Ulusal Bilim Olimpiyatları
Ulusal Bilim Olimpiyatları, TÜBİTAK'ın Türkiye'de düzenlediği 2 aşamadan oluşan sınavlardır. Her yıl astronomi-astrofizik, matematik, fizik, kimya, biyoloji, bilgisayar, ortaokul matematik ve ortaokul bilgisayar dallarında Bilim Olimpiyatları'nı düzenlemektedir. 1. aşamayı geçenler yapılan 2. aşama sınavına girerler. Bu sınavda başarılı olan öğrencilere 4 altın, 8 gümüş ve 12 bronz olarak madalya verilir. Aynı zamanda sınavda başarılı görülen öğrenciler, takım seçme sınavına çağrılır ve bu aşamanın sonunda 6 branşta ulusal takım seçilir. Bu öğrenciler Türkiye'yi dünyada Uluslararası Bilim Olimpiyatları ve Bölgesel Bilim Olimpiyatları'nda temsil eder.[1]
Birinci aşama sınavı
değiştirBirinci aşama sınavları ülke çapında 2020 yılı itibarıyla 81 il merkezinde ve KKTC’de önceden belirlenip ilan edilen tarihlerde düzenlenir. Birinci Aşama Sınavı Soruları çoktan seçmeli olarak TÜBİTAK tarafından yetkilendirilen Olimpiyat Komitesi tarafından hazırlanır. Sınav detayları aşağıdaki tabloda verilmiştir.[2]
| Sınıf | Dal | Soru Sayısı | Sınav Süresi |
|---|---|---|---|
| Hazırlık, 9, 10 ve 11 (lise son sınıflar katılamaz) | Matematik | 32 | 180 dk. |
| Bilgisayar | 50 | 150 dk. | |
| 8, Hazırlık, 9, 10 ve 11 (lise son sınıflar katılamaz) | Fizik | 25 | 210 dk. |
| Kimya | 50 | 150 dk. | |
| Astronomi-Astrofizik | 25 | 210 dk. | |
| Biyoloji | 100 | 150 dk. | |
| 5, 6, 7, 8. sınıf | Ortaokul Matematik | 32 | 180 dk. |
| Ortaokul Bilgisayar | 30 | 90 dk. |
Yaz kampı
değiştirBirinci aşama sınavında başarılı olan öğrenciler, ikinci aşama sınavına hazırlık amacıyla yaz okuluna katılarak alanında yetkin akademisyenler tarafından eğitim görmektedir. Yaz okulu (ağustos/eylül aylarında) iki hafta sürmektedir ve hemen arkasından komite başkanları tarafından talep edilmesi durumunda öğrenciler, kasım ayında düzenlenen ve bir hafta süren kasım kampına davet edilmektedirler.[3]
İkinci aşama sınavı
değiştirBilim Olimpiyatları ikinci aşama sınavına doğrudan başvuru yoktur. Birinci aşama sınavı sonucuna göre başarılı olan öğrenciler ikinci aşama sınavına çağrılırlar. İkinci aşama sınavı yazılı ve/veya uygulamalı yapılabilir. İkinci aşama sınavı soruları TÜBİTAK tarafından yetkilendirilen Olimpiyat Komitesi tarafından hazırlanır. Sınav sonucu değerlendirmeler, genel sıralama dikkate alınarak belirlenen taban puanları üzerinden yapılır. Sınav sonucuna göre ilgili Olimpiyat Komitesi tarafından başarılı öğrenciler ulusal düzeyde madalya almaya hak kazanırlar ve Kış Okuluna davet edilirler.[4]
Kış Kampı
değiştirBilim Olimpiyatları Kış Kampı, Bilim Olimpiyatları İkinci Aşama Sınavı'ndaki performansına göre katılmaya davet edilen öğrenciler için iki hafta süren bir bilimsel zenginleştirme programıdır. Öğrenciler, Türkiye’nin her yerinden diğer öğrenciler ve konunun uzmanı akademisyenlerle birlikte çalışarak seçtikleri disiplinde yoğun ve ileri düzey teorik/pratik eğitim almaktadırlar. Bilimde daha ileri çalışmalar ve kariyer için harika bir başlangıç olan Kış Okulu, Takım Seçme Sınavları'na hazırlık niteliğindedir.[5]
Takım Seçme Sınavları ve Takım Kampları
