Vikipedi:Yılın maddeleri/2019 Yılın maddeleri

	2019 Yılın maddeleri yarışması
	Ana sayfa	Adaylar	Jüri	Tartışma	Oylama	Sonuçlar	2019 yılı maddeleri

Nazilerin Sovyet savaş esirlerine karşı işledikleri suçlar, Nazi Almanyası'nın II. Dünya Savaşı'nın Doğu Cephesi'ndeki çatışmalar sırasında 1941-1945 yılları arasında teslim olan veya zorla yakalanan Sovyet savaş tutsaklarına karşı kasıtlı olarak kötü muamele uygulamasıdır. Bu uygulamaların sonucunda esir alınan yaklaşık 5,7 milyon (Rusya Savunma Bakanlığı verilerine göre 4 milyon 559 bin) Kızıl Ordu askerinden 3,1 ila 3,5 milyon arası kişi yaşamını yitirdi. Nazi Almanyası Lebensraum olarak bilinen doğu bölgelerinde yaşam alanı elde etmek ve bölgeyi sömürge haline getirmek amacıyla, Sovyet coğrafyasında topyekûn bir imha savaşı başlattı ve Genel Doğu Planı hazırlayarak bölgede soykırım ve etnik temizlik politikaları uyguladı. Nasyonal sosyalizme dayanan ırkçı ve antikomünist tutumları nedeniyle savaş sırasında ele geçirdiği esirleri yok etme yolu izledi. Nazi liderleri bu kapsamda çok sayıda bildiri yayımladı; Barbarossa Kararnamesi Nazi subaylarına yargısız infaz yetkisi verirken, Komiser Emri Sovyet siyasi komiserlerin tamamının derhal idam edilmesini emretti ve çok sayıda kişi imha kamplarında infaz edildi. Esir alınanlar sadece askerler değildi, Komünist Parti çalışanları, herhangi bir Sovyet organında görev yürütenler, Sovyet entelijansiyası ve çatışma bölgelerindeki tüm sivil erkekler esir kapsamına alındı. Nazi liderleri Açlık Planı hazırladı ve savaş sonrasında yaklaşık 30 milyon insanın açlıktan öleceği varsayıldı. Devamı...

Elektron ( e- veya β- sembolleri ile gösterilir), eksi bir temel elektrik yüküne sahip atomaltı parçacıktır. Lepton parçacık ailesinin ilk nesline aittirler ve bileşenleri ya da bilinen bir alt yapıları olmadığından genellikle temel parçacıklar olarak düşünülürler. Kütleleri, protonların yaklaşık olarak 1/1836'sı kadardır. Elektronun kuantum mekaniği özellikleri arasında, indirgenmiş Planck sabiti (ħ) biriminde ifade edilen, yarım tam sayı değerinde içsel bir açısal momentum (spin) vardır. Fermiyon olmalarından ötürü, Pauli dışarlama ilkesine göre iki elektron aynı kuantum durumunda bulunamaz. Temel parçacıkların tamamı gibi elektronlar da hem parçacık hem dalga özelliklerini gösterirler ve bu sayede diğer parçacıklarla çarpışabilir ya da kırınabilirler. Elektronlar; elektrik, manyetizma, kimya ve ısıl iletkenlik gibi çeşitli fizik fenomeninde temel rol oynamalarının yanı sıra; kütle çekimsel, elektromanyetik ve zayıf kuvvetlerde de yer alır. Yüklü olmalarından dolayı kendilerini çevreleyen bir elektrik alanı bulunur ve gözlemciye bağlı hareket etmesi sonucunda manyetik alan meydana gelir. Diğer kaynaklar tarafından oluşturulan manyetik alanlar, Lorentz kuvveti kanunu gereğince elektronların hareketlerini etkiler. Elektronlar, radyasyona uğramaları veya hızlandırılmaları durumlarında enerjiyi foton şeklinde emerler. Laboratuvar aletleri ile elektronların tek tek ya da elektromanyetik alanlar kullanılarak elektron plazmasından yakalanması ve özel teleskoplar aracılığıyla dış uzaydaki elektron plazmasının saptanması mümkündür. Elektronlar; elektronik, kaynak, katot ışını tüpleri, elektron mikroskopları, radyoterapi, lazerler, gaz iyonlaştırma sayaçları ve parçacık hızlandırıcıları gibi alanlarda kullanılırlar. Devamı...

