Vietnam Savaşı'nda Güney Kore

Park Chung Lee liderliğindeki Güney Kore, Vietnam Savaşı'nda aktif rol oynamıştır. Güney Kore'nin savaşa katılmasının ardında çok farklı sebep vardır. Bunların bazıları Kore Savaşı'nın ardından ülkenin varlığını ABD'ye bağlı hissetmesi ve bu ülke tarafından vadedilen ekonomik yardımı almak gibi sebepler sayılabilir. Vietnam Savaşı sırasında ABD'ye verilen desteğin karşılığında ülke milyarlarca dolar seviyesinde yardım, kredi, teknoloji transferi ve ekonomik destek almıştır. 1964-1973 döneminde Vietnam Savaşı'na 350 bin Güney Kore askeri gönderilmiştir. Güney Kore, ABD'den sonra bu savaşa en kalabalık destek veren ikinci ülkedir. Sahada Korgeneral Chae Myung-shin komutasında olan Güney Kore birlikleri savaş sırasında 5 bin ölü ve 11 bin yaralı olacak şekilde zaiyat vermiştir.

Vietnam Savaşı'nda Viet Cong birliklerini teslim olmaya teşvik etmek için hazırlanmış olan güvenli geçiş belgesi. Belgede müttefik ülke bayrakları arasında sağ üstte Güney Kore bayrağı mevcut.

Vietnam'daki Güney Kore birliklerinin komutanı General Chae Myung Shin

Arka plan

Kore Savaşı'nın ardından Soğuk Savaş döneminde varlığını ülkede konuşlu ABD Silahlı Kuvvetlerine dayandıran Güney Kore Devlet Başkanı Syngman Rhee Vietnam Savaşı yüzünden bu askerlerin gitmesini istememekteydi. Dolayısıyla Vietnam'da görev yapacak Güney Koreli askerlerin ABD askerlerinin Güney Kore'de kalmasını sağlayacağını düşünüyordu. 16 Mayıs 1961 Darbesi ile iktidara gelen Park Chung Hee, devlet başkanı olduğunda bu siyaseti devam ettirmiştir. Güney Kore askerlerinin Vietnam'da savaşması karşılığında ABD-Güney Kore arasında askerî modernizasyon, ekonomik yardım gibi faaliyetlerin gündemde olması, Vietnam Savaşı'nın Güney Kore liderleri tarafından fırsat olarak görülmesine yol açmıştır. Koreli liderler II. Dünya Savaşı'nın ardından ABD güdümüne giren Japonya'nın giriştiği ekonomik atılımı da izlemiş, benzer bir gelişim için fırsat olduğunu düşünmüşlerdir. ABD Başkanı Lyndon Johnson kendisinden önceki başkanların aksine yabancı ülkelerden gelen Vietnam'da ABD'ye destek taleplerini kabul etmiş, böylece iç siyasette ABD kamuoyunun karşı olduğu savaşta ihtiyaç duyduğu asker toplamına daha rahat ulaşacağını düşünmüştür. Johnson yönetimi resmî olarak talep ilanında bulununca Güney Kore hızla olumlu cevap vermiş ve 1964 yılında ilk Güney Kore birlikleri Vietnam'a gönderildi.

Harekât

Güney Kore birlikleri Vietnam'a ilk olarak 1965 yılı Şubat ayında ayak bastı. Bu birliğin içinde istihkam, sıhhiye, inizbat ve diğer destek birlikleri yer alıyordu. Güney Kore cephede ve cephe gerisinde görev yapan askerî persoenlin dışında 100 bin sivil işçiyi de Güney Vietnam bölgesindeki projeler için bölgeye göndermiştir.

Güney Kore birliklerinin komutanı Chae Myung-shin, bölgedeki ABD birliklerinin komutanı General William Westmoreland'ın komutasına giriyordu. Ancak Güney Koreli askerlerin ABD için savaşan paralı askerler olarak görülmemesi için birlikte yönetim kisvesi verilen bir yapı kurulmuştur. Bu yapıya Vietnam'a asker gönderen Avustralya'nın ilgili komutanı da eklenmiştir. Chae Kore Savaşında kazandığı deneyimin ışığında Vietnam Savaşı'nda Viet Cong gerillalarına karşı cangılda verilecek savaşa dair uzman olarak pratik öneriler geliştirmiş, ABD tarafından sık kullanılacak olan rehine alma ve sivil halka yönelik misilleme taktiklerine başvurulmasına öncülük etmiştir. Chae Myung-shin komutasındaki Güney Kore Deniz Piyade birlikleri sivil halka yönelik katliamlar gerçekleştirmiş ve bunlardan Viet Cong'un sorumlu olduğunu öne sürmüştür. Güney Kore birliklerinin ve genel olarak ABD askerlerinin taarruz faaliyetleri Tet Taarruzu'nun ardından durmuştur. Chae Myung-shin görevden alınmış, ABD yönetimi de karşı karşıya kaldığı ulusal ve uluslararası kamuoyu baskısıyla askeri harekâtı sürdürmeme eğilimine girmiştir.

