir.
Vikipedi’de ise, BİLİMİN ortaya koyduğu özgün anlatım tekniklerinin KULLANILMASININ YASAK OLDUĞUNA DAİR BİR MADDE MEVCUT DEĞİLDİR !!! Aksine ÖZGÜN ANLATIMIN bütün bilimsel yollarının kullanılması şiddetle TAVSİYE EDİLMEKTE ve bu konuda önemli çabalar harcanmaktadır !!! Mesela yazının KOLAY OKUNABİLİĞİNİ sağlamaya yönelik her türden bilimsel çaba, birer ÖZGÜN ANLATIM tekniğidir ve bunu sağlamak için Vikipedi "Biçem el kitabının amacı, ansiklopediye tutarlı bir format kazandırıp kolay okunabilir hale getirmektir..." cümlesiyle başlayan koskocaman bir BİÇEM EL KİTABI bile hazırlamıştır.(Tekrar tekrar okumanızı şiddetle tavsiye ederim) Hatta bilimsel özgün anlatım metotlarını bırakın, insanlara “ANLATIMIM GÜZEL OLMAYACAK korkusuyla Vikipedi’ye yazmaktan SAKIN çekinmeyin, hemen yazmayı deneyin” biçiminde tavsiyeler, İRİ PUNTOLARLA yapılmaktadır.
Burada sizi yanıltan noktayı tahmin ediyor ve bu konuda da bir açıklama yapmak istiyorum. Bu açıklamamı lütfen bir kenara kaydedin, çünkü insan hayatı için çok önemli. Konumuz BİLGİ ÇEŞİTLERİ.
Ansiklopediler BİLGİ içerirler ve amaçları insanları bilgilendirmektir. NEDEN ?
Çünkü insan aklı kainatın en mükemmel varlıklarından birisi olmasına rağmen BİLGİ olmadan çalışmaz. Hatta KARAR ALMASI bile, ancak BİLGİ ile mümkündür. İşte BİLGİ, insan hayatı için bu nedenle bu derece önemlidir. Bu
- Büyük önemine,
- İnsan tarafından 24 saat boyunca kullanılmasına rağmen,
insanların BİLGİ’nin bizzat kendisi konusundaki bilgileri maalesef son derece azdır. Mesela BİLGİ’nin tanımını yapabilecek kimseye rastlayamazsınız. Ayrıca BİLGİNİN ÇEŞİTLERİ NELERDİR ? sorusuna da yanıt verecek pek kimse bulamazsınız. Peki bilginin çeşitleri nelerdir sorusuna bile yanıt veremeyen kişilerin, bir ansiklopedi maddesinde şu çeşit bilgiler yer almalıdır demeli midirler ???!!!
Bu doğrultuda kısca (YAZILI) bilgi çeşitlerini saymak istiyorum (Hatta bu konuda Vikipedi’ye bir madde yazmak istiyorum)
- TANIMLAR : İyi bir tanım, dünyanın bütün elmaslarının toplamından daha değerlidir. İsteyen herkese bunu kolaylıkla ispatlayabilirim.
- SINIFLAMALAR: Öğrenmeyi hızlandırmada tanımı bir kenara koyarsak “sınıflamalar kadar değerli bir bilgi çeşidi” mevcut değildir !!!
- ÖZELLİKLER: Büyüklük adını verdiğimiz özellikler başta olmak üzere, bizi ilgilendiren türden özellikler bu gruba girer.
- TEORİLER
- HİPOTEZLER
- FORMÜLLER: Tüm formüller ve formül içinde geçen elemanlar bu gruba dahildir.
- GRAFİKLER: Resim olmayıp bilgi veren grafik çeşitleri kastedilmektedir. Her türden tablo da bu gruba dahildir.
- İSPATLAR
- TEMELLENDİRMELER: Sosyal bilimler alanında ileri sürülen bir teorinin ispatlanmasına, fen bilimlerinin aksine ispatlama değil temellendirme adı verilir.
- MANTIK ZİNCİRLERİ: Bir grup bilgiden hareketle mevcut sonuca nasıl ulaşıldığını içeren bilgi çeşididir.
