Triklinik kristal yapı

(Triklinik sayfasından yönlendirildi)

[1]

Triklinik kristal sistemi

değiştir

Kristal kafes yapılarından birisidir.

Bu sistemde a, b ve c eksenleri farklı boylarda, bunlar arasındaki açılar da 90o den farklıdır. Pinacoidal sınıfındaki simteri merkezi dışında başka hiçbir simetri unsuru yoktur.

a≠b≠c ve α≠β≠γ≠90° olmalıdır.

Kristal sınıfı

değiştir

Triklinik sistemin, pedial ve pinacoidal olmak üzere iki kristal sınıfı vardır.

Sınıf A2 A3 A4 A6 Simetri Düz. Simetri Mer. Hermann-Mauguin 3D Gösterimi
Pedial Yok Yok Yok Yok Yok Yok 1 http://webmineral.com/crystal/Tri_1.shtml 19 Haziran 2017 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
Pinacoidal Yok Yok Yok Yok Yok Var -1 http://webmineral.com/crystal/Tri_-1.shtml 19 Haziran 2017 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.

Triklinik kristal yapısına sahip bazı mineraller

değiştir

Kimyasal Bileşimi, NaAlSi3O8
Kristal Sistemi, Triklinik
Kristal Biçimi, Kristalleri levhamsı ya da prizmatik; masif, kompakt, lifsi
Sertlik, 6
Özgül ağırlık, 2.6 - 2.63
Dilinim, {110} ve {1-10} mükemmel, {001} iyi
Renk ve Şeffaflık, İnci beyazı, nadiren sarı ve gri; Şeffaf - şeffaf degil
Parlaklık, İpeksi
Ayırıcı Özellikleri, İnci rengi, dilinimi ve sertliği

Kimyasal Bileşimi, (Ca,Mn,Fe,Mg)3Al2BSi4O15(OH)
Kristal Sistemi, Triklinik
Kristal Biçimi, Kristalleri levhamsı, kama şekilli; masif, lamelli; bazen tanesel
Sertlik, 6.5 - 7
Özgül Ağırlık, 3.26 - 3.36
Dilinim, {100} iyi, {001}, {110}, {011} zayıf
Renk ve Şeffaflık, Mor - kahverengi; sarımsı veya gri; Şeffaf - yarı şeffaf
Çizgi Rengi, Renksiz
Parlaklık, Camsı
Ayırıcı Özellikleri, Rengi, kristal formu
Bulunusu, Kontakt metamorfizma veya metasomatizma geçiren karbonatlı kayalarla, granitlerdeki boşluklarda oluşur. Kalsit, kuvars, prehnit, zoisit, aktinolit, hedenbergit, andradit gibi minerallerle birlikte bulunur.

Kimyasal Bileşimi, Al2SiO5
Kristal Sistemi, Triklinik
Kristal Biçimi, Kristalleri ince-uzun, yassı, yapraklanmalı; c-eksenine paralel uzamış; masif, bazen lifsi; ışınsal agregatlar halinde.
İkizlenme, {100} yüzeyinde yaygın.
Sertlik, 4 - 7.5
Özgül Ağırlık, 3.53 - 3.67
Dilinim, {100} mükemmel, {010} belirgin
Renk ve Şeffaflık, Çoğunlukla mavi; bazen beyaz, gri, yeşil, sarı, pembe ve siyaha yakın; şeffaf-yarı şeffaf
Çizgi Rengi, Renksiz
Parlaklık, İnci parıltılı, camsı
Ayırıcı Özellikleri, Mavi rengi, laminalı kristal formu, yönlere göre değişen sertliği ve mükemmel dilinimi
Bulunuşu, Disten, tipik olarak bölgesel metamorfik şist ve gnayslarda, granat, stavrolit, mika ve kuvars mineralleri ile birlikte bulunur. Ayrıca, pegmatitlerde ve kuvars damarlarında da oluşabilir.

