Uruslan

Uruslan (Tatarca: Руслан "Ruslan" veya Уруслан Залазарович "Uruslan Zalazaroviç", Rusça: Еруслан Лазаревич "Eruslan Lazareviç") - Tatar halk edebiyatında adı geçen bir kahramandır.

Uruslan'ın askerliğe ve savaşa dair maceraları, aşk maceraları Tatar kültüründe sık sık anlatılır. Ruslar tarafından da çok sevildiği için Rus halk edebiyatına Yeruslan (veya Eruslan) adıyla geçmiştir. İsmin kökenini Türkçe Arslan olduğu düşünülür. Uruslanın maceraları zaman zaman Pers mitolojisi ile iç içe geçerken, bazen de Yeruslan Lazareviç adı ile oldukça Rus etkisinde kalarak, Rus efsaneleri ile bütünleşir. Atının adı Araş olarak anılır ki, bu isim Fars kahramanı Rüstem’in atı Raş’ın adından kaynaklanır. Babası da Zalazar’dır. İran’ın mitolojik kaharamanı Rüstem’in babasının adı da Zal (veya Zal-Zar)’dır. Kimi Türk lehçelerinde Arslan sözcüğününü Arstan (Arıstan) olarak söylendiği göz önüne alındığında Uruslan/Urustan adının Rüstem isminin Türkçeleşmiş biçimi olduğu görülebilir. Fakat burada ismin daha önceki çağlarda var olan Türk adlarından da köken aldığı bir gerçektir. Bir öyküde Rus kahraman İvan ile karşılaşır ve onunla dövüşür, ancak daha sonra İvan’ın bir dev tarafından kaçırılan kız kardeşini kurtarır.

Kaynakça

A. N. Pypin. Очерк литературной истории старинных повестей и сказок русских (Essay of ancient legends and tales of Russian) (1858);
Stasov. Происхождение русских былин (Origin of the Russian epic) / / Herald of Europe, 1868;
B. Veselovsky in the «Истории русской словесности» ("History of Russian Literature") Galakhova A. (ed. 2, 1880, p. 431);
Vsevolod Miller. Экскурсы в область русского народного эпоса (Excursions to the region of the Russian folk epic). 1892, digression VI;
Vsevolod Miller. Материалы для истории былинных сюжетов (Materials for the history of epic stories) / Ethnographic Survey, 1892, Vol. XII.
Летописи русской литературы» («Annals of Russian Literature»), Volume II, part. II, M., 1859
«Памятники старины русской литературы» («Monuments of Russian Literature»), Vol. II, 1880

Ayrıca bakınız

Rüstem

Dış bağlantılar

Еруслане Лазаревиче ("The text of Russian folk tale of hero Eruslane Lazarevic") (Rusça)
Еруслан Лазаревич, Руслан, Уруслан Залазарович 28 Ağustos 2012 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.