Zalmay Halilzad

Amerikalı diplomat

Zalmay Mamozy Halilzad (Peştuca: ځلمی خلیل زاد, Darice: زلمی خلیلزاد; d. 22 Mart 1951), Amerikalı diplomat ve dış politika uzmanı. Halilzad, Eylül 2018'den Ekim 2021'e kadar ABD'nin Afganistan Uzlaşma Özel Temsilcisi olarak görev yaptı.[1] Halilzad, Başkan George W. Bush tarafından ABD'nin Birleşmiş Milletler Büyükelçisi olarak atandı ve 2007-2009 yılları arasında bu görevde bulundu. Halilzad, görevinden ayrıldığı sırada hükûmetteki en yüksek rütbeli Amerikalı müslümandı.[2] Bundan önce Halilzad, Bush yönetiminde 2004-2005 yılları arasında Afganistan Büyükelçisi ve 2005-2007 yılları arasında Irak Büyükelçisi olarak görev yaptı.

Zalmay Halilzad
زلمی خلیلزاد
Zalmay Halilzad, 2011
ABD'nin Afganistan Özel Temsilcisi
Uzlaşıdan sorumlu
Görev süresi
5 Eylül 2018 - 18 Ekim 2021
Başkan Donald Trump
Joe Biden
Yerine geldiği Makam oluşturuldu
Yerine gelen Thomas West
26. Amerika Birleşik Devletleri
Birleşmiş Milletler Büyükelçisi
Görev süresi
30 Nisan 2007 - 22 Ocak 2009
Başkan George W. Bush
Barack Obama
Yerine geldiği John Bolton
Yerine gelen Susan Rice
Amerika Birleşik Devletleri
Irak Büyükelçisi
Görev süresi
21 Haziran 2005 - 26 Mart 2007
Başkan George W. Bush
Yerine geldiği John Negroponte
Yerine gelen Ryan Crocker
Amerika Birleşik Devletleri
Afganistan Büyükelçisi
Görev süresi
2 Eylül 2004 - 20 Haziran 2005
Başkan George W. Bush
Yerine geldiği Robert Finn
Yerine gelen Ronald E. Neumann
Kişisel bilgiler
Doğum Zalmay Mamozy Halilzad
22 Mart 1951 (73 yaşında)
Mezar-ı Şerif, Afganistan
Vatandaşlığı  ABD
 Afganistan
Partisi Cumhuriyetçi Parti
Evlilik(ler) Cheryl Benard
Çocuk(lar) 2
Bitirdiği okul Beyrut Amerikan Üniversitesi
Chicago Üniversitesi
Columbia Üniversitesi
Mesleği Diplomat · siyasetçi
Dini İslam

Afganistan'ın başkenti Kabil'de büyüyen Halilzad, ABD'ye lise değişim öğrencisi olarak geldi ve daha sonra Chicago Üniversitesi'nde doktorasını tamamladı. Reagan yönetimi sırasında Dışişleri Bakanlığı'nda görev yapan Halilzad, ABD'nin Sovyet-Afgan Savaşı'na müdahalesi konusunda danışmanlık yaptı. Halilzad daha sonra Stratejik ve Uluslararası Çalışmalar Merkezi'nde (CSIS) danışman olarak ve Washington, D.C. merkezli bir uluslararası iş danışmanlığı firması olan Gryphon Partners ve Halilzad Associates'in başkanı olarak görev yaptı.

Halilzad'ın 2014 Afganistan cumhurbaşkanlığı seçimlerinde potansiyel bir aday olduğu söylendi, ancak aday olmayı reddetti.[3] Halilzad, Trump tarafından 5 Eylül 2018'de Afganistan Uzlaşma Özel Temsilcisi olarak atandı ve 18 Ekim 2021'e kadar Başkan Joe Biden'a bağlı olarak bu görevde kaldı.[4] Halilzad bu pozisyonda, ABD-Taliban anlaşmasına aracılık etmeye ve ABD'nin Afganistan'dan nihai çekilmesini kolaylaştırmaya yardımcı oldu.[1][5][6]

İlk yılları ve eğitimi

değiştir

Halilzad, Afganistan'ın Mezar-ı Şerif kentinde doğdu ve ülkenin başkenti Kabil'de büyüdü.[7] Noorzai kabilesinden etnik bir Peştun olan Halilzad,[8] eğitimine Kabil'deki devlet okulu Ghazi Lycée'de başladı.

Amerika Birleşik Devletleri'nde ilk olarak Ceres, Kaliforniya'da AFS Kültürlerarası Programlar ile lise değişim öğrencisi olarak zaman geçirdi. Daha sonra Lübnan'daki Beyrut Amerikan Üniversitesi'nden lisans ve yüksek lisans derecelerini aldı. Halilzad doktorasını Chicago Üniversitesi'nde yaptı ve burada önde gelen nükleer caydırıcılık düşünürlerinden ve stratejistlerinden Albert Wohlstetter ile yakın bir çalışma içinde oldu. Wohlstetter, Halilzad'a hükûmet ve RAND içinde bağlantılar sağladı.[9] Halilzad, RAND Corporation'a en az 28 makale ile katkıda bulundu.

Kaynakça

değiştir
  1. ^ a b Crowley, Michael (18 Ekim 2021). "Zalmay Khalilzad, Biden's Envoy for Afghanistan, Steps Down". The New York Times (İngilizce). ISSN 0362-4331. 25 Kasım 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 25 Kasım 2023. 
  2. ^ Mashal, Mujib; Jakes, Lara (2 Mart 2020). "At Center of Taliban Deal, a U.S. Envoy Who Made It Personal". The New York Times (İngilizce). ISSN 0362-4331. 25 Kasım 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 25 Kasım 2023. 
  3. ^ Trofimov, Yaroslav; Hodge, Nathan (7 Aralık 2012). "Former U.S. Envoy Returns to Kabul Politics". Wall Street Journal (İngilizce). ISSN 0099-9660. 10 Aralık 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 25 Kasım 2023. 
  4. ^ "U.S. envoy to Afghanistan Zalmay Khalilzad resigns - CBS News". www.cbsnews.com (İngilizce). 18 Ekim 2021. 25 Kasım 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 25 Kasım 2023. 
  5. ^ "Zalmay Khalilzad, Special Representative for Afghanistan Reconciliation". web.archive.org. 22 Kasım 2018. 22 Kasım 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 25 Kasım 2023. 
  6. ^ "Biden administration asks US negotiator with Taliban to stay on". Al Jazeera (İngilizce). 11 Eylül 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 25 Kasım 2023. 
  7. ^ News, A. B. C. "Who Is Zalmay Khalilzad?". ABC News (İngilizce). 25 Kasım 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 25 Kasım 2023. 
  8. ^ "Resolving the Afghan Presidential Dispute". Australian Institute of International Affairs (İngilizce). 3 Eylül 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 25 Kasım 2023. 
  9. ^ "International House: Alumni In The News". web.archive.org. 11 Kasım 2007. 11 Kasım 2007 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 25 Kasım 2023.