- ALTERNATİFLER: Çeşidi her ne olursa olsun bir bilinen bir bilgiye alternatif olan bilgilerdir. Örneğin bir AYNI VARLIĞIN binlerce çeşit tanımı yapılabilir ve bunların herbiri inanılmaz güzellikte ve değerde olabilir. Fakat bunlardan bir tanesi ilgili konuda tüm uzmanlarca temel tanım olarak seçilmişse öbür tanımların tamamı birden alternatifler grubuna girer. Mesela SANİYE’nin tanımı şöyledir: Sezyum-133 atomunun temel enerji durumunun hiperince düzeyleri arasındaki geçişe karşılık gelen ışınımın 9.162.631.770 periyotluk süresine eşit bir zaman birimi. Bu tanım Uluslararası Birimler Sistemi (SI: Système international d'unités)’ne ait tanımdır. Bunun dışında kalan mesela “Dakikanın 60’da birine saniye denir” gibi tanımlar, alternatif tanımlardır.
- İSTİSNALAR: İleri sürülen teori ve metotlar, ilgili oldukları sahanın bazen tamamını kapsamazlar. İşte bu kapsamadıkları kısmın bildirilmesi de apayrı bir bilgi çeşidini oluşturur. Mesela aritmetikteki bölme işlemi için şu denir: Tüm sayılar biribirine bölünelibir. İki durum istisna: Bir sayının sıfıra bölünmesi ve sıfırın sıfıra bölünmesi. İşte bu bilgi, bilgi çeşitlerinden istisnalar grubuna giren bir bilgidir.
- UYARILAR: Bu bilgi çeşidi de çok önemli bir bilgi çeşididir. Çünkü bu bilgi çeşidi olmasaydı, insanlık çok ciddi zararlara uğrardı. Mesela benim kompozit yapımında kullandığım bir kimyasal şişesinin üstünde şöyle yazıyordu: Dikkat, KÖR EDİCİDİR ! Kesinlikle gözlüksüz çalışmayınız. Kilitli dolapta saklayınız ve çocuklardan uzak tutunuz. Uyarı bilgilerinin önemli bir kısmını da, bir konuda DİKKAT EDİLECEK HUSUSLAR oluşturur. Bu tip bilgiler insanları ve milletleri katrilyonlarla ifade edilecek zararlardan korur. Topu topu belki de bir cümledirler, fakat KISA OLUŞLARI insanlara inanılmaz büyüklükte faydalar sağlamalarına engel değildir. Bu nedenle özellikle matematik, fizik gibi temel bilimler kitapları ile, eğitim ve meslek kitaplarının neredeyse her sayfasında bu bilgi çeşidinden bir bilgiye rastlamak mümkündür. Kısaca en yaygın bilgi çeşitlerinden birisini bu uyarılar oluşturur.
- METOTLAR: Öncelikle bir şeyin hangi sırayla ve nasıl yapıldığına dair bilgiler bu gruba girer.
- MALZEME BİLGİLERİ: Kısaca NEYDEN YAPILMIŞTIR sorusuna cevap veren bilgilerdir ve özellikle üretime yönelik zihin yapısına sahip kişiler için gerçekten önemli bir bilgi sınıfıdır. Örneğin “kırmızı” neyden yapılmıştır, “sevgi” neyden yapılmıştır, “koşma” neyden yapılmıştır ?
- AÇIKLAMALAR: Bunlar da tıpkı mantık zincirleri gibi birkaç bilgi çeşidinin bir araya getirilmesi ile oluşturulan ve çok yaygın kullanılan bilgi çeşitleridir. Her türden notlar, parantez içi açıklamaları, dipnotlar ve açıklama diye başlayan bilgiler bu gruba girer. İçlerinde genellikle hipotezler, uyarılar, istisnalar, ispatlar ve alternatifleri barındırırlar.
Bu önemli açıklamadan sonra konumuza dönelim...İnsanların çoğu “ansiklopedi maddelerinde yaygın kullanılan bilgi çeşitlerine” aşina olduklarından ve bilgi çeşitlerini BİLMEDİKLERİNDEN ansiklopedi maddelerinde DAHA AZ kullanılan bir bilgi şekline rastladıklarında şaşırmaktadırlar.
Oysa bir bilgi çeşidinin ansiklopedilerde DAHA AZ kullanılıyor oluşu, o bilgi çeşidinin ansiklopedilerde ASLA KULLANILMAMASI GEREKTİĞİ anlamını taşımaz. Benim Nesneler konusunda yaptığım açıklama ise tanımlar, ispatlar, metotlar, istisnalar, uyarılar ve açıklamalar gruplarına dahildir. En basit anlatımıyla UYARILAR grubuna girmektedir.
