Yunanistan, dünyanın en eski şarap üretim bölgelerinden biri ve Avrupa'nın ilk şarap üretim bölgeleri arasındadır.[1][2][3][4]Yunan şarabının en eski kanıtı, şarabın ev veya toplumsal bazda üretildiği 6.500 yıl öncesine tarihlenmektedir.[5][6] Antik çağlarda, şarap ticareti yaygınlaştıkça, Akdeniz'in bir ucundan diğerine taşınıyordu; Yunan şarabı, Roma İmparatorluğu dönemindeki İtalya'da özellikle yüksek prestije sahipti. Orta çağda, Girit , Monemvasia ve diğer Yunan limanlarından ihraç edilen şaraplar, Kuzey Avrupa'da yüksek fiyatlara satılıyordu.[7][8]
Yunanistan'da şarap yapımının kökenleri 6.500 yıl öncesine dayanmaktadır[9][10] ve şarap üretimine dair kanıtlar,[6][9][11] Yunanistan'ın dünyada keşfedilen bilinen ikinci en eski üzüm şarabı kalıntılarına ve dünyanın en eski ezilmiş üzüm kanıtına ev sahipliği yaptığını doğrulamaktadır.[9] Yunan medeniyeti Akdeniz'e yayıldıkça şarap kültürü de onu takip etti.[12] Antik Yunanlılar, Vitis vinifera[12] gibi üzümleri tanıttılar ve İtalya,[13]Sicilya,[14]Güney Fransa, Batı Anadolu ve İspanya'daki çok sayıda kolonilerinde şarap ürettiler.
1937'de Tarım Bakanlığı tarafından bir Şarap Enstitüsü kuruldu. 1960'larda retsina aniden ulusal içecek haline geldi. Hızla büyüyen turizmle birlikte retsina dünya çapında Yunanistan ve Yunan şarabıyla ilişkilendirildi. Yunanistan'ın ilk Cabernet Sauvignon üzüm bağı 1963'te dikildi. 1971 ve 1972'de mevzuat, menşe yasalarını oluşturdu.
Tüketicilere şarap satın alımlarının kökenlerini garanti etmek için bir adlandırma sistemi uygulandı. Adlandırma sistemi şarapları şu şekilde kategorilere ayırır:
Korunan Coğrafi Kökenler ( PDO ), yani Üstün Kalitenin Menşei Adı
Korunan Coğrafi Tanımlama ( PGI ), yani Menşei Kaliteli Şaraplar
Epitrapezios Oinos , yani bir vin de table – Yunanistan'ın bir bölgesinde sertifikalı olmayan şarap (gerçek şarap kalitesini yansıtmaz)
Epitrapezios Oinos , genellikle vidalı kapaklı kaplarda gelen normal sofra şarabı
Cava , daha prestijli, olgunlaştırılmış "rezerv" karışımları (minimum olgunlaştırma: beyazlar için bir yıl; kırmızılar için iki yıl)
Retsina , çam reçinesiyle tatlandırılmış geleneksel bir şaraptır
Başlıca şarap yetiştirme bölgeleri – Yunanistan'ın sözde isimleri – şunlardır:
Agiorgitiko üzümünden yapılmış şarap şişesiAgiorgitiko ("St. George üzümü"), çoğunlukla Peloponnese bölgesinde yetişen ve birçok stilde yumuşak, meyveli bir kırmızı üreten Nemea'ya özgü bir çeşittir. Duyusal özellikleri Beaujolais Nouveau'ya benzer ancak Fransız muadilinin aksine, St. George yaklaşık beş yıl boyunca iyi bir şekilde olgunlaşır.
Kotsifali, çoğunlukla Girit'te yetiştirilen bir çeşittir. Rengini artırmak için Mandilaria veya Syrah ile harmanlanır.
Liatiko, Girit'e özgü kırmızı bir çeşittir. Kırmızı meyve ve baharat aromalarıyla karakterize edilir ve tatlı şarap olarak yapıldığında en iyi olduğu düşünülür. Tarihsel olarak üzüm, Orta Çağ'daVenedikli tüccarlar tarafından yaygın olarak ihraç edilen, çok beğenilen, tatlı bir kırmızı şarap olan Malvasia üretmek için Mandilaria ve Kotsifali ile karışımlarda kullanılmıştır.
Limnio veya Kalambaki, Ege adası Lemnos'a özgü önemli bir kırmızı üzüm çeşididir ve 2000 yıldan uzun süredir kırmızı şarap üretiminde kullanılmaktadır. Bir çeşit şarap olarak Limnio, dolgun gövdeli, yüksek alkollü ve çok otsu olup, defne yapraklarının belirgin tadına sahiptir.