Ninurta veya bilinen diğer adıyla Ninĝirsu, erken Sümerlerde ilk ibadet edilen tarım, şifa, avcılık, hukuk, yazı ve savaşla ilgili antik Mezopotamya ilahıdır. İlk kayıtlara göre tarım ve insanları hastalık ile demonların tesirinden koruyan şifa tanrısıdır. Daha sonraki zamanlarda ise Mezopotamya daha militarize bir hâle geldikçe daha önceki tarımsal niteliklerinin çoğunu elinde tutsa bile savaşçı bir tanrı olmuştur. Baş Tanrı Enlil'in oğlu olarak kabul edilmiştir. Sümerlerdeki ana tapınma merkezi, Nippur'daki Eşumeşa tapınağıydı. Ninĝirsu, Lagaş'ta kendisine ait tapınağı yeniden inşa eden Lagaş kralı Gudea tarafından onurlandırılmıştır. Ninurta, sonradan zorlu bir savaşçı olarak Asurlular tarafından sevilmiştir. Asur kralı II. Aşurnasirpal, Ninurta için Kalhu'da kocaman bir tapınak inşa etmiş ve burası, o zamandan sonra en önemli tapınma merkezi olmuştur. Asur İmparatorluğu'nun yıkılmasından sonra fethedilen topraklardaki pek çok halk tarafından zalim ve baskıcı olarak görülen Asur rejimi ile çok yakın bir ilişkisi olduğu düşünüldüğü için Ninurta'nın heykelleri yıkılmış ve tapınakları terk edilmiştir. Devamı...

Samsunspor 2018-19 sezonu ya da kulübün verdiği adla Uyanış Sezonu, kırmızı beyazlı ekibin 2. Lig'deki ilk sezonu, kuruluşunun ise elli üçüncü yılıdır. 2017-18 sezonunda 1. Lig'de mücadele eden Samsunspor ligi 17. sırada tamamlayarak küme düşmüştü. Seçim süreciyle sezona başlayan Samsunspor'da eski başkan İsmail Uyanık yeniden takımın başına geçerek kulübü şirketleştirmiş ve Yüksel Yıldırım ile birlikte kulübün iki sahibinden biri olmuştur. Yapılan yatırımlar ile ekonomik darboğazdan kurtulan Samsunspor on yedi oyuncuyu gönderirken yine aynı sayıda oyuncu transfer ederek sil baştan yeni bir takım kurmuştur. Yeni teknik direktör Taner Taşkın idaresinde 9 Temmuz 2018 tarihinde yapılan ilk idmanla sezonu açan takım sezon öncesi çalışmalarını Palandöken ve Samsun'da sürdürmüştür. Kamp dönemi boyunca sekiz hazırlık karşılaşması oynayan Samsunspor 2 Eylül'deki Amed lig maçıyla birlikte de sezonun ilk resmî karşılaşmasına çıkmıştır. Ligin ilk devresini üçüncü sırada geçen takıma altı yeni transfer daha yapılmış ve teknik direktör değişikliği ile İsmet Taşdemir takımın başına getirilmişse de şampiyonluk hedefiyle başlanan ligin normal sezonunu 73 puan ile 3. sırada bitiren takım play-off etabının çeyrek final aşamasında Sakaryaspor'a elenerek hedefini gerçekleştirememiştir. Türkiye Kupası'ndaysa katılım sağladığı 3. turda elenmiştir. Devamı...