değiştirKış Okulu sonrasında yapılan Takım Seçme Sınavları ve gerekli görülmesi durumunda Yaz Okulu, İkinci Aşama ve Kış Okulu sınav sonuçları da dikkate alınarak, Bölgesel veya Uluslararası Bilim Olimpiyatlarında Türkiye'yi temsil edecek takımlar ilgili Olimpiyat Komitelerinin görüşleri doğrultusunda belirlenerek GYK tarafından değerlendirilir ve Başkanlık onayı sonrası kesinleşir. Takım Seçme Sınavları sonunda belirlenen takımlar ilgili Olimpiyatların katılım tarihine kadar Olimpiyat Komitelerince belirlenen tarihlerde kısa süreli takım kamplarına alınırlar. Bu kamplarda öğrenciler alanının uzmanı akademisyenlerden teorik ve/veya pratik dersler alırlar. Kamplar seviye olarak Kış Okulu’nun da üstüne çıkmaktadır. Program kapsamında öğrencilerin yetiştirilmesine yönelik yapılan her türlü çalışma Olimpiyat Komitelerince BİDEB ile koordineli olarak yürütülür.[6]
Bölgesel Bilim Olimpiyatları
değiştirBilim Olimpiyatları bölgesel yarışmalar olarak da düzenlenmektedir. Dünyanın çeşitli bölgelerinde her yıl çeşitli dallarda bölgesel bilim olimpiyatları yapılmaktadır, Türkiye bunlardan belli başlılarına Uluslararası Bilim Olimpiyatları'na hazırlık amacıyla katılmaktadır. Bunlar Balkan Bilgisayar Olimpiyatı, Avrupa Genç Bilgisayar Olimpiyatı, Asya Fizik Olimpiyatı, Avrupa Fizik Olimpiyatı, Mendeleev Kimya Olimpiyatı, Balkan Matematik Olimpiyatı, Akdeniz Matematik Olimpiyatı, Avrupa Kızlar Matematik Olimpiyatı ve Genç Balkan Matematik Olimpiyatıdır [7]
Uluslararası Bilim Olimpiyatları
değiştirUluslararası Bilim Olimpiyatları'na katılımın amacı, T.C. vatandaşı olan ortaokul veya lise öğrencilerini doğa bilimlerinde çalışmalar yapmaya özendirmek, onların çalışmalarını yönlendirmek ve bu alanlarda eğitim olanakları sağlayarak gelişmelerine katkıda bulunmak, Uluslararası Bilim Olimpiyatları'nda Türkiye'yi temsil edecek öğrencileri seçmek, yarışmalara hazırlamak ve katılımlarını sağlamaktır. Bu olimpiyatlar Uluslararası Matematik Olimpiyatı, Uluslararası Fizik Olimpiyatı, Uluslararası Kimya Olimpiyatı, Uluslararası Bilgisayar Olimpiyatı, Uluslararası Biyoloji Olimpiyatı ve Uluslararası Astronomi - Astrofizik Olimpiyatıdır.[8]
Ödüller ve Olanaklar
değiştirPara Ödülü
değiştir2202 Bilim Olimpiyatları Programı kapsamında İkinci Aşama sınavı sonucunda ulusal düzeyde derece alan öğrenciler ile uluslararası olimpiyatlara katılarak derece alan öğrencilere aşağıdaki tutarlarda para ödülü verilir:[9]
| Ulusal Bilim Olimpiyatı | Uluslararası Bilim Olimpiyatları | ||
|---|---|---|---|
| Madalya Türü | Liseler için Ödül Miktarı(TL) | Ortaokul için Ödül Miktarı(TL) | Ödül Miktarı(TL) |
| Altın Madalya | 10.000 | 6500 | 30.000 |
| Gümüş Madalya | 8000 | 5500 | 24.000 |
| Bronz Madalya | 6000 | 4500 | 18.000 |
| Mansiyon | 12.000 | ||
Üniversiteye Yerleşmede Ek Katsayı Uygulaması
değiştirAstronomi-Astrofizik, Bilgisayar, Biyoloji, Fizik, Kimya ve Matematik sınav dallarında Türkiye genelinde dereceye giren öğrenciler, katıldıkları ilk Üniversite Giriş Sınavı’nda bir defaya mahsus olmak üzere, aldıkları dereceye göre ek katsayı uygulamasından yararlanırlar. Uluslararası Bilim Olimpiyatları'nda altın, gümüş ya da bronz madalya kazanan lise öğrencileri, katıldıkları ilk Üniversite Giriş Sınavı’nda bir defaya mahsus olmak üzere, aldıkları madalyaya göre ek katsayı uygulamasından yararlanırlar.[9]
| 2022 Yılı Ek Katsayı Uygulaması | ||
|---|---|---|
| Uluslararası Bilim Olimpiyatları'nda derece alan öğrenciler İçin üniversiteye ilk giriş sınavlarında uygulanan ek katsayılar | Altın Madalya Alanlara | 0.06 |
| Gümüş Madalya Alanlara | 0.05 | |
| Bronz Madalya Alanlara | 0.04 | |
| Ulusal Bilim Olimpiyatları'nda derece alan öğrenciler İçin üniversiteye ilk giriş sınavlarında uygulanan ek katsayılar | Altın Madalya Alanlara | 0.035 |