Mandilaria, amorgiano olarak da bilinir, esas olarak Rodos ve Girit adalarında yetiştirilir. Bu üzümden elde edilen şarap genellikle çok tanenlidir ve ağız hissini yumuşatmak için sıklıkla diğer üzümlerle harmanlanır.
Mavrodaphne veya "kara defne", Mora ve İyon Adaları'nda yetişen bir çeşittir. Solera tarzında yapılan değerli bir güçlendirilmiş tatlı şarap üretmek için Kara Korint frenk üzümü üzümüyle harmanlanır.
Mavroudi en eski Yunan üzüm çeşitlerinden biridir ve Odysseus'unPolyphemus'u sarhoş ettiği üzüm olduğu varsayılmaktadır. Trakya'da bulunur ancak aynı zamanda Orta Yunanistan ve Mora'da da bulunur .
Kuzey Yunanistan'da bulunan Negoska, karbonik maserasyonlu, beklenen aromalara sahip roze ve kırmızı şaraplar da üretiyor. PDO Goumenissa şarabına harmanlanıyor.
Romeiko, genellikle Girit'te, özellikle Hanya bölgesinde bulunan kırmızı bir üzümdür.
Vertzami, İyonya adası Lefkada'da üretilen tek çeşit şaraplarıyla bilinen kalın, koyu kabuklu bir üzüm çeşididir. Ayrıca, genellikle diğer Yunan şaraplarıyla harmanlandığı Orta Yunanistan ve Mora'da ve "Lefkas" olarak bilindiği Kıbrıs'ta da yetiştirilir.
Xinomavro ("ekşi siyah"), Makedonya'da Naousa kasabası merkezli baskın üzüm çeşididir. Bu çeşidin domates ve zeytini anımsatan bir damak tadı ve zengin bir tanen karakteri ile büyük bir yaşlanma potansiyeli vardır. Genellikle Nebbiolo ile karşılaştırılır .
Beyaz şarap
Assyrtiko üzümüAssyrtiko, olgunlaştıkça asiditesini koruyan çok amaçlı bir çeşittir. Karakter olarak Riesling'e benzer ve çoğunlukla ada bazlıdır, eski asmaları Phylloxera'ya dayanıklı olan Santorini adasının yerel bir çeşididir.
Athiri düşük asitli bir çeşittir ve en eskilerden biridir. Aslen Santorini'dendir, şu anda Makedonya, Attika ve Rodos'ta ekilmektedir.
Debina, esas olarak Epirus'unZitsa bölgesinde yetişen beyaz bir Yunan şarap üzümüdür. Üzümün yüksek asiditesi, köpüklü şarap üretimine uygundur.
Lagorthi, esas olarak Mora'daki yüksek yamaçlarda (850 metre) yetiştirilen bir çeşittir. Üzüm, çok malik ve meyvemsi bir şarap üretir.
Malagousia, ağırlıklı olarak Makedonya'da yetişen, özel aroması ile zarif, dolgun gövdeli, orta üstü asiditeye ve heyecan verici aromalara sahip şaraplar üreten bir üzümdür.
Robola, İyonya Adası Kefalonya'nın dağlık üzüm bağlarında en çok yetiştirilenidir. Dumanlı mineral ve limonlu bir karaktere sahiptir, deniz ürünlerini mükemmel bir şekilde tamamlar.
Roditis ("pembe" veya "roze" üzümü), Attika, Makedonya, Teselya ve Mora'da çok popüler olan bir üzümdür. Bu çeşit, narenciye aromalı zarif, hafif beyaz şaraplar üretir.
Savatiano ("Cumartesi" üzümü), Attika bölgesinde baskın beyaz üzümdür; burada mükemmel ısı direnci gösterir ve soğuk fermantasyon uygulandığında belirgin bir çiçeksi ve meyveli aroma gösterir. Soğutmadan fermente edildiğinde, Akdeniz yemeklerini iyi tamamlayan retsina veya rustik reçinesiz şaraplar üretir.
Vidiano, Girit'e özgü beyaz bir üzümdür. Şeftali, kayısı, kavun, bal ve otların karmaşık aromalarına ve orta düzeyde asiditeye sahiptir. Üzümün yetiştirilmesi zordur ve çoğunlukla Rethymno ve Heraklion çevresinde küçük ölçekte yetiştirilir.