Çünkü herkese ispat edebileceğim gibi, CÜMLE ÖĞELERİNİN bulunması çalışması sırasında nesneyi ayrı bir ANA CÜMLE ÖĞESİ zannetmek, özellikle yabancı dil öğrenimine büyük bir sekte vurmaktadır ve ülkemizin her yıl yabancı dile harcadığı paranın trilyonlarca lirasının boşa gitmesine sebep olmaktadır. Üstelik bu sorunu bilen ve İLK DEFA parmak basan sadece ben değilim ki. Mesela Sayın Mustafa Haşim Polat, sadece “yabancı dilde cümle çözümlemesi” olayındaki yanlışlıklara parmak basmak için ÖZGÜN ANLATIM metoduyla bir KİTAP YAZMIŞTIR. “İngilizce’nin Yarısı” isimli bu kitabı okumanızı şiddetle tavsiye ederim. Dolayısıyla CÜMLENİN ÖĞELERİ konusunu araştıran bir kişiye bu HAYATİ meseleyi hatırlatmaktan ve bu kişinin fazla derine girmeden bu sıkıntıdan kurtulmasını sağlamaktan DAHA DOĞAL ne olabilir ? Vikipedi’de bilgi çeşitlerinden herhangi birinin kullanılmasının yasaklandığına dair bir yazı da mevcut değildir üstelik. Uyarı ismiyle sınıflanabilecek bilgi çeşitlerine ise, ansiklopedilerde sık sık rastalanır. Mesela Vikipedi’nin ana sayfasında bile birçok uyarı ve açıklamaya rastlarsınız : )))
Bu açıklamaların ve ISPATLARIN ışığında, sayfayı tekrar eski haline çevirMEMEnizi önemle rica ediyor, bir konuda karara varabilmek için zannedilenden çok daha fazla bilgi toplamanın gerekliliğini bir kez daha hatırlatıyor, açıklamayı sonuna kadar okumakta gösterdiğiniz sabır için özellikle teşekkür ediyor ve saygılar sunuyorum.
akıl makinesinin benzini
Maddenin 26 mart 2006 tarihli hali
değiştir- vikipedi bir ansiklopedidir ve beş temel taşında da görülebileceği gibi özgün araştırmalara yer vermez. yazıdaki yorum kısımlarını, imzayı ve ilgisiz fotoğrafı çıkartıyorum. konuyla ilgili yorumlarınızı burada, yani tartışma sayfasında yapabilirsiniz. lütfen maddelere yalnız ansiklopedik bilgi eklemeye özen gösterin. --kibele 08:32, 29 Eylül 2006 (UTC)
- *madde geçmişini inceleyince 26 mart 2006'dan sonraki eklemelerin maddeyi geliştirmeye değil, dağıtmaya ve bozmaya yönelik olduğunu görüyorum. aslında o sürüme geri çevirmek en mantıklısı olabilir. --kibele 08:42, 29 Eylül 2006 (UTC)
- Kibele'ye katiliyorum son eklemelerin maddeyi gelistirmis gibi durmuyor. Anlatim ansiklopedik bir dilde degil ve gereksiz orneklemeler var. Citrat 22:44, 29 Eylül 2006 (UTC)
- Ayrıca anlamsız büyük harf kullanımları ve kalın yazılar ile ???!!! tarzı noktalama işaretleri hem yazının okunmasını zorlaştırıyor hemde kötü görünüyor ve ciddiyetsizlik katıyor. — Bu imzasız yazı Remataklan (mesaj•katkılar) tarafından eklenmiştir.
- madde 'tartışma sayfasında tartışmadan değiştirmeyin' diye değiştirilmiş. vikipedi'nin temel ilkelerinin tartışılacak bir yanı yok. yukardaki yorumlar yeterince açık. maddeyi ansiklopedik haline çeviriyorum. burası eğitim ve öğretim yöntemlerinin tartışılacağı bir yer değil. --kibele 09:13, 2 Ekim 2006 (UTC)
- Maddenin şu anki hali ansiklopediklikten uzak. Vikipedi:Vikipedi ne değildir sayfasında belirtildiği gibi Kişisel çalışmalar Vikipedi'de yer alamaz. Ayrıca anlatım dilinin ansiklopedik olması gerekiyor --Ugur Basakmesaj 09:18, 2 Ekim 2006 (UTC)