| Gümüş Madalya Alanlara | 0.03 | |
| Bronz Madalya Alanlara | 0.025 | |
| 2022 Yılı Ek Puan Kullanılabilecek Bölümler | |
|---|---|
| Bilgisayar | Bilgisayar bilimleri, bilgisayar mühendisliği, bilgisayar teknolojisi ve bilişim sistemleri, bilişim sistemleri mühendisliği, bilişim sistemleri ve teknolojileri, ekonometri, elektrik-elektronik mühendisliği, elektronik mühendisliği, elektronik ve haberleşme mühendisliği, istatistik, istatistik ve bilgisayar bilimleri, kontrol ve otomasyon mühendisliği, matematik ve bilgisayar bilimleri, matematik-bilgisayar, mekatronik mühendisliği, mühendislik programları, mühendislik ve doğa bilimleri programları, yapay zeka mühendisliği, yapay zeka ve veri mühendisliği, yazılım mühendisliği |
| Biyoloji | Beslenme ve diyetetik, biyokimya, biyoloji, biyomühendislik, biyosistem mühendisliği, biyoteknoloji, diş hekimliği, eczacılık, genetik ve biyomühendislik, gıda mühendisliği, kimya-biyoloji mühendisliği, moleküler biyoloji ve genetik, mühendislik ve doğa bilimleri programları, orman mühendisliği, su ürünleri mühendisliği, tarımsal biyoteknoloji, tarımsal genetik mühendisliği, tıp, veteriner, zootekni |
| Fizik | Astronomi ve uzay bilimleri, elektrik-elektronik mühendisliği, elektrik mühendisliği, elektronik mühendisliği, elektronik ve haberleşme mühendisliği, fizik, fizik mühendisliği, gemi inşaatı ve gemi makineleri mühendisliği, geomatik mühendisliği, gemi ve deniz teknolojisi mühendisliği, harita mühendisliği, havacılık elektrik ve elektroniği, havacılık ve uzay mühendisliği, hidrojeoloji mühendisliği, imalat mühendisliği, inşaat mühendisliği, jeofizik mühendisliği, jeoloji mühendisliği, kontrol ve otomasyon mühendisliği, makine mühendisliği, malzeme bilimi ve mühendisliği, malzeme bilimi ve nanoteknoloji mühendisliği, mekatronik mühendisliği, metalurji ve malzeme mühendisliği, mühendislik programları, mühendislik ve doğa bilimleri programları, nanoteknoloji mühendisliği, nükleer enerji mühendisliği, otomotiv mühendisliği, uçak mühendisliği, uçak elektrik ve elektroniği, uzay bilimleri ve teknolojileri, uzay mühendisliği, uzay ve uydu mühendisliği |
| Kimya | Biyokimya, çevre mühendisliği, deri mühendisliği, diş hekimliği, eczacılık, endüstri mühendisliği, gıda mühendisliği, jeoloji mühendisliği, kimya, kimya mühendisliği, kimya-biyoloji mühendisliği, maden mühendisliği, malzeme bilimi ve mühendisliği, malzeme bilimi ve nanoteknoloji mühendisliği, metalurji ve malzeme mühendisliği, mühendislik programları, mühendislik ve doğa bilimleri programları, nanoteknoloji mühendisliği, petrol ve doğalgaz mühendisliği, polimer malzeme mühendisliği, tekstil mühendisliği, tıp |
| Matematik | Bilgisayar mühendisliği, ekonometri, ekonomi ve finans, elektrik mühendisliği, elektrik-elektronik mühendisliği, elektronik mühendisliği, elektronik ve haberleşme mühendisliği, endüstri mühendisliği, geomatik mühendisliği, harita mühendisliği, iktisat, inşaat mühendisliği, istatistik, istatistik ve bilgisayar bilimleri, işletme, kontrol ve otomasyon mühendisliği, makine mühendisliği, matematik, matematik mühendisliği, matematik-bilgisayar, mekatronik mühendisliği, mühendislik programları, mühendislik ve doğa bilimleri programları |