Savaş suçları

Ana madde: Phong Nhị ve Phong Nhất katliamı

Phong Nhi katliamında işkenceden sonra ölmekte olan kadın. Güney Kore birliklerinin işlediği savaş suçlarını ABD Ordusundan Onbaşı J. Vaughn fotoğraflamıştır (12 Şubat 1968)

Güney Kore tarafından resmî olarak reddedilse Vietnam'da Güney Koreli birliklerin pek çok katliam yaptığı ve savaş suçu işlediği bilinmektedir. Bunlardan bazıları şu şekilde sıralanabilir:

• Bình Tai katliamı, 9 Ekim 1966 tarihinde Bình Định'e bağlı köyde 29-168 sivil öldürülmüştür.
• Bình An/Tây Vinh katliamı, 12 Şubat-17 Mart 1966 tarihleri arasında Bình Định'e bağlı bölgede 1200 silahsız sivilin (kadın, çocuk, yaşlı ve bebek) katledilmesidir.
• Bình Hòa katliamı, 3-6 Aralık 1966 tarihleri arasında Quảng Ngãi'ye bağlı köyde 430 sivilin (kurbanların çoğu kadındır, 7 hamile kadın buna dahildir, öldürülenlerin arasında 166 çocuk vardı) katledilmesidir.
• Hà My katliamı, 25 Şubat 1968 tarihinde Quảng Nam'a bağlı köyde 135 sivilin katledilmesidir.

Koreli bahriyeler ne zaman bir köyden açılan ateşle karşılaşsalar veya öyle sansalar, ilerleyişlerini durdurup, o bölgeye gidip o köyü dümdüz ederdi. Böylece Vietnamlılara bir ders veriyorlardı.

ABD Generali Rathvon M. Tompkins

2000'li yıllarda oluşmaya başlayan kamuoyu sayesinde Güney Kore katliamlarla yüzleşmiştir. Fotoğrafta 1968 yılındaki katliamdan kurtulan iki madur görülüyor

Güney Kore'de rejim Kore Savaşı sırasında da Bodo Birliği Katliamı sırasında görüldüğü gibi rejim karşıtlarına ve komünistlere karşı oldukça kıyıcıydı. Bu katliamda yüzbinlerce Koreli rejim karşıtı olduğu şüphesiyle katledilmişti. ABD ve bölgedeki müttefiki Japonya tarafından eğitilen Güney Kore askerleri Vietnam'da gerilla karşı harekât sırasında asker-sivil ayrımı yapmadan yerinde infaz yöntemini bellemiş, köylerde katliam yapılması için en ufak bir gerekçe yeterli olmuştur. Katliamlar ABD ve Güney Kore tarafından örtbas edilmiş, ancak katliamlardan kurtulanların aktardıkları sonraki dönemde Batı medyasının (özellikle Associated Press, Reuters ve Noam Chomsky gibi yazarlar) bazı unsurlarının ısrarları sonrasında kamuoyuna ulaşmıştır. 2000'li yıllarda Güney Kore Devlet Başkanı olan Kim Dae-jung ülkesine ait birliklerin gerçekleştirdiği katliamlar için Vietnam'dan özür dilemiştir. Bu ifşaat o zamana kadar Güney Kore ordusunun ülke dışında yaptığı katliamlardan haberdar olmayan Güney Kore halkı için şok edici olmuş, o zamana kadar kamuoyuna hakim olan anti-komünist histeri hali sorgulanmıştır.

Popüler kültüre etkisi

• 1992 yapımı White Badge adlı filmde yönetmen Chung Ji-young Vietnam Savaşında ABD askerleriyle omuz omuza savaşan iki Güney Koreli askerin hikâyesini anlatır.
• 2008 yapımı Sunny adlı sinema filminde yönetmen Lee Joon-ik, Vietnam Savaşında savaşan kocasının yanına gitmeye çalışan bir şarkıcının durumunu anlatır.
• 2020 yapımı televizyon dizisi It's Okay to Not Be Okay içinde Vietnam Savaşı sırasında katıldığı katliamlardan dolayı pişmanlık duyan Kan Pil-ong adlı bir gazinin durumu işlenir.

Ayrıca bakınız

• Vietnam Savaşı