Yenilmez (film, 1956)
Yenilmez, 1956 Hindistan yapımı dramatik filmdir. Özgün adı Aparajito (Bengalce: অপরাজিত) olan film bazı uluslararası gösterimlerde The Unvanquished adıyla da gösterilmiştir.
Aparajito (অপরাজিত) | |
Yönetmen | Satyajit Ray |
---|---|
Yapımcı | Satyajit Ray |
Senarist | Satyajit Ray Bibhutibhushan Bandyopadhyay (roman) |
Oyuncular | Kanu Bannerjee Karuna Bannerjee Pinaki Sengupta Smaran Ghosal |
Müzik | Ravi Shankar |
Görüntü yönetmeni | Subrata Mitra |
Kurgu | Dulal Dutta |
Stüdyo | Epic Films (Satyajit Ray) |
Dağıtıcı | Merchant-Ivory/Sony Pictures Classics (ABD) |
Cinsi | Sinema filmi |
Türü | Dram |
Renk | Siyah-beyaz |
Yapım yılı | 1956 |
Çıkış tarih(ler)i | 1956, Hindistan Eylül 1957, Venedik Film Festivali |
Süre | 113 dakika |
Ülke | Hindistan |
Dil | Bengalce |
Önceki film | Yol Türküsü (Pather Panchali) |
Devam filmi | Apu'nun Dünyası (Apur Sansar) |
Diğer adları | Yenilmez (Türkiye) L'invaincu (Fransa) L'invicte (İspanya) Apus Weg ins Leben - 2.: Der Unbesiegbare (Batı Almanya) Der Unbesiegte (Doğu Almanya) The Unvanquished |
Resmî sitesi |
Bengalli sinemacı Satyajit Ray'in yönettiği filmin senaryosunu da yine Ray, Bengalli yazar Bibhutibhushan Bandyopadhyay'in "Aparajita" adlı yarı otobiyografik romanından uyarlayıp yazmıştır.[1]
"Yenilmez" (Aparajito), Satyajit Ray'in Apu Üçlemesi'ni oluşturan filmlerinin ikincisidir. Üçlemenin diğer filmleri ise: 1955 tarihli Yol Türküsü (Pather Panchali) ve 1959'da tamamlanan Apu'nun Dünyası (Apur Sansar)'dır. Bu filmin müziğini, diğer iki filmin müziklerini de yapan Ravi Shankar bestelemiştir. Her üç filmin öyküsü de Bibhutibhushan Bandyopadhyay (Bibhutibhushan Banerjee olarak da biliniyor)'ın kitaplarından uyarlanmıştır. Bu film de diğerleri gibi siyah beyaz çekilmiştir ve düşük bir bütçeyle tamamlanmıştır. Her üç filmin de görüntü yönetmeni Subrata Mitra'dır.
"Yenilmez" filminde olaylar üçlemenin ilk filmi olan Yol Türküsü'nün kaldığı yerden devam eder. Küçük kızkardeşinin ölmesi üzerine köylerini terkederek ailesiyle birlikte büyük şehre göçen Apu'nun delikanlılığa geçişi, bir yandan kazandığı bursla eğitimini sürdürürken bir yandan da ailesine destek olmaya çalışması anlatılır.
"Aparajito", Eylül 1957'de kendi ülkesi dışındaki ilk gösteriminin yapıldığı Venedik Film Festivali'nde Altın Aslan ödülünü almıştı. Aynı dalda San Francisco Uluslararası Film Festivali'nin büyük ödülünü ve Danimarka'nın Bodil ödülünü de kazandı. İki dalda da (en iyi film, en iyi aktris) BAFTA ödülüne aday gösterildi.
Konusu
değiştirSatyajit Ray'in Apu Üçlemesi ni oluşturan filmler bir devamlılık arzeder ve birinin bittiği yerde konuyu diğeri devralır. Üçlemenin ilk filmi Yol Türküsü (1955)'nde Apu'nun küçüklüğü ve doğduğu köy Nishchindipur daki yaşantısı anlatılıyordu. Bu filmde ise ihtiyar halası ve küçük kızkardeşini trajik bir şekilde kaybeden Apu, annesi ve babası ile köyü terkederler. Tarih 1920'lerdir.