| Astronomi-Astrofizik | Astronomi ve uzay bilimleri, astronomi ve astrofizik, fizik, fizik mühendisliği, fotonik, optik ve akustik mühendisliği, uzay bilimleri ve teknolojileri, uzay mühendisliği, uzay ve uydu mühendisliği, Elektrik-elektronik mühendisliği, elektrik mühendisliği, elektronik mühendisliği, elektronik ve haberleşme mühendisliği, havacılık ve uzay mühendisliği, uçak mühendisliği, uçak elektrik ve elektroniği, havacılık elektrik ve elektroniği, Mekatronik mühendisliği, kontrol ve otomasyon mühendisliği, makine mühendisliği, otomotiv mühendisliği, enerji mühendisliği, Malzeme bilimi ve mühendisliği, malzeme bilimi ve nanoteknoloji mühendisliği, metalurji ve malzeme mühendisliği, nanoteknoloji mühendisliği, Jeofizik mühendisliği, jeoloji mühendisliği, geomatik mühendisliği, harita mühendisliği, Bilgisayar mühendisliği, yazılım mühendisliği, yapay zeka ve veri mühendisliği. |
Doğrudan Yerleştirme
değiştirUluslararası Bilim Olimpiyatları'nda altın, gümüş ya da bronz madalya kazanan lise öğrencileri, katıldıkları ilk Üniversite Giriş Sınavı’nda bir defaya mahsus olmak üzere, sınavsız yerleştirme uygulamasından yararlanırlar.[9]
TÜBİTAK 2205 - Lisans Bursu
değiştirAstronomi-Astrofizik, Bilgisayar, Biyoloji, Fizik, Kimya ve Matematik dallarında ulusal/uluslararası alanda derece alan öğrenciler, olimpiyatlara katıldıkları alanlarla ilgili üniversitelerin ilgili bölümlerinden/programlarından birini kazanarak veya seçerek kayıt yaptırmaları halinde TÜBİTAK 2205 - Lisans Bursu'nu almaya hak kazanırlar.[9]
Mentorluk Desteği
değiştirBirinci aşama sınavında başarılı olan öğrenciler TÜBİTAK bünyesinde yürütülen 2248 Mentorluk Desteği Programından yararlanabilirler.[9]
İlgili bağlantılar
değiştirKaynakça
değiştir- ^ "Ulusal Bilim Olimpiyatları". Türkiye Bilimsel ve Teknolojik Araştırma Kurumu. 9 Ekim 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 9 Ekim 2022.
- ^ "Birinci Aşama Sınavı". Türkiye Bilimsel ve Teknolojik Araştırma Kurumu. 9 Ekim 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 9 Ekim 2022.
- ^ "Yaz Kampı". Türkiye Bilimsel ve Teknolojik Araştırma Kurumu. 9 Ekim 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 9 Ekim 2022.
- ^ "İkinci Aşama Sınavı". Türkiye Bilimsel ve Teknolojik Araştırma Kurumu. 9 Ekim 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 9 Ekim 2022.
- ^ "Kış Kampı". Türkiye Bilimsel ve Teknolojik Araştırma Kurumu. 9 Ekim 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 9 Ekim 2022.
- ^ "Takım Seçme Sınavları ve Takım Kampları". Türkiye Bilimsel ve Teknolojik Araştırma Kurumu. 9 Ekim 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 9 Ekim 2022.
- ^ "Bölgesel Bilim Olimpiyatları". Türkiye Bilimsel ve Teknolojik Araştırma Kurumu. 9 Ekim 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 9 Ekim 2022.
- ^ "Uluslararası Bilim Olimpiyatları". Türkiye Bilimsel ve Teknolojik Araştırma Kurumu. 9 Ekim 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 9 Ekim 2022.
- ^ a b c d e "Ödüller". Türkiye Bilimsel ve Teknolojik Araştırma Kurumu. 9 Ekim 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 9 Ekim 2022.
Dış bağlantılar
değiştir- Uluslararası Matematik Olimpiyatı Resmî Sitesi 23 Aralık 2022 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
- TÜBİTAK Resmî Sitesi 5 Ekim 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
- TÜBİTAK Bilim Olimpiyatları Resmî Sitesi 9 Ekim 2022 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
 | Türkiye ile ilgili bu madde taslak seviyesindedir. Madde içeriğini genişleterek Vikipedi'ye katkı sağlayabilirsiniz. |