Tubaca
Tubalar dili, Türk Dili içinde Altay Cumhuriyetinde ve Dağlık Altayda, Altay krayda konuşulan Türkçedir. Kıpçak Türkçesi grubuna ait olduğu yönündeki tartışmalar devam etmektedir. Kazak Türkçesi ile de benzerlik göstermektedir. Ayrıca Tubalar dilinde Güney Altay ile ilgili ve Kuzey Altay'da bulunmayan özellikler vardır. Tubalar kendilerine Tuba ve Tuma demektedirler. Tubalar 1500 kişi kadardır. Konuşan sayısı ise çok düşüktür.
Tubaca | |
---|---|
Tuba, Tuma | |
Bölge | Altay Cumhuriyeti, Altay Krayı |
Etnisite | 229 |
Konuşan sayısı | 55,720 (2010)Konuşan sayısı |
Dil ailesi | Türk dilleri
|
Yazı sistemi | Kiril alfabesi |
Resmî durumu | |
Resmî dil | Rusya |
Dil kodları | |
ISO 639-2 | alt |
ISO 639-3 | atv – Kuzey Altayca |
Özellikler
değiştirİlk pozisyonda b- değişimi görülür. m-, а j- burundan (dahil düşmüş) ń-,
Mesela: börü (мöрÿ) > mörü (мöрÿ) 'kurt', jağmır > ďaŋmır (jаҥмыр) > ńaŋmır (њаҥмыр).
Ayrıca günümüz Tuva Cumhuriyeti eskiden Tuba olarak bilinmekteydi. Tubaların Tuva bölgesinden göç edip diğer Türk toplulukları ile kaynaşıp dil özelliklerinde biraz değişim gerçekleşmiştir.
Alfabe
değiştir2010 yılında Tubaların diline özel alfabe sistemi geliştirilmiştir[1]..
А а | Б б | В в | Г г | Ғ ғ | Д д | Ј ј | Е е | Ё ё | Ж ж | Җ җ | З з |
И и | Й й | К к | Қ қ | Л л | Љ љ | М м | Н н | Ҥ ҥ | Њ њ | О о | Ӧ ӧ |
П п | Р р | С с | Т т | У у | Ӱ ӱ | Ф ф | Х х | Ц ц | Ч ч | Ҷ ҷ | Ш ш |
Щ щ | Ъ ъ | Ы ы | Ь ь | Э э | Ю ю | Я я |
Edebiyat
değiştir- Тубаларские этюды. / Ред. Сергей Георгиевич Татевосов, М.: ИМЛИ РАН, 2009. ISBN 978-5-9208-0350-4
Kaynakça
değiştir- ^ русско-тубаларский разговорник, А. С. Тодожокова, А. С. Кучукова, Горно-Алтайск, yayınevi: «Алтын-Туу», 2019, s. 120
Dış bağlantılar
değiştir- Altay Dil ve Edebiyatı Bölümü Dağlık-Altay Devlet Üniversitesi
- Алтайский язык в проекте ETHEO (Kısaca gramer ve fonetik, etnik gruplar)