Üçlemenin ikinci filmi olan Yenilmez (1956)'de Apu (Pinaki Sengupta) babası Harihar (Kanu Bannerjee) ve annesi Sarbojaya (Karuna Bannerjee) kutsal Ganj Nehri kıyısındaki Banaras şehrine yerleşirler. Bir Brahman rahibi olan baba Harihar kutsal mekânlarda vaaz vererek evin geçimini sağlamaya çalışır. Ailenin eline az da olsa ilk kez düzenli olarak para geçmeye başlar. Ancak bu göreceli ferah günler çabucak sona erer ve Harihar hastalanır ve ölür. Eşinin ölümü üzerine önce varlıklı bir ailenin yanında aşçılık yapmaya başlayan anne Sarbojaya, daha sonra amcasının daveti üzerine onların köyüne gelerek oğluyla birlikte amcasının evine yerleşir.
Köydeki okula yazılan Apu zekâsı ve çalışkanlığıyla öğretmenlerinin dikkatini çeker. Onunla özel olarak ilgilenen müdür ve bazı öğretmenler Apu'ya okuması için müfredat dışı çok çeşitli kitaplar verirler. Bütün bu kitapları gaz lambası ışığında hiç doymayan bir iştahla bir çırpıda okuyup özümseyen Apu sene sonu sınavlarında orta öğrenim öğrencileri arasında bölgede en iyi derecelerden birini yaparak Kalküta'da İngilizce eğitim veren bir kolejde okumak için burs kazanır. Onun babası gibi bir din adamı olmasını isteyen annesi, Apu'nun kendisinden uzaklaşacağı fikrinden pek hoşlanmaz, ama Apu bu konuda kararlıdır, kendisine yeni ufuklar açacağına inandığı büyük kente yükseköğrenime gidecektir.
Artık bir delikanlı olan Apu (bu noktadan sonra artık onu aktör Smaran Ghosal canlandırır) bir yandan Kalküta'da koleje devam ederken, bir yandan da harçlığını çıkarmak için bir matbaada çalışmaya başlar. Bu sırada annesi köyde hastalanır ve ölür. Apu annesi ölürken yanında olamamıştır. Birkaç parça eşyasını toplayan Apu Kalküta'ya döner.
Oyuncu kadrosu
değiştirOyuncu | Rolü |
---|---|
Kanu Bannerjee | Harihar Ray (baba) |
Karuna Bannerjee | Sarbojaya Ray (anne) |
Pinaki Sengupta | Apu (küçüklüğü) |
Smaran Ghosal | Apu (delikanlılığı) |
Subodh Ganguli | Okul Müdürü |
Santi Gupta | Ginnima |
Ramani Sengupta | Bhabataran (yaşlı amca) |
Ranibala | Teliginni |
Sudipta Roy | Nirupama |
Ajay Mitra | Anil |
Satyajit Ray'in Apu Üçlemesi
değiştirSatyajit Ray 1955 yılında çektiği "Yol Türküsü" nün uluslararası alanda yarattığı büyük sansasyon üzerine ilk filmin kahramanı Apu'nun öyküsünün devamını da yapmaya karar verdi. 1956 ve 1959'da tamamanan devam filmleri ilki kadar ses getirmedi. Bu üç filme birlikte "Satyajit Ray'in Apu Üçlemesi" adı verilmektedir.
Yıl | Özgün adı | Türkçe adı | Renk | Uyarlandığı eseri yazan | Müzik | Görüntü yönetmeni |
---|---|---|---|---|---|---|
1955 | Pather Panchali | Yol Türküsü | S&B | B. Bandyopadhyay | Ravi Shankar | Subrata Mitra |
1956 | Aparajito | Yenilmez | S&B | B. Bandyopadhyay | Ravi Shankar | Subrata Mitra |
1959 | Apur Sansar | Apu'nun Dünyası | S&B | B. Bandyopadhyay | Ravi Shankar | Subrata Mitra |
Kaynakça
değiştir- ^ "Aparajito (The Unvanquished)" (İngilizce). www.satyajitray.org. 21 Kasım 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Aralık 2009.
Dış bağlantılar
değiştir- IMDb'de Yenilmez
- allmovie.com'da "Aparajito" 27 Kasım 2009 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
- Resmi web sitesi (İngilizce)
- Roger Ebert'in eleştirisi2 Kasım 2012 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. (İngilizce)