Zayıflatılmış uranyum

Zayıflatılmış uranyum, yapısındaki radyoaktif Uranyum-235 izotoplarının büyük kısmını kaybetmiş uranyuma denir. Zayıflatılmış uranyum, atom silahı veya atom enerjisi santrali için yakıt üretmek amacıyla uranyum zenginleştirilmesi sırasında ortaya çıkan bir yan üründür. Özkütlesi ve dayanıklılığı çok yüksek olduğundan silah sanayiide, özellikle mermi ve zırh yapımında, kullanılmaktadır.

Zayıflatılmış uranyum mermilerinin kullanıldığı Irak bölgeleri (Çöl Fırtınası Harekatı)

Üretimi

Uranyum, doğada bulunan zayıf radyoaktif özellikler gösteren bir ağır metaldir. Bilinen üç izotopu vardır: ²³⁴U, ²³⁵U, ²³⁸U. Bu izotoplardan ²³⁴U ve ²³⁵U fisildir, ²³⁸U fisil değildir. Doğadan çıkarılan uranyumun kütlece % 99,27'si ²³⁸U'den oluşur.

Uranyum, doğada bulunduğu haliyle zincirleme çekirdek tepkimesine giremez. Bu nedenle atom silahları ve atom enerjisi santrallerinde yakıt olarak kullanılan uranyumun içindeki radyoaktif izotopların oranının arttırılması gerekir. Uranyum zenginleştirmesi denilen bu süreç sonucunda radyoaktif izotoplarca zengin yakıt oluştuğu gibi radyoaktif izotoplarını kaybetmiş zayıflatılmış uranyum da oluşur. 1 gram zenginleştirilmiş uranyum üretildiğinde, yaklaşık 7 gram zayıflatılmış uranyum oluşur.. Zayıflatılmış uranyum % 99,8 oranında ²³⁸U içerir.

Özellikleri

Zayıflatılmış uranyum mermilerinin kullanıldığı Kosova bölgesi (Müttefik Gücü Harekatı)

Izotop	Doğal Uranyum	Zayıflatılmış Uranyum	Yarılanma süresi
238U	% 99.2749	% 99.7947	4.5 Milyar Yıl
235U	% 0.7196	% 0.2015	710 Milyon Yıl
234U	% 0.0055	% 0.0008	250 Bin Yıl

• Zayıflatılmış uranyum'un özkütlesi 19,050 g/m³'tür. Bu değer, yaklaşık olarak kurşunun özkütlesinden %70 daha fazladır.
• Radyoaktif izotoplarının büyük kısmı çıkarılmış olduğundan zayıflatılmış uranyum, doğada uranyumun %60'ı kadar radyoaktif aktivite gösterir.

Kullanıldığı yerler

Yoğunluğunun çok yüksek olmasından dolayı zayıflatılmış uranyum, silah sanayiinde zırh ve zırh delici mermilerde kullanılmaktadır.

Dış bağlantılar

• Dünya Sağlık Örgütü (WHO) Zayıflatılmış Uranyum bilgi sayfası26 Mayıs 2012 tarihinde Archive.is sitesinde arşivlendi
• The Campaign Against Depleted Uranium19 Ocak 2007 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
• İngiltere Savunma Bakanlığı'nın zayıflatılmış uranyum araştırma komitesi28 Aralık 2006 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
• Uranium Medical Research Centre
• Depleted uranium, The Royal Society5 Temmuz 2007 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.