Pektolit

değiştir

Kimyasal Bileşimi, NaCa2Si3O8OH
Kristal Sistemi, Triklinik
Kristal Biçimi, İğnemsi ya da lifsi kristallerin meydana getirdiği ışınsal agregatlar halinde
Sertlik, 4.5 -5
Özgül Ağırlık, 2.74 - 2.88
Dilinim, {100} ve {001} mükemmel
Renk ve Şeffaflık, Renksiz, beyaz; Şeffaf-yarı şeffaf
Parlaklık, Camsı, ipeksi
Ayırıcı Özellikleri, İğnemsi formu ve dilinimi
Bulunuşu,Tipik olarak zeolitle birlikte bazalt ve benzeri kayaların boşluklarında oluşur.

Kimyasal Bileşimi, MnSiO3
Kristal Sistemi, Triklinik
Kristal Biçimi, Kristalleri levhamsı ya da prizmatik; masif, kompakt, lifsi
Sertlik, 5.5 - 6.5
Özgül Ağırlık, 3.57 - 3.76
Dilinim, {110} ve {1-10} mükemmel, {001} iyi
Renk ve Şeffaflık, Pembe, gül kırmızısı, kahverengimsi kırmızı, nadiren sarı ve gri; Şeffaf - yarı şeffaf
Parlaklık, Camsı
Ayırıcı Özellikleri, Pembe rengi, dilinimi ve sertliği
Bulunuşu, Hidrotermal damarlardaki manganez yataklarında oluşur. Ayrıca manganez içeren sedimanter kayaların bölgesel metamorfizması sonucu oluşur.

Üleksit

değiştir

Kimyasal Bileşimi, NaCaB5O9 .8H2O
Kristal Sistemi,Triklinik
Kristal Biçimi, Genellikle iğnemsi kristalli; merceksi ya da nodüler, ışınsal, pamuk yumağı şekilli
Sertlik, 2.5
Özgül Ağırlık, 1.955
Dilinim, {010} mükemmel, {1-10} iyi
Renk ve Şeffaflık, Beyaz, renksiz, ipeksi; şeffaf
Parlaklık, Camsı
Ayırıcı Özellikleri, Pamuk yumağı şekli, düşük yoğunluğu, soğuk suda çözünmeyip sıcak suda çözünmesi

Bulunuşu, Boraks yataklarının bulunduğu alanlardaki sedimanter kayalarda genellikle kolemanit ile birlikte bulunan bir evaporit mineralidir.

Vollastonit

değiştir

Kimyasal Bileşimi, CaSiO3
Kristal Sistemi, Triklinik
Kristal Biçimi, Kristalleri çoğunlukla levhamsı veya kısa prizmatik
İkizlenme, {100} üzerinde olağan
Sertlik, 4.5 - 5
Özgül Ağırlık, 2.87 - 3.80
Dilinim, {100} mükemmel, {001} iyi, {-102} iyi
Renk ve Şeffaflık, Beyaz, grimsi, nadiren renksiz ve çok soluk yeşil; Şeffaf - yarı şeffaf

Parlaklık, Lifsi olduğunda ipeksi

Ayırıcı özellikleri, rengi, dilinimi, kristal formu, silisin ayrılması ile hidroklorik asitte çözünmesi

Bulunuşu, Silisli kireçtaşlarının kontakt metamorfizması ile yaygın olarak oluşur. Ayrıca yüksek mertebeli bölgesel metamorfik kayalarda ve ksenolitler halinde, bazı alkali magmatik kayalarda da bulunabilir.

Triklinik kristal yapıda düzlemler arasındaki mesafe

değiştir
1/dhkl2=1/ϑ2(S11.h2+S22.k2+S33.l2+2.S12.h.k+2.S23.k.l+2.S13.h.l)

Bu denklemde "Sxx" ile verilen kısaltmalar;
S11=b2.c2.sin2α
S22=a2.c2.sin2β
S33=a2.b2.sin2γ
S12=a.b.c2(cosα.cosβ-cosγ)
S23=a2.b.c(cosβ.cosγ-cosα)
S13=a.b2.c(cosγ.cosα-cosβ)

Kaynakça

değiştir
  1. ^ "Triclinic". 3 Mart 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Aralık 2012. 

https://web.archive.org/web/20130411013929/http://www.mta.gov.tr/v2.0/madenler/mineraller/
http://webmineral.com/crystal/Triclinic.shtml 3 Mart 2017 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
http://www.minerals.net/MineralMain.aspx 20 Aralık 2012 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.