Vasili Sokolovski

Vasili Sokolovski (Rusça: Василий Данилович Соколовский / Vasiliy Danilovich Sokolovskiy, 21 Temmuz 1897; Kozliki, Grodno Guberniyası, Rus İmparatorluğu - 10 Mayıs 1968; Moskova, SSCB), Kızıl Ordu'nun komutanlarından biri, Sovyetler Birliği Mareşali ve sonrasında devlet adamı. Özellikle II. Dünya Savaşı sırasında planlama ve cephe komutanlığında kendisini göstermiş, Georgi Jukov'un en önemli komutanlarından birisi olmuştur.[1]

Vasili Sokolovski
Василий Данилович Соколовский
Doğum21 Temmuz 1897
Kozliki, Grodno Guberniyası
Ölüm10 Mayıs 1968 (70 yaşında)
Moskova
Bağlılığı  Rusya SFSC (1918-1922)
 Sovyetler Birliği (1922-1968)
Hizmet yılları1918-1968
Rütbesi
Sovyetler Birliği Mareşali
Sovyetler Birliği Mareşali
KomutasıBatı Cephesi Kurmay Başkanı, Batı Cephesi, 1. Ukrayna Cephesi Kurmay Başkanı, 1. Belarus Cephesi Komutan Vekili, Almanya'daki Sovyet Ordusu Komutan Vekili
Çatışma/savaşlarıRusya İç Savaşı, Basmacı Bastırması, II. Dünya Savaşı
ÖdülleriSovyetler Birliği Kahramanı
Lenin Nişanı Lenin Nişanı Lenin Nişanı Lenin Nişanı Lenin Nişanı Lenin Nişanı Lenin Nişanı Lenin Nişanı Ekim Devrimi Nişanı Suvorov Nişanı (1. sınıf) Suvorov Nişanı (1. sınıf) Suvorov Nişanı (1. sınıf) Kutuzov Nişanı (1. sınıf) Kutuzov Nişanı (1. sınıf) Kutuzov Nişanı (1. sınıf) Moskova Savunması Madalyası Büyük Vatanseverlik Savaşı Madalyası Büyük Vatanseverlik Savaşı 20. Yıldönümü Madalyası Berlin İşgal Madalyası Kızıl Ordu 20. Yıl Madalyası SSCB Silahlı Kuvvetleri 30. Yıl Madalyası SSCB Silahlı Kuvvetleri 40. Yıl Madalyası "SSCB Silahlı Kuvvetlerinin 50. yılı" Madalyası
Sonraki işiAskerî Birinci Müsteşarı, Genelkurmay Başkanı, Savunma Bakanlığı Genel Müfettişi, Yüksek Sovyet Üyesi

Gençliği

değiştir

Sokolovski, bugün Polonya sınırları içerisinde yer alan Białystok yakınlarındaki Grodno bölgesinde Kozliki adında küçük bir köyde dünyaya gelir. İlk eğitimini tamamladıktan sonra köy okulunda öğretmenlik yapar. Çarlık rejimine muhalif gösterilere katılır. Ekim Devriminin zaferinin ardından patlak veren Rus İç Savaşı sırasında 1918 yılı Şubat ayında Kızılorduya katılır.

Askeri hayatı

değiştir

Düzenli askerî eğitimine 1919 yılında başlasa da sürmekte olan iç savaş nedeniyle sık sık cepheye çağrılır. 1921 yılında harp akademisinden mezun olarak Türkmenistan Sovyet Sosyalist Cumhuriyeti Ordusu kurmay heyetine atanır. Semerkand yakınlarında çıkan bir çatışmada yaralanır ve gösterdiği cesaret nedeniyle takdire layık görülür. İç savaşın ardından çeşitli görevlerde bulunur, sonunda Moskova Garnizonu kurmay heyetine atanır. Barbarossa Harekâtını takip eden Nazi işgali sırasında bu görevdedir.

 
8 Mayıs 1945 tarihinde Almanya'nın teslimiyet belgesi'ni imzalayan 1. Belarus Cephesi Komutanı Georgi Jukov, yanında Dışişleri Komiseri Birinci Yardımcısı Andrey Vişinski, 1. Belarus Cephesi Komutan Vekili Vasili Sokolovski (Karlshorst)

1941 yılı Aralık ayı boyunca süre Moskova Muharebesi sırasında Naziler Moskova’ya 20 km uzaklıktayken Batı Cephesi kuray başkanlığına atanır. Bu görevdeyken Almanları mevzilerinden atan Sovyet kış saldırılarını başarıyla yönetir. Bu görevde 1943 yılı Şubat ayına kadar kalacak sonrasında Batı Cephesi komutanlığına getirilecektir.

Kursk Muharebesi boyunca bu görevi sürdüren Sokolovski 1944 yılı Nisan ayında Batı Cephesi komutası ikiye bölündüğünde 1. Ukrayna Cephesi komutanlığına getirilir. Savaşın sonunda kadar bu görevde kalır. Berlin Muharebesi saldırı planlarını hazırlayan kurmay heyet içinde yer alır. Savaşın ardından Doğu Almanya’daki Sovyet Silahlı Kuvvetlerinin komutan yardımcısı olur. Bu görevi 3 Temmuz 1946 tarihine kadar yürütür.

Aynı gün Mareşalliğe terfi eden Sokolovski Doğu Almanya’daki Sovyet kuvvetlerinin komutasını da alır. 1949 – 1952 yılları arasında Savunma Bakan Yardımcılığı görevini yerine getirir, sonrasında ise Genelkurmay Başkanı olur. 1960 yılında Savunma Bakanlığı Genel Müfettişi ilan edilir. Bu konumunu 10 Mayıs 1968 tarihindeki ölümünde kadar korur.

Yazdığı eser

değiştir

Özellikle Batıda 1962 yılında yazdığı Askeri Strateji adlı eserle tanınır. Kitapta Sovyet savaş stratejisi ve özellikle nükleer savaş stratejisi detaylı şekilde ele alınmıştır.

Külleri Kremlin Duvarı Mezarlığındadır.

Kaynakça

değiştir
  1. ^ 22 Mayıs 2009 tarihli haber 9 Haziran 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. (Rusça) 9 Haziran 2020