Vormärz
Almanca: Vormärz (Almanca telaffuz: [ˈfoːɐ̯ˌmɛʁt͡s]; Türkçe: Mart öncesi), Alman Konfederasyonu'nda başarısız olan 1848 Mart devrimleriyle sonuçlanan sürece verilen isim. Metternich Devri olarak da bilinen zaman dilimi, Avusturya ve Prusya polis devletlerinin varolduğu ve liberalizm çağrılarına karşı yoğun sansür uygulandığı bir dönemdir. 1819'da August von Kotzebue'nun öldürülmesi, basını sansürleyen, yeni siyasi ve ekonomik liberal felsefeler hakkında akademik tartışmaları kısıtlayan ve ulusal birlik, genel oy hakkı gibi fikirler hakkında toplantılar ve tartışmalar yapılmasını yasaklayan Karlsbad Kararnamesi'nin yayınlanmasına sebep oldu. Aydınlanma'nın idealleri tersine döndü. Zihinsel engelli I. Ferdinand'ın 1835'te tahta oturması, Metternich'e Avusturya İmparatorluğu'nun iç ve dışişlerinin sorumluluğunu üstüne alma şansı verdi. Milliyetçilik ve imparatorluktaki sosyal gelişmeler gerginliği daha da artırarak Mart 1848 devrimlerine yol açtı. Ortaya çıkan işçi sınıfı sorunu sosyal bir sorun olarak değil, siyasi bir sorun olarak görüldü.
Liberalizmin yükselişi, Metternich ve Ferdinand'ın sonu oldu. Liberal idealler yüksek aristokrasi ve orta sınıftan geliyordu. Orta sınıftaki görüş ayrılığı barizdi. Macaristan'da bu dönemde diyet meclisi talep edildi. 1836-39 diyetinde özellikle köylü sınıfı için önemli kazançlar elde edildi. Macaristan'da köleliğin kaldırılmasıyla birlikte sorun, sınıf sorunu olmaktan çıktı ve ulusal konum ile Viyana'nın yetkileri sorgulanmaya başladı. Karşı fikirler en sonunda Mart 1848 devrimlerinde doruğa ulaştı.
Vormärz, aynı zamanda Alman edebiyatındaki aynı zaman dilimi için de kullanılır. Yazarların, özellikle Alman Gümrük Birliği ile azalan ekonomik rekabet, Alman birleşmesi ve erkeklerin oy hakkı gibi siyasi ve sosyal konularda yazma isteğinin baskın olduğu bir dönemdir.
Kaynakça
değiştir- Okey, Robin., The Habsburg Monarchy: From Enlightenment to Eclipse. New York: St. Martin's Press, 2001.