Vikipedi:Haftanın seçkin maddesi/Eylül 2009

2008:
Önbelleği boşalt



36. Hafta

[[Dosya:|sol|200px]] Eskişehir, Türkiye'nin İç Anadolu Bölgesinde bulunan aynı adlı ilin merkezidir. Ortasından Porsuk Çayı geçen şehir, içerisinde Osmangazi Üniversitesi ve Anadolu Üniversitesi'nin bulunması nedeniyle bir öğrenci kenti görünümündedir. 2008 yılının verilerine göre şehir merkezinin toplam nüfusu 599,796'dır. Bu nüfusun 297,865'i erkek 301,931'i kadındır. Met helvası, Nuga helva, Haşhaşlı çörek, Kalabak suyu, Çiğ börek ve Lületaşı ile meşhurdur. İşlenebilir lületaşı, Türkiye'de yalnız Eskişehir'de çıkarıldığı için Eskişehir taşı olarak bilinir. Türkiye'de Eskişehir ve Sivrihisar dolaylarında yetişen bir çoban köpeği olan akbaş da şehre ait önemli değerlerdendir. Türk Silahlı Kuvvetleri Hava Kuvvetleri Komutanlığı'na bağlı 1. Hava Taktik Komutanlığı ve 1. Hava İkmal ve Bakım Merkez Komutanlığı da Eskişehir'de bulunmaktadır.

Şehir, Eski ve Orta çağlarda Yunanca Dorylaion, Latince Dorylaeum ismi ile tanınan bir kenttir. Yıkık ve terkedilmiş olan Dorylaion - Şarhöyük'ün yakınında, harabenin güneyinde kalan bölgede yeni bir yerleşim oluşmuştur. W.M Ramsay'ın bildirdiğine göre, büyük olasılıkla Dorylaion harabelerine Eskişehir adı verilmiş ve bu ad o zamandan günümüze ulaşmıştır. (Devamı...)


görtartışdeğiştirgeçmiş


37. Hafta

Yaser Arafat, tam adıyla Muhammed Abdurrahman Abdurrauf Arafat el-Kudva el-Hüseyni (Arapça: محمد عبد الرحمن عبد الرؤوف عرفات القدوة الحسيني), kod adı Ebu Ammar, (d. 24 Ağustos 1929, Kahire, Mısır – ö. 11 Kasım 2004, Paris, Fransa) Filistinli lider. Filistin Kurtuluş Örgütü'nün (FKÖ) lideri ve Filistin Ulusal Yönetimi'nin ilk başkanı. Arafat, Filistin'in özerkliği için durmaksızın İsraillilere karşı mücadele etti. Hayatının çoğunu 1958 ile 1960 yılları arasında kurduğu siyasi el Fetih örgütünün liderliğini yaparak geçirdi. Önceleri İsrail'in varlığına karşı idiyse de 1988 yılında BM Güvenlik Konseyi'nin 242 sayılı kararını kabul ederek bu görüşünü değiştirmiştir.

Arafat, 1960'ların sonu ile 1970'lerin başında, el Fetih bir iç savaş sırasında Ürdün ile açıkça karşı karşıya kaldığında olduğu gibi sürekli anlaşmazlıkların ortasında kaldı. Ürdün'den dışarı zorla çıkarılan ve Lübnan'a yerleşen Arafat ve el Fetih, ülkenin işgal edildiği 1978 ve 1982 yıllarında İsrail'in hedefi oldu. Siyasi görüşleri ne olursa olsun Filistinlilerin çoğunluğu Arafat'ı bir özgürlük savaşçısı ve şehit olarak tanımlarken, İsraillilerin çoğu, örgütünün sivillere karşı giriştiği birçok eylem nedeniyle terörist olarak görmektedir. (Devamı...)


görtartışdeğiştirgeçmiş


38. Hafta

Şizofreni, düşünüş, duyuş ve davranışlarda önemli bozuklukların görüldüğü, hastanın kişiler arası ilişkilerden ve gerçeklerden uzaklaşarak kendi dünyasında yaşadığı, genellikle gençlik çağında başlayan bir ruhsal hastalıktır. Şizofreni kelimesi, Yunanca ayrık veya bölünmüş anlamına gelen "şizo" (schizein, Yunanca: σχίζειν) ve akıl anlamına gelen "frenos" (phrēn, phren- Yunanca: φρήν, φρεν-) sözcüklerinin birleşiminden gelir. Anlatılmak istenen kişinin iki kişilikli olması değil, aynı anda iki farklı gerçekliğe inanmasıdır. "Gerçek gerçeklik" normal, sıradan bir insanın algılamasına denk düşerken, "ikinci gerçeklik" sağlıklı bir insanın anlayamayacağı, çoğu kez belli bir sisteme dayalı bir gerçekliktir.

Şizofreninin ömür boyu görülme sıklığı genel nüfusta %0,5-1'dir. Ancak kan bağı olan akrabaları arasında şizofreni hastaları bulunanlarda, şizofreni görülme sıklığı genel toplumdan daha yüksektir. Şizofreni, genetik ve çevresel faktörlerin rol aldığı oldukça kompleks bir hastalıktır. (Devamı...)


görtartışdeğiştirgeçmiş


39. Hafta

Çıplak Maya, ya da Çıplak Maja (İspanyolca: İspanyolcaLa Maja Desnuda), İspanyol ressam Francisco de Goya'nın 1790 ile 1800 yılları arasında tamamladığı tahmin edilen tablosudur. Eser şu anda Madrid'deki Prado Müzesi'nde sergilenmektedir. Ressam bu tabloyu, İspanyol engizisyonunun çıplak kadın resimlerinin yapılmasını yasakladığı bir dönemde, İspanya başbakanı Manuel de Godoy'un isteği üzerine yaptı.

Goya bu çalışmasında, üzerinde yastıklar olan yatakta uzanmış çıplak bir kadını betimledi. Bu tablo on dokuzuncu yüzyıl romantizmindeki erotik imgelemin mihenk taşlarından biri oldu. Çıplak Maya'daki modelin, ressamın Su Satıcısı, Giyinik Maya ve Alıç Satıcısı isimli eserlerindeki modeller gibi samimi bir şekilde izleyenin gözlerinin içine bakması, kadına cinsel açıdan kolay erişilebilir bir imaj kazandırmıştır. Goya'nın bu betimlemesi, ressamın hayal dünyasında, aşağı tabakadan kadınlarla ilgili çekingen bir günah işleme dürtüsü bulunduğu şeklinde yorumlandı.

Ressam, yine başbakanın isteği ile 1802 - 1805 tarihleri arasında bu resmin eş tablosu olan Giyinik Maya'yı yaptı. Her iki tabloda da aynı model bir yatağın üzerine uzanmış, izleyicinin gözlerinin içine bakmaktadır. Model, bir mitoloji kahramanı gibi değil, gerçek bir kadın olarak betimlenmiştir ve Goya'nın döneminde yaşıyor gibi görünmektedir. Resimdeki kadının 13. Alba Düşesi olduğuna dair dedikodular vardır. Fakat bu iddialar hiçbir zaman kanıtlanamamıştır. (Devamı...)


görtartışdeğiştirgeçmiş

2008: