Ymir
Ymir (/ˈiːmɪər/),[1] diğer adlarıyla Aurgelmir, Brimir veya Bláinn, İskandinav mitolojisinde, tüm jötunnların (devler) atasıdır. Ymir, 13. yüzyılda daha eskiye dayanan geleneksel materyallerden bir derleme olan Poetic Edda ve yine aynı yüzyılda Snorri Sturluson tarafından kaleme alınmış Prose Edda ile skald şairlerinin eserlerinde yer alır. Birlikte ele alındığında, Poetic Edda'da toplanan dört şiirdeki birkaç dize, Ymir'i, Élivágar adı verilen buz nehirlerinden damlayan mayalı bir zehir olan atter (Eski Norsça: eitr) ile oluşan ot bitmeyen boşluk Ginnungagap'ta doğmuş ilkel bir varlık olarak tanımlar: Ginnungagap'ın ortası bir yaz gecesindeki hava gibi ılıktı. "Burada, Niflheim'ın kırağısıyla buluştu; sıcak, kırağıya dokundu, üzerinde gezindi ve sonunda buz çözülüp damlamaya başladı. Bu damlalarda hayat canlandı ve damlalar bir dev şeklini aldı. Bu deve, Ymir adı verildi."[2] Ymir, koltuk altlarından bir erkek ve bir kadın meydana getirmiş, bacakları ise altı başlı bir varlık meydana getirmiştir. Búri'nin torunları olan tanrılar Odin, Vili ve Vé, dünyayı (başka bir yerde tanrıça Jörð olarak kişileştirilir) Ymir'in bedeninden şekillendirdiler ve okyanusu kanından, dağları kemiklerinden, ağaçları saçlarından, bulutları beyninden, gökyüzünü kafatasından ve nihayetinde insanlığın yaşadığı orta diyar olan Midgard'ı kaşlarından yaratmışlardır.
Prose Edda eseri, Poetic Edda'daki anlatıları temel alarak bazı eklemeler yapan ve yer yer farklılık gösteren bir anlatı sunar. Prose Edda'ya göre Ymir, elementlerin birleşmesinden meydana geldiğinde, onunla birlikte ilkel bir inek olan Auðumbla da yaratılmış ve Ymir, bu ineğin sütüyle beslenmiştir. Bununla birlikte, Prose Edda, Ymir'in Odin, Vili ve Vé adındaki bu üç kardeş tanrı tarafından öldürüldüğünü belirtir ve Ymir'in ölümüyle akan kanlarının büyük bir sel yaratarak her yeri kapladığını detaylı bir şekilde anlatır. Bilim insanları, Snorri'nin Ymir hakkında sunduğu bu anlatının, Prose Edda'nın amacı doğrultusunda tutarlı bir hikâye oluşturma çabası mı, yoksa alıntı yaptığı külliyatın dışındaki geleneksel materyallere mi dayandığını tartışmaya açmıştır. Bilim insanları, tarihsel dilbilim ve karşılaştırmalı mitolojiyi kullanarak, Ymir'i, Tacitus'un MS 1. yüzyılda kaleme aldığı Germania adlı etnografisinde yer alan efsanevi Proto-Cermen karakter Tuisto ile ilişkilendirmiş ve Ymir'i Proto-Hint-Avrupa mitolojisinde yeniden yapılandırılan ilkel bir varlığın yansıması olarak tanımlamışlardır.
Kaynakça
değiştir- ^ "Ymir". Random House Webster's Unabridged Dictionary. 12 Haziran 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 30 Nisan 2018.
- ^ Kevin Crossley-Holland, 2021, s.62.
Mitoloji ile ilgili bu madde taslak seviyesindedir. Madde içeriğini genişleterek Vikipedi'ye katkı sağlayabilirsiniz. |